Bài 1. Những cuộc cách mạng tư sản đầu tiên

PHẦN MỘT: LỊCH SỬ THẾ GIỚI.
LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI
( TỪ GIỮA THẾ KỈ XVI ĐẾN NĂM 1917)

CHƯƠNG I: THỜI KÌ XÁC LẬP CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN
( TỪ GIỮA THẾ KỈ XVI ĐẾN NỬA SAU THẾ KỈ XIX)

BÀI 1: NHỮNG CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN ĐẦU TIÊN
I. Sự biến đổi về kinh tế, xã hội Tây Âu trong các thế kỉ XV-XVII. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI.
1. Một nền sản xuất mới ra đời.

Em hãy nêu những biểu hiện mới của nền kinh tế Tây âu trong các thế kỉ XV-XVII?
- Xuất hiện các xưởng dệt vải, luyện kim, nấu đường,… có thuê mướn nhiều nhân công.
Tác dụng của nó như thế nào đối với nền kinh tế?
=> Thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
I. Sự biến đổi về kinh tế, xã hội Tây âu trong các thế kỉ XV-XVII. Cách mạng tư sản Hà Lan thế kỉ XVI.
1. Một nền sản xuất mới ra đời.
-Xuất hiện các xưởng dệt vải, luyện kim, nấu đường,… có thuê mướn nhiều nhân công.
=> Thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

Trong xã hội có đặc điểm nào mới?
- Xuất hiện 2 giai cấp mới: tư sản và vô sản.
Tư sản và vô sản có đặc điểm như thế nào?


Tư sản và vô sản có đặc điểm như thế nào?
- Tư sản:
là những người có tài sản riêng, họ là chủ của các nhà máy, xí nghiệp có thuê mướn nhiều nhân công. Có địa vị về kinh tế nhưng không có địa vị chính trị, bị chế độ phong kiến chèn ép.
- Vô sản:
là những người không có tài sản, họ phải đi làm thuê cho nhà tư sản và bị bóc lột sức lao động.
Trong xã hội tồn tại những mâu thuẫn nào?
- TK XV nền sản xuất TBCN ra đời trong lòng xã hội phong kiến mục nát

Mâu thuẫn giữa phong kiến và tư sản ngày càng gay gắt.
Phong kiến>< Tư sản
Tư sản>< Vô sản
Phong kiến>< Vô sản
=> Vô sản là giai cấp cơ cực nhất trong xã hội.
Nội dung ghi bài
1. Một nền sản xuất mới ra đời.
- TK XV nền sản xuất TBCN ra đời trong lòng xã hội phong kiến mục nát
- Xã hội xuất hiện hai giai cấp mới: tư sản và vô sản
 



Lược đồ Nê-đéc-lan thế kỷ XVI
2.Cách mạng HàLan thế kỉ XVI.
- Nguyên nhân - Diễn biến - Kết quả , Ý nghĩa.

- Diễn biến
+ 1566, cách mạng bùng nổ.
- Ý nghĩa
+ 1581, các tỉnh miền Bắc thành lập nước cộng hòa (Hà Lan).
+ 1648, Hà Lan giành độc lập hoàn toàn, tạo điều kiện cho CNTB phát triển.
Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới, mở đầu thời kỳ lịch sử thế giới cận đại.
CỘNG HOÀ HÀ LAN
Vin- hem Ô răng
- Tháng 8-1566 nhân dân Nê-đéc-lan nổi dậy đấu tranh,đến tháng 8/1566 các tỉnh miền Bắc thành lập các tỉnh liên hiệp. Năm 1648 nước Cộng hòa Nê-đéc-lan được thành lập.
2. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI.

Phong kiến Tây Ban Nha kìm hãm sự phát triển của nền sản xuất TBCN ở Nê- đéc-lan.
a. Nguyên nhân:
b. Diễn biến:
+ 8/1566, nhân dân Nê-đéc-lan nổi dậy chống lại Tây Ban Nha
+ 1581, các tỉnh Miền Bắc thành lập nước cộng hòa
d. Ý nghĩa: Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới
+ Lật đổ ách thống trị của Tây Ban Nha
+ Mở đường cho CNTB phát triển
Năm 1648 Tây Ban Nha công nhận nền độc lập của Hà Lan được giải phóng, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
c. Kết quả:
Tại sao nói nó là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới?
Nổ ra đầu tiên.
Là thắng lợi của giai cấp tư sản trước chế độ phong kiến. Mở ra thời kì lịch sử thế giới cận đại.
Nội dung ghi bài
1. Một nền sản xuất mới ra đời.
- TK XV nền sản xuất TBCN ra đời trong lòng xã hội phong kiến mục nát
- Xã hội xuất hiện hai giai cấp mới: tư sản và vô sản
 



2. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI.

Phong kiến Tây Ban Nha kìm hãm sự phát triển của nền sản xuất TBCN ở Nê- đéc-lan.
a. Nguyên nhân:
b. Diễn biến:
+ 8/1566, nhân dân Nê-đéc-lan nổi dậy chống lại Tây Ban Nha
+ 1581, các tỉnh Miền Bắc thành lập nước cộng hòa
d. Ý nghĩa: Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới
+ Lật đổ ách thống trị của Tây Ban Nha
+ Mở đường cho CNTB phát triển
Năm 1648 Tây Ban Nha công nhận nền độc lập của Hà Lan được giải phóng, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
c. Kết quả:
Bài tập trắc nghiệm
Chọn đáp án đúng
1. Hiện tưu?ng mới về kinh tế ở Tây Âu thế kỉ XVI - XVII
A. Xuất hiện các công trường thủ công.
B. Nhiều thành thị trở thành trung tâm sản xuất.
C. Các ngân hàng được thành lập.
D. Cả ba hiện tưu?ng trên.
Bài tập trắc nghiệm
Chọn đáp án đúng
2. Nguyên nhân sâu xa dẫn đến các cuộc cách mạng tư sản?
A. Sự xuất hiện các công trường thủ công, thành thị và ngân hàng.
B. Giai cấp tư sản mâu thuẫn với phong kiến.
C. Nh?ng rạn nứt trong kinh tế, xã hội, đặc biệt là mâu thuẫn gi?a tư sản, quần chúng nhân dân với phong kiến, giáo hội.
Bài tập trắc nghiệm
Chọn đáp án đúng
3. Lịch sử thế giới cận đại được tính bắt đầu từ:
A. Cách mạng tư sản Hà Lan thế kỉ XVI.
B. Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII.
C. Cách mạng tư sản Pháp thế kỉ XVIII.

Củng cố



Câu 1: Cách mạng Hà Lan diễn ra vào thời gian nào?
a. Thế kỉ XIV b.Thế kỉ XV
c.Thế kỉ XVI d. Thế kỉ XVII
Câu 2: Cách mạng Hà Lan mở ra thời kì nào?
a. Thời trung đại b. Thời cận đại c. Thời hiện đại
- Trình bày kết quả và diễn biến của cách mạng Hà Lan?
Câu 3: Nước Hà Lan ra đời vào năm nào?
a. 1566 b. 1581 c. 1648
Câu 4: Em hiểu thế nào là cách mạng tư sản?
- Cách mạng tư sản: là cuộc cách mạng do giai cấp tư sản lãnh đạo nhằm lật đổ chế độ Phong kiến thiết lập chế độ Tư Bản Chủ Nghĩa, mở đường cho nền kinh tế Tư Bản Chủ Nghĩa phát triển.
Câu 4:
Dặn dò:
Học bài, làm bài tập.
Chuẩn bị bài tiếp theo (II.Cuộc cách mạng Anh thế kỉ XVII Trả lời các câu hỏi trong sgk.
Làm trước các bài tập của phần II.
Đây là quốc gia nào?
Bài 1 Ti?t 2
Nh?ng cuộc cách mạng tư sản đầu tiên
II - Cách mạng tưu sản Anh thế kỉ XVII: N?i dung

1. Sự phát triển của chủ nghĩa tuư bản Anh
2. Tiến trỡnh cách mạng
3. ý nghĩa lịch sử của cách mạng tuư sản Anh thế kỉ XVII
?
Bài 1
Nhung cuộc cách mạng tuư sản đầu tiên
II - Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII
1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản Anh
* Kinh tế:
* Chính trị, xã hội:
?
- Nhiều trung tâm thương mại, tài chính, công nghiệp… hình thành. Tiêu biểu là ở Luân Đôn.
Việc áp dụng máy bơm hơi nước từ các hầm mỏ lên, thúc đẩy sự phát triển công nghiệp khai mỏ. Trong khoảng 100 năm (1551 - 1651) số lượng than khai thác tăng lên 14 lần, mỗi năm đạt 3 triệu tấn. Đến giữa thế kỉ XVII, Anh sản xuất 4/5 sản lượng than đá toàn Châu Âu. Cùng thời gian đó, việc khai thác quặng sắt tăng 2 lần; kẽm, đồng, chì, muối tăng lên 6 - 8 lần. Đầu thế kỉ XVII, ở Anh có 800 lò nấu sắt, mỗi tuần sản xuất từ 3 - 4 tấn. Nghề đóng tàu, sản xuất đồ gốm và kim khí cũng đạt được nhiều thành tựu lớn. Một số xưởng dệt len dạ thuê hàng nghìn công nhân. Nhiều công ty thương mại hoạt động mạnh ở nhiều nước, nổi tiếng nhất là công ty Đông ấn Độ.
Thương nghiệp Anh cũng đạt nhiều thành tựu to lớn. Trung tâm mậu dịch và tài chính lớn của nước Anh là khu Xity (Luân Đôn). Nhiều thành phố lớn mọc lên. Luân Đôn trở thành trung tâm thương nghiệp quan trọng nhất.
(Trích "Lịch sử Thế giới Cận đại")
Nhờ đâu mà nước Anh lại phát triển như thế?
- Có nhiều phát minh mới về kỉ thuật, hình thức tổ chức lao động hợp lí
Từ năm 1551 đến năm 1651, số lượng than được khai thác tăng 14 lần. Vào đầu thế kỉ XVII, Anh có 80 lò nấu sắt, mỗi tuần sản xuất từ 3-4 tấn. Một số xưởng dệt len dạ thuê hàng nghìn công nhân. Nhiều công ty thương mại hoạt động mạnh ở nhiều nước, nổi tiếng nhất là công ty Đông Ấn Độ.
Những con số trên chứng tỏ điều gì?
Chứng tỏ chủ nghĩa tư bản ở Anh là phát triển mạnh nhất, đạt nhiều thành tựu nhất trong thế giới tư bản.
Bài 1
Nhung cuộc cách mạng tuư sản đầu tiên
II - Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII
1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản Anh
*Kinh t? : Gi?a th? k? XVII, quan h? tu b?n ch? nghia ? Anh phỏt tri?n m?nh. Nhi?u cụng tru?ng th? cụng: luy?n kim, co khớ, l�m d? s?, d?t len d? ra d?i.
- Luõn Dụn tr? th�nh khu trung trõm cụng nghi?p,thuong m?i t�i chớnh l?n nh?t nu?c Anh.
- ? nụng thụn: Quý t?c phong ki?n chuy?n sang kinh doanh leo l?i tu b?n h? tr? th�nh t?ng l?p quý t?c m?i cũn nụng dõn m?t d?t tr? th�nh nghốo kh?.

?
II. Cách mạng Anh thế kỉ XVII.
Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Anh.
Kinh tế:
Xã hội:


II. Cách mạng Anh thế kỉ XVII.
1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Anh.


Xã hội:
- Mâu thuẫn xã hội gay gắt→cách mạng bùng nổ.
Quý tộc mới
Nông dân
Trong xã hội xuất hiện tầng lớp mới nào?
- Xã hội: Xuất hiện tầng lớp quý tộc mới và tư sản.
Những mâu thuẫn này nếu kéo dài sẽ dẫn đến kết quả như thế nào?
=> Cách mạng tư sản bùng nổ.
Phong kiến
NÊDƠBI
1645
Bài 1
Nh?ng cuộc cách mạng tư sản đầu tiên
II - Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII
1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản Anh
- 1640: vua triệu tập quốc hội
2. Tiến trỡnh cách mạng
(Duyên cớ)
* Giai đoạn 1: 1642 - 1648: nội chiến giành chính quyền
* Giai đoạn 2: 1649 - 1688: xác lập thể chế chính trị
- 30.1.1649: Saclơ I bị xử tử
-> lập nền cộng hoà 1649
-> Cách mạng đạt đến đỉnh cao
- 1688: thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.
?
3. Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII.
Lực lượng chính thúc đẩy cách mạng thành công là ai?
Tính chất của cuộc cách mạng?. Cách mạng có triệt để không?
Giai cấp nào lãnh đạo cách mạng?
Mục tiêu của cách mạng?
- Thoát khỏi sự thống trị của phong kiến.
- Chế độ tư bản được xác lập.
- Kinh tế TBCN phát triển.
Thành quả cách mạng ai hưởng?
?
Về ý nghĩa lịch sử của cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII, Các Mác viết:
"Thắng lợi của giai cấp tư sản có nghĩa là thắng lợi của chế độ xã hội mới, thắng lợi của chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa đối với chế độ phong kiến".
Em hiểu như thế nào về câu nói trên của Mác?
Cách mạng tư sản là gì? Chế độ quân chủ lập hiến là gì? Đặc điểm của cách mạng tư sản Anh là gì?
- Cách mạng tư sản là cuộc cách mạng do giai cấp tư sản lãnh đạo nhằm lật đổ chế độ Phong kiến thiết lập chế độ Tư Bản Chủ Nghĩa, mở đường cho nền kinh tế Tư Bản Chủ Nghĩa phát triển.
- Chế độ quân chủ lập hiến là chế độ mà vua chỉ tồn tại trên danh nghĩa, mọi quyền hành đều tập trung vào tay của Quốc hội thông qua một bản hiến pháp do Quốc hội thông qua.
- Cách mạng tư sản Anh là một cuộc nội chiến.
Các Mác viết: “Thắng lợi của giai cấp tư sản có nghĩa là thắng lợi của chế độ xã hội mới, thắng lợi của chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa đối với chế độ phong kiến.”
Em hiểu như thế nào về câu nói trên của Mác?
1. Nối niên đại phù hợp với sự kiện trong cách mạng Anh TK XVII.
Dặn dò:
Học bài, làm bài tập.
Chuẩn bị bài tiếp theo (III. Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ).
Trả lời các câu hỏi trong sgk.
Làm trước các bài tập của phần III.