Bài 1. Các cấp tổ chức của thế giới sống

SINH HỌC LỚP 10 GỒM 3 PHẦN
PHẦN I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THẾ GIỚI SỐNG
BÀI 1:
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG
§1: CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG
I. CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG
Thế giới sống (sinh vật) và thế giới không sống (vật vô sinh) có gì giống và khác nhau?
Thế giới sống
Thế giới sống (sinh vật) và thế giới không sống (vật vô sinh) khác nhau ở những điểm nào?

Dấu hiệu đặc trưng của sự sống là: Trao đổi chất và năng lượng, sinh trưởng và phát triển, sinh sản, cảm ứng và di truyền.
Nghiên cứu SGK và cho biết thế giới sống có những cấp độ tổ chức nào? Trong đó cấp độ nào là cơ bản? Tại sao?
PHÂN TỬ
BÀO QUAN
TẾ BÀO
MÔ
CƠ QUAN
CƠ THỂ
QUẦN THỂ
QUẦN XÃ
SINH QUYỂN
I . Các cấp tổ chức sống :
Thế giới sinh vật được tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc chặt chẽ.
- Các cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống: tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã và hệ sinh thái.
- Tế bào là đơn vị cơ bản của thế giới sống.
Quan sát hình 1 SGK và giải thích các khái niệm:
mô, cơ quan, hệ cơ quan, quần thể,
quần xã, hệ sinh thái, sinh quyển
PHÂN TỬ
BÀO QUAN
TẾ BÀO
MÔ
CƠ QUAN
CƠ THỂ
QUẦN THỂ
QUẦN XÃ
SINH QUYỂN
Mô : là tập hợp các tế bào giống nhau cùng thực hiện một chức năng nhất định.
Cơ quan : tập hợp của nhiều mô khác nhau.
- Hệ cơ quan : tập hợp của nhiều cơ quan khác nhau cùng thực hiện một chức năng nhất định.
Cơ thể : được cấu tạo từ các cơ quan và hệ cơ quan.
Quần thể: nhóm các cá thể cùng loài cùng sống trong 1 khu phân bố xác định.
- Quần xã: gồm nhiều quần thể của các loài khác nhau cùng sống trong 1 vùng địa lý nhất định.
Hệ sinh thái: bao gồm nhiều quần xã và môi trường sống của chúng tạo nên 1 thể thống nhất
- Sinh quyển : tập hợp tất cả các hệ sinh thái trên Trái Đất và sinh cảnh của chúng, là cấp tổ chức cao nhất và lớn nhất của sự sống
I. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống
II. Đặc điểm chung của các cấp độ tổ chức
của thế giới sống
Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc:
Có thể đảo vị trí của các cấp tổ chức sống ở bài tập trên được không?
Vậy em hiểu thế nào là tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc?
Tổ chức sống cấp trên và cấp dưới có mối quan hệ với nhau như thế nào?
Đặc tính nổi trội là gì? Do đâu mà có được?
Tổ chức sống cấp dưới làm nền tảng
để xây dựng nên tổ chức sống cấp
cao hơn.
VD: QX được hình thành từ các QT, QT
được hình thành từ nhiều cá thể
- Đặc tính nổi trội là đặc tính mà cấp
tổ chức cao có còn ở cấp tổ chức thấp
hơn không có
Ví dụ:

Đặc tính nổi trội
Trí thông minh và tình cảm
Chỉ dẫn truyền xung tk
Nhiều tế bào TK
1 tb thần kinh
Trí thông minh và tình cảm là đặc tính nổi trội của mô so với từng tế bào
Ví dụ:
Sinh sản là đặc tính nổi trội của quần thể so với cơ thể

Đặc tính nổi trội
Có thể sinh sản
Không thể sinh sản
Một quần thể người
Một người
Ví dụ:
Quan hệ khác loài là đặc tính nổi trội của quần xã so với quần thể

Đặc tính nổi trội
Có mối quan hệ khác loài
Không có quan hệ khác loài
Một quần xã
Một quần thể
I. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống
II. Đặc điểm chung của các cấp độ tổ chức
của thế giới sống
Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
Hệ thống mở và tự điều chỉnh
Thế nào là một hệ thống mở? Hệ thống mở có đặc điểm gì?



Cho ví dụ về khả năng tự điều chỉnh của các cấp tổ chức sống? Khả năng tự điều chỉnh đó có ý nghĩa như thế nào?

- Sinh vật ở mọi cấp độ đều không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường
Các cấp tổ chức của thế giới sống có khả năng tự điều chỉnh để thích nghi với môi trường
2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh
Cừu sống vùng nóng
Cừu sống vùng lạnh
Các cấp tổ chức của thế giới sống có khả năng tự điều chỉnh để thích nghi với môi trường
3. thế giới sống liên tục tiến hóa
1. Tại sao sự sống được duy trì liên tục từ thế hệ này sang thế hệ khác?
2. Do đâu mà các cấp tổ chức sống liên tục tiến hóa?

Sự sống được tiếp diễn liên tục nhờ:
+ Sự truyền thông tin di truyền trên ADN từ tb này sang tb khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác.
+ Sinh vật có những cơ chế phát sinh biến dị di truyền, được chọn lọc tự nhiên, giữ lại các dạng sống thích nghi.
-> Thế giới sống đa dạng, phong phú.
II. Đặc điểm chung của các cấp độ tổ chức
của thế giới sống
1.Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh
3. Thế giới sống liên tục tiến hóa
HỌC KỸ BÀI NÀY
ĐỌC TRƯỚC BÀI “ CÁC GIỚI SINH VẬT”

Câu 1
Hãy chọn đáp án đúng nhất. Cơ thể người gồm các cấp độ tổ chức nào dưới đây
A
B
C
D
E
Tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan

Quần thể

Cơ quan

Quần xã

Mô, hệ cơ quan
Tiết 1
Chúng sống trong những môi trường giống nhau
Chúng đều được cấu tạo từ tế bào
Chúng đều có chung một tổ tiên
Chúng đều cấu tạo như nhau
Tất cả các điều trên đều đúng
A
B
C
D
E
Tiết 1
C2
C1
ĐÚNG
SAI
C2
C1