NGỮ VĂN 8
THẦY THÀNH
Văn bản: TRONG LÒNG MẸ
< TrÝch “Nh÷ng ngµy th¬ Êu ”- Nguyªn Hång >













* Kiến thức
- Học sinh có được những kiến thức cơ bản về thể văn hồi kí, thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: Thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.
- Nắm được khái niệm thể văn hồi kí; cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Trong lòng mẹ”.
- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.
- ý nghĩa giáo dục: Những thành kiến cổ hủ , nhỏ nhen , độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng thiêng liêng.
* Kĩ năng
- Bước đầu biết đọc - hiểu một văn bản hồi kí.
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện.
* Thái độ
- Học sinh có tình cảm gia đình, lòng yêu thương thông cảm, kính trọng cha mẹ.
Mục tiêu
1
2
3
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
- Nguyên Hồng (1918 -1982)
- Có tuổi thơ cơ cực, cay đắng
-> vốn sống, bản lĩnh.
=> Nhà văn của những người cùng khổ, phụ nữ và trẻ em.
- Đa tài: sáng tác nhiều thể loại, nhất là văn xuôi.
- Phong cách: chân thực, dạt dào cảm xúc, thấm đượm tình thương.
2. Tác Phẩm:
a. Xuất xứ:
- Trích chương IV của hồi kí “Những ngày thơ ấu” - 1938
- Nội dung: Viết về những kỉ niệm đau khổ thời thơ ấu của Nguyên Hồng.
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)
b. Thể loại và PTBĐ:
Thể loại: Hồi kí.
- PTBĐ chính: Tự sự kết hợp mt và biểu cảm
c. Bố cục:
*2 Phần
- Phần 1: “Từ đầu....người ta hỏi đến chứ”
ND: Cuộc đối thoại giữa Hồng và người cô
- Phần 2: Còn lại
ND: Cuộc gặp gỡ giữa Hồng và mẹ
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh của cậu bé Hồng
- Hồng là kết quả của cuộc hôn nhân không tình yêu.
- 12 tuổi, cha mất, mẹ cùng túng phải đi tha hương cầu thực chưa về.
- Sống bơ vơ, bị họ hàng ghẻ lạnh. => Đáng thương
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)
2. Cuộc đối thoại giữa người cô và Hồng:
Người cô
Chú bé Hồng
- Cu?i h?i r?t k?ch: M�y cú mu?n v�o Thanh Húa choi v?i m? m�y khụng?
- Toan tr? l?i cú nhung nh?n ra ý nghia cay d?c, gi? d?i c?a cụ, cu?i dỏp: Khụng!
- Gi?ng v?n ng?t: Sao l?i khụng v�o?
- Im l?ng, cu?i d?u, khúe m?t cay cay
- V? vai, cu?i núi: m�y d?i quỏ... v�o tham em bộ ch?.
- Nu?c m?t rũng rũng, cu?i d�i trong ti?ng khúc: Sao cụ bi?t m? con cú con?
- V?n tuoi cu?i k? chuy?n
- C? ngh?n ? khúc khụng ra ti?ng
- D?i gi?ng, v? vai, gi?ng nghiờm ngh?, t? v? ng?m ngựi
- Im l?ng
2. Cuộc đối thoại giữa người cô và Hồng:
Người cô
Chú bé Hồng
Tâm địa độc ác, lạnh lùng, giả dối, thâm hiểm
Đau đớn, phẫn uất, thương mẹ, căm tức những cổ tục phong kiến
Là cuộc chiến không cân sức, vũ khí là đòn roi tinh thần tra tấn Hồng nhưng cậu bé đầy bản lĩnh, hiểu được mục đích cuộc đối thoại nên tình yêu thương mãnh liệt dành cho mẹ không thay đổi.
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)
3. Cuộc gặp gỡ bất ngờ với mẹ:
* Ho�n c?nh:
- Khụng h?n tru?c
- Cha m?t m?t nam
- Sau cu?c trũ chuy?n v?i ngu?i cụ
- Nghe tin m? cú em bộ....
a, C?m xỳc c?a H?ng:
- Tru?c dú: H?ng tr? l?i cụ: cu?i nam th? n�o m? chỏu cung v?
- Thoỏng th?y búng m?: ch?y du?i theo, b?i r?i g?i, s? nh?m l?n chỳng b?n cu?i
- Trốo lờn xe, rớu c? chõn, ũa lờn khúc n?c n?
- Th?y nh?ng c?m giỏc ?m ỏp mon man kh?p da th?t
Khát khao được gặp mẹ mãnh liệt, giải tỏa tâm lí, cảm xúc vỡ òa.
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)
3. Cuộc gặp gỡ bất ngờ với mẹ:
a, Cảm xúc của Hồng:
b, Hình ảnh người mẹ:
- Guong m?t tuoi sỏng
- Khụng cũm cừi, xo xỏc nhu cụ núi
- Khuụn mi?ng xinh x?n
- Thom tho l? thu?ng
- M? vu?t ve: th?y ờm d?u vụ cựng...
Cảm nhận bằng nhiều giác quan, bằng khao khát và tình yêu.
- Chớnh m? l�m H?ng khụng m?y may suy nghi d?n l?i cụ núi n?a
Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)
Nội dung
P1: Cuộc đối thoại giữa Hồng và người cô
P2: Cuộc gặp bất ngờ với mẹ
Cảm xúc buồn tủi
Niềm vui sướng
Bản lĩnh và tình thương mẹ.
Tình cảm chân thành ấm áp Hồng - mẹ
III. TỔNG KẾT:
1. Nội dung:
- Nỗi buồn tủi, cay đắng của Hồng khi phải xa mẹ, chịu sự khắc nghiệt của họ hàng.
- Tình mẫu tử thiêng liêng, không gì có thể chà đạp
2. Nghệ thuật:
- Tỡnh hu?ng truy?n d?c dỏo -> cao tr�o c?m xỳc
- Xõy d?ng nhõn v?t sinh d?ng qua ngụn ng?, n?i tõm.
- Ngụn ng? k? chuy?n gi�u c?m xỳc, chõn th?c.
TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”)
(Nguyên Hồng)

Bài tập về nhà:
- Thuộc ghi nhớ.
- Nắm vững được nội dung và nghệ thuật của văn bản.
- Hoàn thiện các bài tập còn lại trong SGK

Bài mới: Soạn bài:
- Tính thống nhất về chủ đề của văn bản
- Bố cục của văn bản
DẶN DÒ
Goodbye
TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
3. Tâm trạng của nhân vật tôi khi ở trong lớp học
- Cảm nhận:
+ Trông mình cũng thấy lạ và hay hay
+ Người bạn chưa quen mà không thấy xa lạ
+ Sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá.
=>Khẳng định sự trưởng thành trong nhận thức của nhân vật "tôi" về việc học.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật
- Tự sự, miêu tả, biểu cảm
- Nghệ thuật so sánh; tài quan sát, miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế; dòng hồi tưởng đan xen hiện tại và quá khứ.
2. Nội dung:
- Kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên.
- Tình cảm yêu quê hương, yêu mái trường
nguon VI OLET