Bài 10. Dân số và sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường ở đới nóng

Giáo viên : Phạm Thị Cẩm Tú
TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI
Kể tên 10 quốc gia đông dân nhất hiện nay?
Trong đó có 6 quốc gia thuộc khu vực đới nóng
BÀI 10. DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG
1. Dân số
Quan sát H 2.1(bài 2), trả lời các câu hỏi sau:
Đới nóng chiếm bao nhiêu phần trăm dân số thế giới?
Những khu vực nào ở đới nóng có dân cư tập trung đông?
Dân số đông chiếm gần 50% dân số thế giới.
Dân tập trung đông ở 4 khu vực: Đông Nam Á, Nam Á, Tây Phi, Đông Nam Braxin.
Dân số ở đới nóng chiếm gần 50% nhân loại nhưng lại chỉ tập trung sinh sống trong 4 khu vực ấy, thì sẽ có tác động đến tài nguyên, môi trường như thế nào?
Tài nguyên, môi trường nhanh chóng bị cạn kiệt. môi trường rừng biển bị suy thoái tác động xấu đến nhiều mặt
Quan sát biểu đồ 1.4 bài 1 cho biết tình trạng gia tăng dân số của đới nóng như thế nào?.
Dân số ở đới nóng tăng nhanh
Cho biết đặc điểm gia tăng dân số ở đới nóng có ảnh hưởng gì tới kinh tế và đời sống?
Dân số ở đới nóng tăng nhanh dẫn đến bùng nổ dân số gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với việc phát triển kinh tế xã hội của nhiều nước.
Mối quan tâm hàng đầu về dân số của các quốc gia đới nóng là gì?
Kiểm soát tỉ lệ gia tăng dân số
2. Sức ép của dân số tới tài nguyên, môi trường.

BÀI 10: DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG (Tiết 2)
1985
80
100
110
120
130
140
150
160
90
Năm
Biểu đồ về mối quan hệ giữa dân số và
lương thực châu Phi từ năm 1975 đến năm 1990
Năm 1975=100%
%
1990
1975
1980
Gia tăng dân số tự nhiên
Sản lượng lương thực
Bình quân lương thực theo đầu người
HS suy nghĩ cá nhân (3 phút ) Phân tích biểu đồ để thấy mối quan hệ giữa gia tăng dân số tự nhiên với tình trạng thiếu lương thực ở Châu Phi?
1985
80
100
110
120
130
140
150
160
90
Năm
Biểu đồ về mối quan hệ giữa dân số và lương thực châu Phi từ năm 1975 đến năm 1990
Năm 1975=100%
%
1990
1975
1980
Gia tăng dân số tự nhiên
Sản lượng lương thực
Bình quân lương thực theo đầu người
So sánh gia tăng lương thực với gia tăng dân số?
Bình quân lương thực theo đầu người có gì thay đổi?
Nguyên nhân làm cho bình quân lương thực sụt giảm?
Lương thực: Tăng từ 100% - 110%
Dân số :Tăng từ 100% - 160%
Bình quân lương thực đầu người: Giảm từ 100% xuống 80%
Do dân số tăng nhanh hơn lương thực
Hãy cho biết mối quan hệ giữa gia tăng dân số tự nhiên quá nhanh với tình trạng thiếu hụt lương thực ở Châu Phi?
Gia tăng dân số quá nhanh trong khi sản lượng lương thực tăng không đáng kể đã dẫn đến tình trạng thiếu lương thực  Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người dân
Biện pháp nhằm nâng bình quân lương thực theo đầu người lên ?
Giảm tốc độ tăng dân số, nâng mức tăng lương thực lên
Dân số và diện tích rừng của khu vực ĐNÁ qua các năm
Câu 1. Sau 10 năm dân số và diện tích rừng thay đổi như thế nào?
Câu 2. Nhận xét về mối tương quan giữa dân số và diện tích rừng?
Câu 3. Nêu những nguyên nhân làm giảm diện tích rừng? Hậu quả đối với môi trường?
- Sau 10 năm dân số tăng từ 360 triệu người lên 442tr người,(82tr ng)
- Diện tích rừng giảm từ 240,2tr ha xuống 208,6 triệu ha.( 31,6 tr ha )
- Dân số tăng thì diện tích rừng giảm.
- Dân số tăng nhanh  lương thực thiếu hụt  mở rộng diện tích canh tác, nhu cầu sử dụng gỗ, củi tăng lên, làm đường giao thông, xây đập thủy điện…  diện tích rừng giảm => lũ, hạn, thoái hóa đất…
HS suy nghĩ, cá nhân ( 2 phút )
Phân tích bảng số liệu dưới đây , nhận xét về tương quan giữa dân số và diện tích rừng ở khu vực Đông Nam Á ?
Quan sát một số hình ảnh, Khi dân số tăng nhanh ảnh hưởng như thế nào tới tài nguyên môi trường?
Tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt
Sơ đồ mối quan hệ giữa gia tăng dân số với chất lượng cuộc sống :
Dân số tăng nhanh
Thừa lao động, thiếu việc làm
Khai thác tự nhiên quá mức → Môi trường suy thoái → sản xuất suy giảm
Nghèo đói, mù chữ, xã hội phân hóa giàu nghèo
Tệ nạn xã hội phát triển. Trật tự an ninh rối loạn
Kinh tế, văn hóa kém phát triển
Năng suất lao động giảm
Sức khỏe kém, bệnh tật tăng, tuổi thọ thấp
Ăn
Ở
Dịch bệnh
Mặc
Thất nghiệp
Học
Chất lượng cuộc sống thấp, đời sống nhân dân chậm được cải thiện.
Những tác động của sức ép dân số tới cuộc sống của người dân được thể hiện như thế nào?
Bảng: Tỉ lệ gia tăng tự nhiên Việt Nam giai đoạn 1954 - 2015
Qua bảng số liệu trên em có nhận xét gì về gia tăng dân số ở Việt Nam.
Dân số hiện tại của Việt Nam là 97.567.269 người vào ngày 15/10/2020
( theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc)
TP. HCM, TP. Hà Nội: khoảng 10 triệu người( 2020)
2. Sức ép của dân số tới tài nguyên, môi trường.
- Gia tăng dân số quá nhanh làm cho tài nguyên thiên nhiên ngày càng kiệt quệ, suy giảm, rừng thu hẹp, đất bạc màu, khoáng sản cạn kiệt, thiếu nước sạch…→ môi trường bị huỷ hoại dần.
Băng tan
Mưa a xit
Thủng tầng ô zôn
Đục thuỷ tinh thể
Ung thư da
Hiệu ứng nhà kính
Môi trường tự nhiên bị huỷ hoại , môi trường sống bị ô nhiễm
Bản thân mỗi học sinh chúng ta có những biện pháp tích cực nào để bảo vệ tài nguyên môi trường?
2. Sức ép của dân số tới tài nguyên, môi trường.
- Biện pháp:
+ Giảm tỉ lệ gia tăng dân số.
+ Phát triển kinh tế.
+ Nâng cao đời sống của người dân
Biện pháp góp phần hạn chế sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường ở đới nóng?
Đảng và Nhà nước ta đã làm những gì để phát triển kinh tế và nâng cao đời sống nhân dân?
Tỉ lệ gia tăng dân số giảm nhờ áp dụng nhiều biện pháp như kế hoạch hóa gia đình, thực hiện các biện pháp phòng tránh thai, phát triển kinh tế...
Câu 1. Nguyên nhân làm cho bình quân lương thực theo đầu người ở đới nóng bị suy giảm là do:
A.Thường xuyên xảy ra thiên tai.
B. Nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu.
C. Diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp.
D.Tốc độ tăng dân số nhanh hơn mức tăng lương thực
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Dân số tăng quá nhanh
Tài nguyên cạn kiệt, suy thoái ( Rừng, đất, khí hậu, nước, khoáng sản...)
Môi trường ô nhiễm
( Không khí, nước, đất...)
Bài tập 2 ( SGK/35 )
Bài 10: DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG
1/Dân số :
-Dân số đông (chiếm khoảng một nửa dân số thế giới), gia tăng dân số nhanh, đã đẩy nhanh tốc độ khai thác tài nguyên, làm suy thoái môi trường.
2/Sức ép DS tới tài nguyên MT :
- Dân số đông gia tăng tự nhiên nhanh và bùng nổ dân số đã dẩy nhanh tốc độ khai thác tài nguyên làm suy thoái môi trường,
-Nhu cầu khai thác tài nguyên lớn.
-Diện tích rừng ngày càng bị thu hẹp, đất bạc màu, khoáng sản cạn kiệt, thiếu nước sạch… tác động rất xấu tới tài nguyên và môi trường :
+Chất lượng cuộc sống của người dân thấp
* Biện pháp :
- Giảm tỉ lệ gia tăng dân số
- Phát triển kinh tế .
- Nâng cao đời sống của người dân, có tác động tích cực tới tài nguyên môi trường .
- Học bài cũ, làm bài tập 2 /tr.35 vào vở
- Chuẩn bị nội dung ôn tâp.
- Sưu tầm tranh ảnh về các thành phố sạnh đẹp và các khu nhà ổ chuột
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ