Năm học : 2021-2022
GIÁO VIÊN :TRẦN THỊ NGỌC LOAN
TRƯỜNG THCS TÂN PHÚ
MÔN NGỮ VĂN LỚP 8
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH
Sáng đầu thu trong xanh
Em mặc quần áo mới
Đi đón ngày khai trường
Vui như là đi hội.
(Trích Ngày khai trường - Nguyễn Bùi Vợi)
TUẦN:1-TIẾT: 1.2
TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
I. Đọc - hiểu văn bản:
1. Tác giả:
Thanh Tịnh (1911-1988)
- Tên thật là Trần Văn Ninh (6 tuổi được đổi là Trần Thanh Tịnh.
- Quê quán: ven sông Hương, ngoại ô Huế.
- Là nhà thơ Việt Nam thời tiền chiến.
- Ông vừa là nhà một nhà thơ lãng mạn, thơ văn mang hơi hưởng nhẹ nhàng, êm dịu, đậm chất trữ tình sâu lắng, đậm phong vị của người con xứ Huế.
* MỘT SỐ TÁC PHẨM TIÊU BIỂU CỦA NHÀ THƠ THANH TỊNH:
- Hậu chiến trường (tập thơ, 1937).
- Quê mẹ (truyện ngắn, 1941).
- Tôi đi học (truyện ngắn, 1941).
- Chị và em (truyện ngắn, 1942).
- Ngậm ngải tim trầm (truyện ngắn,1943).
- Những giọt nước biển (truyện ngắn, 1956).
- Đi từ giữa mùa xen (truyện thơ, 1973).
I. Đọc- hiểu văn bản:
2. Tác phẩm:
a. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
b. Ngôi kể:
c. Thể loại:
d. Phương thức biểu đạt:
In trong tập “Quê mẹ” được xuất bản năm 1941.
Thứ nhất (Người kể xưng “tôi”)
Truyện ngắn trữ tình.
Tự sự ( Biểu cảm + miêu tả).
TÔI ĐI HỌC
Đoạn 2: Tiếp...đến...sếp hàng vào lớp.
Đoạn 3:
Còn lại.
Cảm xúc nhân vật tôi khi đứng trước sân trường.
Khơi nguồn cảm xúc tâm trạng của nhân vật tôi trên đường đến trường.
Tâm trạng nhân vật tôi ở trong lớp học.
Nội dung chính
3. Bố cục:
II. Phân tích văn bản:
1. Sự hồi tưởng và tâm trạng nhân vật “tôi” mỗi khi mùa thu đến:
Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường của nhân vật “tôi” gắn với không gian, thời gian, trình tự như thế nào? Cảm xúc của nhân vật được thể hiện qua chi tiết, nghệ thuật nào?
-Thời gian: cuối thu (thời điểm khai trường).
-Không gian: con đường làng dài và hẹp, lá rụng nhiều, mây bàng bạc.
-Cảnh sinh hoạt: mấy em nhỏ rụt rè.
-Trình tự: từ hiện tại đến quá khứ.
-Nghệ thuật: so sánh, từ láy diễn tả cảm xúc: náo nức, mơn man, tưng bừng rộn rã.
=> Tâm trạng vui tươi, rộn ràng, gợi lại kỉ niệm êm đềm, trong trẻo.
II. Phân tích văn bản
2. Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đi học
a. Trên đường đến trường:
-Cảnh vật vẫn vậy nhưng nay thấy lạ, có sự thay đổi trong lòng.
-Thấy trang trọng và đứng đắn với bộ quần áo và cuốn vở.
-Cẩn thận nâng niu quyển vở, muốn khẳng định mình khi mẹ cầm bút thước.
=> Tâm trạng bỡ ngỡ, hồi hộp, phấn khởi, vui mừng.
*Cử chỉ, hành động:
- Bàn tay
- Ghì thật chặt
- Xóc lên
- Nắm lại cẩn thận
- Muốn thử sức mình
*Lời nói: “Mẹ mua bút thước cho con cầm”.
*Ý nghĩ: Vừa non nớt vừa ngây thơ: “chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước”.
Những động từ được sử dụng đúng chỗ -> Người đọc hình dung để dễ dàng tư thế và cử chỉ ngộ nghĩnh, ngây thơ, đáng yêu của chú bé.
II. Phân tích văn bản:
2. Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đi học:
b. Khi đứng trên sân trường và nghe gọi tên
- Mấy hôm trước: xa lạ, cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
- Ngày đầu đi học: +trường: xinh xắn, oai nghiêm; học trò: quần áo sạch sẽ, gương mặt tươi vui.
- Khi xếp hàng vào lớp: thấy nặng nề tim như ngừng đập, giật mình, khóc nức nở.
+ Nghệ thuật: So sánh, điệp từ.
=> Cảm xúc trang nghiêm, lo sợ, vẩn vơ, vụng về, lúng túng như bước sang một thế giới khác.
II. Phân tích văn bản:
2. Diễn biến tâ, trạng nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đi học
c. Khi đi vào lớp học:
- Nhìn xung quanh thấy mọi thứ đều mới lạ và hay.
- Lạm nhận chỗ ngồi là của riêng mình.
- Nhìn người bạn mới chưa quen đã thấy quyến luyến.
- Nghệ thuật: Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, miêu tả tâm lý chân thực.
=> Vừa ngỡ ngàng, vừa tự tin, vừa lạ lắm, biến đổi tâm trạng hết sức tự nhiên.
II. Phân tích văn bản:
3.Tình cảm của người lớn dành cho trẻ em :
- Người mẹ: âu yếm nắm tay con, vuốt mái tóc con.
- Các phụ huynh: chuẩn bị chu đáo, lo lắng, hồi hộp cùng con.
-- Ông đốc: ánh mắt hiền từ, an ủi, động viên, bao dung với trò.
=> Trách nhiệm, tình thương của gia đình và nhà trường với thế hệ tương lai.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
- Lối viết chan chứa những tình cảm sâu lặng.
- Bố cục theo dòng hồi tưởng, cản nghĩ của nhân vật.
- Ngôn ngữ giàu hình ảnh; giọng văn nhẹ nhàng, êm dịu.
- Dòng hồi tưởng thiết tha, trong trẻo về những kỉ niệm ngày đầu tiên đi học đã gieo vào lòng người đọc những ấn tượng khó thể nào mà quên được.
IV. Luyện tập:
Câu 1: “Tôi đi học” của Thanh Tịnh được viết theo thể loại nào?
A. Bút kí B. Tiểu thuyết C. Tùy bút D. Truyện ngắn (tt)
Câu 2: Theo em nhân vật “tôi” trong tác phẩm được thể hiện chủ yếu ở phương diện nào?
A. Lời nói B. Ngoại hình C. Cử chỉ D. Tâm trạng
Câu 3: Nhận định nào sau đây nói đúng về chủ đề của văn bản?
A. Tôi đi học tô đậm cảm giác lạ lẫm, so sét của nhân vật “tôi” trong ngày tổng kết
B. Tôi đi học tô đậm sự tận tình, âu yếm của những người lớn với trẻ em
C. Tô đậm niềm vui sướng hân hoan của nhân vật “tôi” và các bạn
D. Tô đậm cảm giác trong sang náy nở trong lòng nhân vật “tôi” trong buổi đầu đến trường
nguon VI OLET
