Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

SINH HỌC 9
Bài 12
CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Bài 12 CO CH? XÁC D?NH GI?I TÍNH
Ruồi giấm đực
Ruồi giấm cái
X
X
X
Y
- Nêu những điểm giống và khác nhau của bộ NST ruồi đực và ruồi cái?
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH:
Hãy quan sát bộ NST của người và giới thiệu cặp nào là NST giới tính
Bộ NST ở người
X
X
X
Y
2n=8
2n=8
6A+XX
6A+XY
44A+XX
44A+XY
2n=46

I. Nhiễm sắc thể giới tính:

- Trong tế bào lưỡng bội(2n): ngoài các NST thường tồn tại thành từng cặp tương đồng, còn có 1 cặp NST giới tính XX(tương đồng) hoặc (XY) không tương đồng.
NST giới tính mang gen qui định giới tính và các tính trạng thường liên quan với giới tính.
II. Cơ chế nhiễm sắc thể xác định giới tính:


44A + XY
44A + XX
G
22A +X
22A +Y
22A +X
44A + XY
44A + XX
P
B?
M?
P
CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH ? NGU?I

II.CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI:

- Ví d? ở người:
P : nữ (44A+XX) x nam ( 44A + XY)
22A+X
Gp
22A+X
22A+Y
F1
44A+XX
44A+XY
( Con gái)
( Con trai)
Tỉ lệ 1 con trai: 1 con gái
II.CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI:
- Qua gi?m ph�n, người nam thì cho 2 loại tinh trùng mang NST X và Y, ở người nữ chỉ cho ra 1 loại trứng mang NST giới tính X.
- Qua thụ tinh:
+ Tinh trùng mang NST X kết hợp với trứng tạo ra tổ hợp mang NST giới tính XX( con gái).
+Tinh trùng mang NST Y kết hợp với trứng tạo ra tổ hợp mang NST giới tính XY( con trai)
- Tỉ lệ trai:gái sơ sinh xấp xỉ 1:1 là do xác su?t thụ tinh c?a 2 loại tinh trùng mang NST X v� Y v?i tr?ng ngang nhau.
Tỉ lệ trai gái xấp xỉ 1:1 trong các trường hợp:
Số lượng nghiên cứu phải đủ lớn
Không bị ảnh hưởng bởi thiên tai dịch bệnh
Trứng và tinh trùng thụ tinh hoàn toàn ngẫu nhiên
III.CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HOÁ GIỚI TÍNH:
-Đọc thông tin ở SGK hãy giới thiệu các yếu tố ảnh hưởng sự phân hoá giới tính.
Dùng Metyl testosteron (hormon sinh dục) tác động vào cá vàng cái có thể làm cá cái biến thành cá đực
Trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 280 C sẽ nở thành con đực, trên 320C thì nở thành con cái
Th?u d?u tr?ng trong ánh sáng cu?ng độ yếu thì số hoa đực giảm
- Sự phân hoá giới tính còn chịu ảnh hưởng của môi trường trong( hoocmôn làm biến đổi giới tính) và môi trường ngoài (nhiệt độ, ánh sáng, thức ăn.)
III.CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HOÁ GIỚI TÍNH:
- Nắm được cơ chế phân hoá giới tính và các yếu tố ảnh hưởng sự phân hoá giới tính người ta có thể điều chỉnh tỉ lệ đực cái ở vật nuôi và cây trồng phù hợp với mục đích sản xuất.
CỦNG CỐ

Câu 5- SGK : Những loài mà giới đực là dị giao tử thì những trường hợp nào trong các trường hợp sau đâyđảm bảo tỉ lệ đực cái xấp xỉ 1:1?
A. Số giao tử đực bằng số giao tử cái.
B. Hai loại giao tử mang NST X và NST Y có số lượng tương đương.
C. Số cá thể đực và số cá thể cái trong loài vốn đã bằng nhau.
D. Xác suất thụ tinh của hai loại giao tử đực (mang NST X và Y ) với giao tử cái tương đương nhau.
Câu 1- SGK : Nêu những điểm khác nhau giữa NST thường và NST giới tính.








DẶN DÒ
* Học bài
* Bài sau: “Di truyền liên kết” Đọc SGK tìm hiểu .
Chúc các em học giỏi