BÀI 10.
AMIMOAXIT
I. KHÁI NIỆM
LÀ HỢP CHẤT HỮU CƠ TẠP CHỨC, TRONG PHÂN TỬ CHỨA ĐỒNG THỜI NHÓM: - AMINO (- NH2)
- NHÓM CACBOXYL(-COOH)
DANH PHÁP:
A.TÊN THAY THẾ:
CHỌN MẠCH C DÀI NHẤT CHỨA NHÓM COOH LÀM MẠCH CHÍNH
ĐÁNH SỐ THỨ TỰ ƯU TIÊN NHÓM COOH
6 5 4 3 2 1
C C C C C COOH
TÊN = STT NHÓM NH2 + AMINO + TÊN AXIT(THAY THẾ: ANKAN + OIC)
R = CO HAY H
R = CH3 -
R = CH3C(CH3)-
R = H2N-[CH2]4-
R = HOOC-[CH2]2-
H
CH3 -
CH3C(CH3)-
H2N-[CH2]4-
HOOC-[CH2]2-
Axit 2-aminoetanoic
Axit 2-aminopropanoic
Axit 2-amino-3-metylbutanoic
Axit 2,6-aminohexanoic
Axit 2-aminopentan-1,5-dioic
B.TÊN BÁN HỆ THỐNG:
ω ε δ γ β α
C C C C C C COOH
TÊN=AXIT + CHỮ SỐ HILAP + AMINO + TÊN AXIT (THÔNG THƯỜNG)
H
CH3 -
CH3C(CH3)-
H2N-[CH2]4-
HOOC-[CH2]2-
Axit α-aminoaxetic
Axit α-aminopropionic
Axit α-aminoisovaleric
Axit α,ε-diaminocaproic
Axit α-aminoglutaric
C.TÊN THƯỜNG
H
CH3 -
CH3C(CH3)-
H2N-[CH2]4-
HOOC-[CH2]2-
Glyxin
Alanin
Valin
Lysin
Glutamic
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ VÀ HÓA TÍNH:
1. CẤU TẠO PHÂN TỬ:
H2N-R-COOH
H3N-R-COO
PHÂN TỬ
ION LƯỠNG CỰC
CÁC AMINOAXIT LÀ HỢP CHẤT CÓ CẤU TẠO ION LƯỠNG CỰC
ĐIỀU KIỆN THƯỜNG LÀ CHẤT RẮN KẾT TINH. DỄ TAN TRONG NƯỚC.
2. HÓA TÍNH
A. LƯỠNG TÍNH
AXIT:
H2N-R-COOH + NaOH H2N-R-COONa + H2O
BAZƠ:
HOOC-R-NH2 + HCl HOOC-R-NH3Cl
B. TÍNH AXIT-BAZƠ
KHI:
(NH2)a - R – (COOH)b
a = b : môi trường trung tính, quỳ tím không đổi màu
a > b : môi trường baz ơ, quỳ tím đổi sang màu xanh
a < b : môi trường axit, quỳ tím đổi sang màu đỏ
H
CH3 -
CH3C(CH3)-
H2N-[CH2]4-
HOOC-[CH2]2-
Glyxin
Alanin
Valin
Lysin
Glutamic
MÀU TÍM
MÀU TÍM
MÀU TÍM
MÀU XANH
MÀU ĐỎ
C. PHẢN ỨNG ESTE HÓA
H2N-CH2-COOH + HOCH2CH3
H2N-CH2-COO-CH2CH3 + H2O
HCl KHÍ
C. PHẢN ỨNG TRÙNG NGƯNG
H2N-R-COOH +
HNH-R-COOH +
HNH-R-COOH +
HNH-R-COOH
H2N-R-COO
NH-R-COO
NH-R-COO
NH-R-COOH
+ 3H2O
tO
n H2N-R-COOH
tO
n H2N-R-COO ( H2N-R-COO )n-1 HN-R-COOH
NẾU TÁCH NƯỚC 2 ĐẦU:
n H2N-R-COOH
(HN-R-COO)n + nH2O
tO
III. ỨNG DỤNG:
HẦU HẾT CÁC AMINOAXIT LÀ CÁC α- AMINOAXIT LÀ CHẤT CƠ SỞ KIẾN TẠO NÊN CÁC LOẠI PROTEIN CỦA CƠ THỂ SỐNG.
MUỐI MONONATRI GLUTAMAT LÀM:
GLUTAMIC LÀM THUỐC HỖ TRỢ THẦN KINH, METHIONIN LÀM THUỐC BỔ GAN
THUỐC BỔ GAN
THUỐC HỖ TRỢ THẦN KINH
SẢN XUẤT NILON - 6 VÀ NILON - 7
THE END
TRÊN CON ĐƯỜNG THÀNH CÔNG KHÔNG CÓ DẤU CHÂN CỦA KẺ LƯỜI BIẾN.
nguon VI OLET
