Bài 12: Quấn dây máy biến áp 1 pha

Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Bài 12:
QUẤN DÂY MÁY BIẾN ÁP 1 PHA
MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1- Hiểu đựơc quy trình quấn máy biến áp 1 pha.
2- Hiểu được yêu cầu kĩ thuật các bước của quy trình quấn máy biến áp 1 pha.
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Bài cũ:
Hãy cho biết cách tính số vòng dây cơ sở ( n = vòng/ 1 vôn) của MBA nhỏ theo công suất như thế nào?
Tính số vòng/1 vôn cho 1 MBA có điện áp thứ cấp 25 vôn, cường độ 4 Ampe?
Đáp án:
Tính công suất của máy biến áp: S đm = U x I (VA)
Tính tiết diện lõi thép của MBA theo công suất: Shi = 1,2 V Sđm
Tính số vòng/vôn theo tiết diện lõi thép: n = 42 _ 50 : S hi

( 42 săt tốt, 50 sắt xấu)
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Quấn dây máy biến áp 1 pha
- Sau khi tính toán, thiết kế MBA 1 pha, chúng ta tiến hành quấn dây MBA theo mấy bước?
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
I- Quấn dây máy biến áp:
- Xem 1 đoạn clip, hãy cho biết quy trình quấn dây MBA gồm có mấy bước? (BT1)
HS có thể xem lại tại: http://www.youtube.com/watch?v=7HEyVCzF_CU&feature=c4-overview&list=UUn1IYSRfE-VXUN5ZuiKz3mw
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Quấn dây máy biến áp 1 pha
Quy trình quấn dây máy biến áp 1 pha:
Tính số vòng dây 1 lớp và số lớp ở cuộn dây thứ cấp (quấn lớp), còn cuộn sơ cấp thì quấn rối.
Tiến hành quấn dây: Cuộn sơ cấp, cách điện, quấn cuộn thứ cấp.
Lồng lõi thép vào cuộn dây.
Đo và kiểm tra khi chưa nối nguồn.
Tẩm sấy chất cách điện
Lắp ráp máy biến áp vào vỏ.
Kiểm tra khi nối nguồn và vận hành thử.
+ Kiểm tra không tải MBA.
+ Kiểm tra có tải.
- Đáp án: Chúng ta tiến hành quấn dây MBA theo mấy bước?
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
I- Quấn dây máy biến áp:
1-Tính số vòng dây quấn của 1 lớp và số lớp:

chiều cao cửa sổ - 2.chiều dày bìa Số vòng 1 lớp =
đường kính dây ( cả vỏ cách điện)

Sau đó, tính số lớp : tổng số vòng dây / số vòng 1 lớp.
BT2: Tính số vòng 1 lớp và số lớp của cuộn dây thứ cấp 1 MBA có:
- H = 3,8 cm; Bìa dày 2mm; đường kính dây 2,4 mm. Biết số vòng thứ cấp N2 = 90 vòng ( 24 vôn)
Giải: Áp dụng công thức tính:
Đáp số: - Số vòng/lớp = [ 38 – (2x2) ] : 2,4 = 14 vòng.
- Số lớp = 90 : 14 = 6,5 lớp
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
I- Quấn dây máy biến áp:
2- Quấn dây:
a) Quấn rối cuộn sơ cấp:
+ Giữ đầu dây, bắt đầu quấn ở vùng không có cửa sổ.
+ Quấn dây theo tường lớp, lót cách điện, ra dây cuộn sơ cấp.
b) Quấn cuộn thứ cấp:
+ Cách điện cuộn sơ cấp, rồi quấn cuộn thứ cấp, ra dây ở phía không có cửa sổ, đối diện với cuộn sơ cấp.
+Trong quá trình quấn, theo dõi số vòng dây, số lớp dây cẩn thận như tính toán.
Có thể xem lại trên Internet tại: http://www.youtube.com/watch?v=fFt8vI8yajc
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
I- Quấn dây máy biến áp:
c- Hoàn thành:
- Khi quấn đủ dây, lấy dây ra rồi bọc cách điện 2-3 lớp, tháo khuôn gỗ.
+ Hàn nối đầu dây quấn với đầu dây ra sơ cấp và thứ cấp.
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
I- Quấn dây máy biến áp:
3- Hoàn thành:
+ Hàn nối đầu dây quấn với đầu dây ra sơ cấp và thứ cấp. (xem phim)
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
II- Lồng lõi thép vào cuộn dây:
Đặt ngang cuộn dây, lồng xen kẻ xuôi ngược 2-3 lá thép E. Sau đó ghép lá thép I, sau đó dùng búa gõ nhẹ cho khít các lá thép.
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
II- Lồng lõi thép vào cuộn dây:
Xem phim, cho nhận xét? Link: http://www.youtube.com/watch?v=Z7DddF0Jf24
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Phiếu học tập số 3:
Quy trình quấn dây MBA đúng là:
a- Cuộn sơ cấp – cuộn thứ cấp
b- Cuộn thứ cấp – cuộn sơ cấp.
c- quấn cả 2 cuộn 1 lần.
Cách xếp các lá thép ở MBA đúng là:
a- Xếp chữ E một chiều, sau đó xếp chữ I.
b- Xếp lá thép chữ E xuôi ngược, sau đó xếp chữ I
c- Cả 2 cách trên đều được.
Yêu cầu của các lớp cách điện của cuộn dây MBA:
a- Cách điện với lõi thép.
b- Cách điện giữa cuộn sơ với thứ cấp.
c- Cách điện giữa các lớp dây.
d- Cả 3 đều đúng.
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
III- Đo và kiểm tra trước khi nối nguồn:-
Đo kiểm tra thông mạch cuộn sơ cấp và thứ cấp.
Kiểm tra chạm lõi: Thang đo Rx10KΩ giữa dây quấn và lõi thép.
Kiểm tra cách điện cuộn sơ và thứ?
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
IV- Tẩm, sấy chất cách điện:
Vật liệu tẩm cách điện: Véc ni tự nhiên hoặc nhân tạo; chất nhựa cách điện, sơn cách điện...
Trình tự tẩm sấy:
+ Sấy khô cuộn dây ở 600C trong khoảng 3 h.
+ Ngâm vào chất cách điện đang nóng 500C.
+ Lấy ra, sấy khô ở 70 →750C
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
V- Lắp ráp biến áp vào vỏ:
Lắp máy vào vỏ.
Nối dây vào công tắc chuyển mạch, cầu chì, rơ le...
Nối dây vào, ra ở phích cắm, ổ cắm
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
VI- Kiểm tra nối với nguồn điện và vận hành thử:
Kiểm tra không tải MBA:
+ Nhiệt độ không nóng quá 40 0C
+ Êm,không có tiếng kêu rè..
+ Không bị chập mạch ở các cuộn dây.
+ Điện áp ra đúng với thiết kế.
Kiểm tra khi có tải:
+ Máy không quá nóng.
+ Không rung, rè, không có tiếng kêu...
+ Điện áp đúng trị số đã thiết kế.
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Bài mới: Bài 13 Thực hành quấn dây
Thực hành quấn dây:
Quấn dây trên MBA đã có khuôn bìa
Thời gian: 8 tiết
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
7.Vận hành thử
Quấn dây máy biến áp 1 pha
- Quy trình quấn dây MBA gồm có mấy bước?
- Quy trình quấn dây MBA
1.Tính số vòng/lớp và số lớp
2.Quấn dây sơ cấp – thứ cấp
3.Lồng lõi thép vào cuộn dây
4.Đo và kiểm tra khi chưa nối nguồn
6.Lắp MBA vào vỏ
5.Tẩm sấy chất cách điện
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Trần Như Thảo – Trung tâm KTTH – HN Hương Trà - 2013
Tiết sau: Tìm hiểu tiếp phần III- Đo và kiểm tra MBA trước khi nối nguồn:-

Cảm ơn quý thầy cô giáo cùng về dự giờ!
* Chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt!