TIẾT 2
LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN
TRƯỜNG THCS DÂN HÒA
Khởi động
Hình ảnh trên đây giúp con nhớ đến truyện cổ tích nào?
Con hãy đọc lại câu thần chú trong câu chuyện này ?
1. Tính liên kết trong văn bản
I. Liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản
liên: liền
kết: nối
Liên kết: nối liền
câu - câu
đoạn – đoạn
Trong văn bản: sự nối liền
Liên kết
1. Tính liên kết trong văn bản
* a, Phân tích ngữ liệu (SGK/17)
Trước mặt cô giáo, con đã thiếu lễ độ với mẹ. Bố nhớ cách đây mấy năm, mẹ đã phải thức suốt đêm, cuối mình trên chiếc nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con, quằn quại vì nỗi lo sợ, khóc nức nở khi nghĩ rằng có thể mất con! Hãy nghĩ xem, En – ri – cô à! Người mẹ sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn, người mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con! Thôi, trong một thời gian con đừng hôn bố!
b, Nhận xét
- Liên kết là làm cho nội dung các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau.
- Liên kết là 1 trong những tính chất quan trọng của văn bản, giúp văn bản có nghĩa, dễ hiểu.
I. Liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản
Enrico không thể hiểu lời của bố vì các câu không liên kết với nhau.
GHI NHỚ:
Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của văn bản, làm cho văn bản trở nên có nghĩa, dễ hiểu.
2. Phương tiện liên kết trong văn bản
a, Ngữ liệu: Bài tập 2 Sgk/19
b, Nhận xét
=> Muốn văn bản có tính liên kết thì các câu văn trong đoạn phải cùng hướng về một đề tài.
=> Liên kết về nội dung
Tôi lại nhớ đến mẹ tôi “lúc người còn sống, tôi lên mười”. Mẹ tôi âu yếm dắt tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Sáng nay lúc cô giáo đến thăm, tôi nói với mẹ có nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ. Còn chiều nay, mẹ hiền từ của tôi cho tôi đi dạo với anh con trai lớn của bác gác cổng.
2. Phương tiện liên kết trong văn bản
* Ngữ liệu 2 (Sgk/18)
Một ngày kia, còn xa lắm, ngày đó con sẽ biết thế nào là không ngủ được. Giấc ngủ đến với con dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái kẹo. Gương mặt thanh thoát của đứa trẻ tựa nghiêng trên gối mềm, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo
Một ngày kia, còn xa lắm, ngày đó con sẽ biết thế nào là không ngủ được. Còn bây giờ giấc ngủ đến với con nhẹ nhàng như uống một ly sữa, ăn một cái kẹo. Gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên gối mềm, đôi môi hé mở thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo.
=> Liên kết về hình thức
=> Thiếu các từ liên kết
2. Phương tiện liên kết trong văn bản
Văn bản có tính liên kết khi
Nội dung các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau
Thống nhất về nội dung
Các câu, các đoạn phải kết nối với nhau bằng những phương tiện từ ngữ, câu thích hợp.
Liên kết hình thức
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Vì sao các câu thơ sau đây không tạo thành một đoạn thơ hoàn chỉnh?
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng
Sè sè nắm đất bên đàng
Rầu rầu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh
Vì chúng không vần với nhau
Vì chúng có vần nhưng gieo không đúng luật
Vì chúng có vần nhưng các ý không liên kết với nhau
Vì các câu thơ chưa đủ một ý trọn vẹn
1. Bài tập 1/18: Sắp xếp những câu văn dưới đây theo một thứ tự hợp lí để tạo thành một đoạn văn có tính liên kết chặt chẽ.
(1)Một quan chức của thành phố đã kết thúc buổi lễ phát thưởng như sau: (2)Và ông đưa tay chỉ về phía các thầy giáo, cô giáo ngồi trên các hành lang. (3) Các thầy, các cô đều đứng dậy vẫy mũ, vẫy khăn đáp lại, tất cả đều xúc động về sự biểu lộ lòng yêu mến ấy của học sinh. (4) “Ra khỏi đây, các con ạ, các con không quên gửi lời chào và lòng biết ơn đến những người vì các con mà không quản bao mệt nhọc, những người đã hiến cả trí thông minh và lòng dũng cảm cho các con, những người sống và chết vì các con, và họ đây này!” (5) Nghe lời kêu gọi cảm động, đáp ứng đúng những tình cảm của mình, tất cả học sinh đều đứng dậy, dang tay về phía các thầy , các cô.
Bài tập 2:/19
Các câu đã có tính liên kết chưa? vì sao? Hãy chỉ ra phương tiện ngôn ngữ được dùng để liên kết trong đoạn?
(1) Tôi nhớ đến mẹ tôi “lúc người còn sống tôi lên mười”. (2) Mẹ tôi âu yếm dắt tay tôi đi trên con đường dài và hẹp. (3) Sáng nay, lúc cô giáo đến thăm, tôi nói với mẹ có nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ. (4) Còn chiều nay, mẹ hiền từ của tôi cho tôi đi dạo chơi với anh con trai lớn của bác gác cổng.
Bài tập 3/19
Điền từ ngữ thích hợp vào chỗ trống
Bà ơi! Cháu thường về đây, ra vườn, đứng dưới gốc na, gốc ổi mong tìm lại hình bóng của ......... và nhớ lại ngày nào...... trồng cây,...... chạy lon ton bên bà. ..... bảo khi nào cây có quả...... sẽ dành quả to nhất, ngon nhất cho....... , nhưng cháu lại bảo quả to nhất, ngon nhất phải để phần bà. ...... bà ôm cháu vào lòng , hôn cháu một cái thật kêu.
(Theo Nguyễn Thu Thủy Tiên,Những bức thư đoạt giải UPU)
bà
Thế là
bà
cháu
Bà
bà
cháu
- Hình thức viết thư giàu biểu cảm.
Sử dụng từ ngữ linh hoạt, giàu sức gợi… (lồng câu chuyện trong một bức thư).
Giọng văn tha thiết nhưng nghiêm nghị giúp bộc lộ thái độ yêu - ghét rõ ràng của bố.
“Mẹ tôi” là bài ca tuyệt đẹp, ca ngợi vẻ đẹp cao cả giàu đức hi sinh của người mẹ, vẻ đẹp mẫu mực của người cha và cho ta bài học sâu sắc về đạo làm con. Người mẹ có vai trò vô cùng quan trọng trong mỗi gia đình. Tình thương yêu, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng nhất đối với mỗi con người.
TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
2. Nội dung
Hướng dẫn về nhà
- Làm các bài tập 4, 5 SGK/Tr.19
- Chuẩn bị bài mới: Mẹ tôi
nguon VI OLET
