Bài 12. Đời sống kinh tế, văn hoá

Chào mừng quý thầy cô đến thăm lớp
Hình 22: Đền Đô
Đền Đô là nơi thờ 8 vị vua nhà Lý, nên còn gọi là đền Lý Bát Đề, ở huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Là quần thể kiến trúc tín ngưỡng được bảo tồn khá trọn vẹn.
Đền được xây dựng từ lâu và thường xuyên được tu bổ, lần xây dựng lớn nhất vào thế kỉ XVII.
Lễ hội Đền Đô được tổ chức từ 15-17/3 (ÂL). Đền được xây dựng để ghi lại công đức to lớn của nhà Lý và thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
Bài 12:
Nội dung cần nắm:
Sự chuyển biến của nền nông nghiệp
Thủ công nghiệp và thương nghiệp
ĐỜI SỐNG KINH TẾ, VĂN HÓA
I - ĐỜI SỐNG KINH TẾ
Tiết 20:
THẢO LUẬN NHÓM
Nhà Lý đã làm gì để đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp?
Thời gian: 3 phút
Nông dân được chia ruộng đất canh tác..
Các vua Lý về đại phương tổ chức lễ cày tịch điền.
Khuyến khích khai khẩn đất hoang.
Đào kênh mương, đắp đê phòng ngập lụt.
- Ban hành lệnh cấm giết mổ trâu bò để bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp.
Theo em biện pháp nào là nỗi bật nhất?
Năm 1038, mùa xuân, vua ( Thái Tông) ngự ra Bố Hải Khẩu (thị xã Thái Bình) cày ruộng tịch điền, sai hữu ti dọn cỏ đắp đàn. Vua thân tế thần Nông, tế xong tự cầm cày. Các quan tả hữu có người can rằng: “Đó là việc của nông phu, bệ hạ cần gì làm thế”. Vua đáp: “Trẫm không tự mình cày thì lấy gì làm xôi cúng, lấy gì cho thiên hạ noi theo”.
Qua đoạn trích trên, em có nhận xét gì về thái độ của nhà Lý đối với sản xuất nông nghiệp?
Lễ cày Tịch Điền
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thực hiện đường cày khai hội Tịch Điền ở xã Đọi Sơn (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) 2010
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thực hiện đường cày khai hội Tịch Điền ở xã Đọi Sơn (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) 2012
Nghề chăn tằm, ươm tơ
Dệt lụa
Làm nhà
Đền Đô
Làm gốm
Đúc đồng
Tháng 2 năm 1040, “vua đã dạy cung nữ dệt được gấm vóc. Tháng ấy xuống chiếu phát hết gấm vóc của nước Tống ở trong kho ra để may áo ban cho các quan, từ ngũ phẩm trở lên thì áo bào bằng gấm, từ cửu phẩm trở lên thì áo bào bằng vóc, để tỏ là vua không dùng gấm vóc của nước Tống nữa”.
(Đại Việt sử kí toàn thư)
Qua việc làm trên của nhà Lý, em suy nghĩ gì về hàng tơ lụa của Đại Việt thời đó? Vì sao nhà Lý lại không dùng gấm vóc của nhà Tống?
Bát gốm
Đĩa men ngọc
Chậu hoa
Bát men
Bát men ngọc thời Lý
Em có nhận xét gì về đồ gốm thời Lý?
`` KØ TÞ ( 1149) mïa xu©n, th¸ng 2, thuyÒn bu«n ba n­íc Tr¶o Oa ( ®¶o Gia- va- In- ®«- nª- xi- a), Lé L¹c ( V­¬ng quèc La- v«- Th¸i Lan), Xiªm La ( Th¸i Lan) vµo H¶i §«ng ( Qu¶ng Ninh) xin c­ tró bu«n b¸n, ( nhµ Lý ) bÌn cho lËp trang ë n¬i h¶i ®¶o gäi lµ V©n §ån, ®Ó mua b¸n hµng ho¸ quý, d©ng tiÕn s¶n vËt ®Þa ph­¬ng``.
`` Gi¸p th×n, n¨m 1184, ng­êi bu«n c¸c n­íc Xiªm La vµ Tam PhËt TÒ ( Pa- lem- bang- ë t©y In- ®«- nª- xi- a) vµo trÊn V©n §ån d©ng vËt b¸u ®Ó xin bu«n b¸n``.

Đọc đoạn trích trên em cho biết hoạt động buôn bán thời kì này như thế nào? Diễn ra sôi nổi nhất ở đâu?
Vân Đồn ngày xưa
Vân Đồn ngày nay
Thông tin:
- Vân Đồn nằm ở phía Đông Nam vịnh Hạ Long (thuộc tỉnh Quảng Ninh). Đây là cảng ngoại thương đầu tiên của nước ta.
- Là nơi có vị trí tự nhiên thuận lợi để thuyền bè qua lại, trú đỗ nằm trên trục hàng hải từ Trung Quốc xuống các nước vùng Đông Nam Á.
Thảo luận nhóm
Thời gian: 2 phút
Vì sao nền kinh tế nước ta dưới thời Lý lại phát triển mạnh ? Sự phát triển đó thể hiện điều gì?
Trả lời:
* Kinh tế Lý thời phát triển vì:
- Do đất nước được độc lập, hòa bình.
- Nhân dân cần cù, hăng say lao động và ý thức dân tộc cao.
- Do nhà nước có nhiều chính sách quan tâm phát triển kinh tế.
* Sự phát triển đó thể hiện:
Nhân dân Đại Việt có đủ khả năng xây dựng nền kinh tế tự chủ và phát triển không thua kém gì các nước khác.
5
6
1
4
2
CON SỐ MAY MẮN !
3
TRÒ CHƠI
Nền tảng kinh tế của xã hội thời Lý là gì?
Nông nghiệp
BẠN ĐÃ MAY MẮN !
Cày tịch điền
Vào mùa xuân, các vua Lý thường về các địa phương để làm gì?

Nơi buôn bán tấp nập, sầm uất của nước ta thời Lý là ở đâu?
Vân Đồn (Quảng Ninh)
Ban hành luật cấm giết hại trâu bò
Để bảo vệ sức kéo trong nông nghiệp, nhà Lý làm gì?
Nêu các công trình nổi tiếng của nước ta dưới thời Lý?
chuông Quy Điền, tháp Báo Thiên, vạc Phổ Minh...
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Suy nghĩa trả lời câu hỏi: Mối quan hệ giữa nông nghiêp, thủ công nghiệp và thương nghiệp.
- Học bài, làm bài tập trong sách bài tập.
- Chuẩn bị tiếp phần II. Sinh hoạt xã hội và văn hóa
- Cần nắm được:
+ Các tầng lớp trong xã hội
+ Những thành tựu văn hóa tiêu biểu: về giáo dục, văn hóa…
+ Miêu tả được chùa Một Cột, Hình Rồng thời Lý.