THCS LÊ LỢI
LỚP 7A1
BÀI 10
NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
GV NGUYỄN CÔNG TUẤN
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Sự thành lập nhà Lý
a. Bối cảnh ra đời
b. Tổ chức bộ máy Nhà nước
2. Luật pháp và quân đội
a. Luật pháp
b. Quân đội
c. Chính sách trong và ngoài nước
1. Sự thành lập nhà Lý
a. Bối cảnh ra đời
- Cuối năm 1009, Lý Công Uẩn được suy tôn làm vua (Lý Thái Tổ).
→ Nhà Lý thành lập.
- Năm 1010 dời đô ra Đại La và đổi tên là Thăng Long (Hà Nội).
Lê Long Đĩnh (Lê Ngọa Triều) và quần thần
Róc mía trên đầu nhà sư
Lý Công Uẩn người châu Cổ Pháp (Từ Sơn - Bắc Ninh). Thuở nhỏ làm con nuôi nhà sư Lý Khánh Văn, theo học ở chùa Lục Tổ của sư Vạn Hạnh. Sau đó làm quan cho nhà Lê, giữ đến chức Điện tiền chỉ huy sứ, chỉ huy cấm quân ở kinh đô Hoa Lư. Ông là người có học, có đức và có uy tín nên được triều thần nhà Lê quý trọng.
Tượng vua Lý Công Uẩn
(Lý Thái Tổ)
Lý Công Uẩn là người như thế nào mà các đại thần suy tôn làm vua?
Ông là người vừa có đức vừa có tài, có uy tín.
Tượng vua Lý Công Uẩn
(Lý Thái Tổ)
Lý Công Uẩn đã làm gì sau khi ông lên ngôi vua?
Lược đồ khu vực cuộc kháng chiến
chống quân Tống (năm 981)
THĂNG LONG
Rồng bay
“…Thành Đại La, đô cũ của Cao Vương (tức Cao Biền), ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng cuộn hổ ngồi, chính giữa Nam Bắc Đông Tây, tiện nghi núi sông sau trước.Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ thấp trũng tối tăm, muôn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh. Xem khắp đất Việt đó là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương. Đúng là nơi thượng đô kinh sư mãi muôn đời”.
(Chiếu dời đô – Đại Việt sử kí toàn thư)
Thảo luận nhóm
Tại sao Lý Công Uẩn quyết định dời đô Hoa Lư về Đại La và đổi tên là Thăng Long?
Qua đó muốn nói ước vọng gì của ông?
→ Vùng đất Thăng Long có địa thế thuận lợi hơn vùng đất Hoa Lư.
▪ Muốn xây dựng đất nước giàu mạnh và khẳng định ý chí tự cường của dân tộc.
▪ Muốn tạo dựng sự nghiệp lớn cho con cháu mai sau.
Hoa Lư ngày nay
Bản đồ thành cổ Thăng Long
Thăng Long xưa
Thăng Long ngày nay
HÌNH ẢNH VỀ ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM VĂN HIẾN
Chiếu dời đô
Mỗi chữ cao 2cm
214 chữ đều được mạ vàng
T
H
Ă
N
G
L
O
N
G
H
Ư
Ớ
N
G
V
Ề
Đ
Ạ
I
L
Ễ
1
0
1
0
2
0
1
-
0
b. Tổ chức bộ máy Nhà nước
- Năm 1054, đổi tên nước là Đại Việt.
- Tổ chức bộ máy Nhà nước:
HỌC SINH THUYẾT TRÌNH TỔ CHỨC BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÝ
Trung ương
Địa phương
24 lộ, phủ
Huyện
Hương
Xã
Vua
Quan đại thần
Quan văn
Quan võ
Tổ chức bộ máy nhà nước
Thời Đinh - Tiền Lê Thời Lý
Vua
Quan đại thần
Quan văn
Quan võ
24 lộ, phủ
Huyện
Hương
Xã
Vua
Thái sư
Đại sư
Quan văn
Quan võ
Phủ
Châu
10 lộ
2. Luật pháp và quân đội
a. Luật pháp
- Năm 1042, nhà Lý ban hành bộ Hình thư, bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta.
- Nội dung: SGK/37.
- Tác dụng: Ổn định xã hội.
Một số điều quy định trong bộ luật Hình thư
“Lính bảo vệ và sau này cả hoạn quan không được tự tiện vào cung cấm. Nếu ai vào sẽ bị tội chết. Người canh giữ không cẩn thận để người khác vào sẽ bị tội chết. Cấm dân không được bán con trai, quan lại không được giấu con trai. Những người cầm ruộng đất sau 20 năm được chuộc lại. Trả lại ruộng cho những người đã bỏ không cày cấy, những người trộm trâu bò xử nặng, những người biết mà không báo cũng bị xử nặng…”
b. Quân đội
- Cấm quân và quân địa phương.
- Thực hiện chính sách “Ngụ binh ư nông”.
Cấm quân
- Tuyển chọn những
thanh niên khỏe mạnh
trong cả nước.
- Bảo vệ vua và kinh thành.
Quân địa phương
- Tuyển chọn trong số những thanh niên trai tráng ở các làng xã đến tuổi thành đinh (tuổi 18).
- Canh phòng ở các lộ, phủ.
- Hằng năm, chia thành phiên thay nhau đi luyện tập và về quê sản xuất. Khi có chiến tranh, sẽ tham gia chiến đấu.
Cấm quân
Quân địa phương
Nỏ
Cung
Máy bắn đá
c. Chính sách trong và ngoài nước
* Đối với trong nước
- Gả công chúa, ban chức tước cho các tù trưởng dân tộc miền núi.
- Trấn áp những người có ý định tách khỏi Đại Việt.
* Đối với ngoài nước
- Quan hệ bình thường với nhà Tống và Cham-pa.
- Kiên quyết bảo toàn lãnh thổ.
Củng cố bài học
Trò chơi “Con số may mắn”
1010
1042
1054
Năm 1010 đã diễn ra sự kiện lịch sử nào ?
Lý Công Uẩn quyết định dời đô về Đại La
Năm 1054 nước ta tên là gì ?
Đại Việt
Năm 1042, nhà Lý ban hành bộ luật này ?
Luật Hình thư
Những dữ kiện sau đây nhắc em nhớ tới tác phẩm nào?
1. Được gọi là áng “Thiên cổ hùng văn”.
2. Do Lý Công Uẩn soạn thảo.
3. Còn được gọi là Thiên đô chiếu.
Chiếu dời đô
DẶN DÒ
- Về nhà học bài.
- Đọc và soạn trước bài 11:
“Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống
(1075-1077)”.
nguon VI OLET
