Chào mừng các em đến với họtiết lịch sử
Chương 1 TẠI SAO CẦN HỌC LỊCH SỬ
Hoạt động nhóm
Viết một đoạn văn miêu tả lại lớp học của mình ở thời điểm hiện tại.
Các em vừa hoàn thành việc mô tả lại lớp học của mình ở thời điểm hiện tại - năm 2021. Tình huống giả định khoảng 100 năm sau, năm 2121, các nhà sử học tìm thấy những miêu tả của các em trong thư viện một trường học. Họ gọi những văn bản đó là tư liệu lịch sử và nội dung miêu tả của những văn bản là: Lịch sử giáo dục Việt Nam đầu thế kỉ XXI. Những miêu tả của các em về lớp học của mình không giống nhau không, nhưng nó đều mang dấu ấn chủ quan của người làm ra nó và đều phản ánh quá khứ. Vậy lịch sử có phải là những gì diễn ra trong quá khứ? Bài học đầu tiên này sẽ truyền cảm hứng cho các em về tầm quan trọng của lịch sử và việc học lịch sử, giúp các em biết được dựa vào đâu đề dựng lại lịch sử một cách chân thực nhất. Chúng ta cùng vào Bài 1 - Lịch sử là gì?
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ?
1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
2. Vì sao cần phải học lịch sử?
3. Khám phá quá khứ từ các nguồn dữ liệu ?
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ?
1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
Em hãy nêu một vài ví dụ cụ thể về một sự kiên lịch sử?
Một vài ví dụ cụ thể về lịch sử:
+ Ngày 2-9-1945, tại quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, nay là Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
+ Ngày 30-4-1975 là ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Những yếu tố cơ bản về một chuyện xảy ra trong quá khứ ?
· Thời gian.
· Không gian xảy ra.
· Con người liên quan tới sự kiện đó.
+ Tự đặt ra và trả lời những câu hỏi như:
· Việc đó xảy ra khi nào? Ở đâu?
· Xảy ra như thế nào? Vì sao lại xảy ra?
· Ai liên quan đến việc đó? Việc đó có ý nghĩa và giá trị gì đối với ngày nay.
Một vài ví dụ cụ thể về lịch sử:
+ Ngày 2-9-1945, tại quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, nay là Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
+ Ngày 30-4-1975 là ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
+ Điện Kính Thiên là gì?
+ Điện Kính Thiên có từ bao giờ?
+ Điện Kính Thiên do ai tạo ra?
+ Điện Kính Thiên có ý nghĩa gì với hiện tại?
Những câu hỏi em có thể được đặt ra để tìm hiểu về quá khứ khi quan sát hình Rồng đá trước Điện Kinh Thiên?
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ ?
1. Lịch sử và môn lịch sử là gì?
- Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ.
- Môn Lịch sử là môn học tìm hiểu về lịch sử loài người
và những hoạt động chính của con người trong quá khứ.
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ ?
1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
2. Vì sao phải học lịch sử?
Vì sao phải học lịch sử?
Thảo luận nhóm
Có ý kiến cho rằng: Lịch sử là những gì đã qua, không thể thay đổi được nên không cần thiết phải học môn Lịch sử. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?
Trả lời: Em không đồng ý với ý kiến Lịch sử là những gì đã qua, không thể thay đổi được nên không cần thiết phải học môn Lịch sử vì: học môn Lịch sử giúp đúc kết những bài học kinh nghiệm về sự thành công và thất bại của quá khứ để phục vụ hiện tại và xây dựng cuộc sống trong tương lai.
Thảo luận nhóm
Em hiểu thế nào về từ “gốc tích” trong câu thơ “Dân ta phải biết sử ta/Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam” của Chủ tịch Hồ Chí Minh? Nêu ý nghĩa câu thơ.
Trả lời:
Từ “gốc tích” trong câu thơ nghĩa là lịch sử hình thành buổi đầu của đất nước Việt Nam, là một phần của lịch sử đất nước ta -“sử ta”.
+ Ý nghĩa của câu thơ: người Việt Nam phải biết lịch sử của đất nước Việt Nam như vậy mới biết được nguồn gốc, cội nguồn của dân tộc.
Lớp học ngày nay
Sau khi quan sát ảnh, em thấy lớp học xưa và lớp học ngày nay khác
nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ ?
1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
2. Vì sao phải học lịch sử?
Học lịch sử để:
+ Biết được cội nguồn của tổ tiên, quê hương, đất nước; hiểu được ông cha ta đã phải lao động, sáng tạo, đấu tranh như thế nào để có được đất nước ngày nay.
+ Đúc kết những bài học kinh nghiệm của quá khứ nhằm phục vụ cho hiện tại và tương lai.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội (2-9-1945), thành lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa.
Khởi nghĩa Hai Bà Trưng năm 40
Khởi nghĩa Lam Sơn năm 1418
Cổng Dinh Độc Lập bị xe tăng 390 húc đổ
ngày 30/4/1975
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ ?
1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
2. Vì sao phải học lịch sử?
3. Khám phá quá khứ từ các nguồn dữ liệu ?
Nguồn sử liệu là gì?
Có những nguồn sử liệu nào?
Nguồn tư liệu gốc là gì?
Có những nguồn sử liệu nào?
Thảo luận: Đọc thông tin về các nguồn sử liệu và quan sát Hình 1.3 đến Hình 1.6 và trả lời câu hỏi:
Trình bày đặc điểm của các nguồn sử liệu? Nguồn sử liệu nào có giá trị lịch sử xác thực nhất, tại sao? Hãy cho biết các hình từ Hình 1.3 đến Hình 1.6 hình nào là tư liệu gốc?
Tư liệu truyền miệng
Các văn bản luật Việt Nam qua các thời đại
Tư liệu chữ viết – Bản ghi
Trống đồng Đông Sơn
Tư liệu hiện vật – đồ vật
Bài 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ ?
1. Lịch sử và môn lịch sử là gì?
2. Vì sao cần phải học lịch sử?
3. Khám phá quá khứ từ các nguồn dữ liệu ?
Dựa vào 3 nguồn tư liệu:
Tư liệu truyền miệng (các chuyện kể, lời truyền, truyền thuyết...) được truyền qua nhiều đời.
- Tư liệu hiện vật ( các tấm bia, nhà cửa, đồ vật cũ...) khắc hoạ tương đối đầy đủ về mọi mặt của sự kiện lịch sử đã xảy ra
- Tư liệu chữ viết (sách vở, văn tự, bài khắc trên bia...).Nó giúp chúng ta phục dựng lịch sử và là cách để kiểm chứng tư liệu chữ viết.
1/ Chọ các đáp án mà em cho là đúng.
a. Là một công dân của đất nước cần phải hiểu biết Lịch sử của dân tộc mình.
b. Học Lịch sử giúp ta hiểu biết được cội nguồn của dân tộc, biết được công lao sự hi sinh to lớn của tổ tiên trong quá trình dựng nước và giữ nước.
c. Nhờ có học Lịch sử mà chúng ta thêm quý trọng và giữ gìn những gì tổ tiên ta để lại, ta có thêm kinh nghiệm để xây dựng hiện tại và tương lai tốt đẹp hơn.
d. Lịch sử là chuyện xa xưa chẳng cần biết, có cũng chẳng làm gì vì nó đã đi qua.
2/ Em hãy kể tên những chuyện dân gian có những chi tiết giúp em biết được Lịch sử.
Bài tập củng cố
LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG
1. Em biết những di tích lịch sử nào ở địa phương em đang sống? Hãy kể cho cả lớp nghe về sự kiện lịch sử liên quan đến một trong những di tích đó?
2. Hãy viết một đoạn văn ngắn về lịch sử ngôi trường em đang học (trường được thành lập khi nào? Nó thay đổi như thế nào theo thời gian?...)
3. Cửa Bắc, một kiến trúc cổ, nằm trên phố Phan Đình Phùng, Hà Nội ngày nay. Trên tường vẫn còn nguyên dấu vết đạn pháo của thực dân Pháp khi đánh chiếm thành Hà Nội năm 1882. Có ý kiến cho rằng nên trùng tu lại mặt thành, xóa đi những vết đạn pháo đó, em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?
Thông qua bài học, HS tìm hiểu trước:
- Cách tính thời thời gian trong lịch sử theo dương lịch và âm lịch.
- Cách tính thời gian theo Công lịch và những quy ước gọi thời gian theo chuẩn quốc tế.
Chuẩn bị bài mới
BÀI 2: THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ
Tiết học kết thúc
Chúc các em chăm ngoan học giỏi
nguon VI OLET
