CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN THAM DỰ TIẾT THAO GIẢNG
MÔN: LỊCH SỬ 7
Tiết 20 CHỦ ĐỀ: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
(THẾ KỈ XIII- XIV) (Tiết 1)
I. SỰ THÀNH LẬP NHÀ TRẦN VÀ SỰ CỦNG CỐ CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
1. Nhà Trần thành lập
a.Nhà Lý sụp đổ:
*Thảo luận nhóm 2: (3 phút)
Tổ 1, 2: Em cho biết tình hình nước ta cuối thời Lý như thế nào?
Tổ 3, 4: Trước tình hình đó vua Lý đã làm gì ?
“Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì”.
“ChÝnh sù ngµy mét ®æ n¸t, ®ãi kÐm x¶y ra lu«n lu«n. Nh©n d©n cïng quÉn, khèn khã, giÆc cíp næi lªn ë nhiÒu n¬i"
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
Huệ Tông cuối đời say khướt ngủ cả ngày, không quan tâm đến triều chính, vua không có con trai, có hai cô công chúa. Chị là Thuận Thiên công chúa gả cho Trần Liễu. Em là: Chiêu Thánh Tông công chúa lên 7 tuổi đưuợc lập thái tử, sau đó 10/1224 Lý Huệ Tông đi tu ở chùa chân Giao. Lợi dụng tỡnh hỡnh ấy quan lại nổi dậy tranh chấp quyền hành, bóc lột nhân dân...
.
Trong ngày lễ lên ngôi của Trần Cảnh, di?n tiền chỉ huy sứ Trần Thủ D? nhấn mạnh: Hiện nay, giặc cưuớp đều nổi, hoạ loạn mỗi ngày một tang. nhà Lý suy yếu, thế nuước nghiêng đổ, nguy ngập. N? chúa Chiêu Hoàng không thể gánh vác nổi mới uỷ thác cho ch�ng
(Khâm định Việt sử thông giám cưuơng mục)
=>Việc Nhà Lý suy yếu phải dựa vào thế lực họ Trần đã tạo điều kiện và thời cơ Họ Trần buộc Lý Chiêu Hoàng nhưuờng ngôi cho Trần Cảnh.
-> Hợp quy luật lịch sử
Trần Thái Tông (9 tháng 7 năm 1218 – 5 tháng 5 năm 1277), tên khai sinh là Trần Cảnh là vị hoàng đế đầu tiên của Hoàng triều Trần nước Đại Việt. Ông giữ ngôi từ ngày 10 tháng 1 năm 1226 tới ngày 30 tháng 3 năm 1258, sau đó làm Thái thượng hoàng cho đến khi qua đời năm 1277.
Trần Cảnh sinh ra vào thời Lý, quê ở làng Tức Mặc (Thiên Trường). Lên 7 tuổi, ông được người chú họ, Điện tiền Chỉ huy sứ Trần Thủ Độ tiến cử làm Chi hậu chính chi ứng cục, hầu hạ cho nữ hoàng nhỏ tuổi Lý Chiêu Hoàng. Cuối năm 1225 – đầu năm 1226, Trần Thủ Độ buộc Lý Chiêu Hoàng cưới và nhường ngôi cho Trần Cảnh, tức Hoàng đế Trần Thái Tông.
Hoàng đế Trần Thái Tông
Di tích đền nhà Trần
Triều Lý tồn tại sau 215, trải qua 9 đời vua thỡ tan rã. Việc nhà Trần thay nhà Lý có thể nói là một sự kiện lịch sử đặc biệt. Trong lịch sử, việc thay thế một triều đại đều phải qua các cuộc đấu tranh. Nhuưng ở thời Trần, việc thay đổi triều đại không xảy ra đổ máu. Mọi việc đều diễn ra dưuới sự sắp đặt khôn khéo của Trần Thủ ẹộ nên rất êm thấm, nhẹ nhàng, hợp lý. ẹiều đó chứng tỏ Trần Thủ ẹộ là một nhà chính trị sáng suốt, tài ba và khôn ngoan.
Tiết 20
CHỦ ĐỀ: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII- XIV)
(Tiết 1)
I. SỰ THÀNH LẬP NHÀ TRẦN VÀ SỰ CỦNG CỐ CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
1. Nhà Trần thành lập
a.Nhà Lý sụp đổ:
b. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
Thảo luận: (5 phút)
Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào? Vẽ sơ đồ
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
Cấp triều dỡnh
Các đơn vị hành chính trung gian
Các đơn vị hành chính Cơ sở
Quan van
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
Các cơ quan
Quốc
Sử viện
Thái
Y
viện
Tôn
nhân
phủ
Các ch?c quan
Hà
đê
sứ
Khyến nông
sứ
đồn
điền
Sứ
12 lộ
( Chánh, phó An phủ sứ)
Phủ
( Tri phủ)
Châu, huyện
( Tri châu, tri huyện))
Xã
( Xã quan)
Vua
Thái Thưu?ng Hoàng
Vua
Quan vaên
Quan văn
24 lộ, phủ
(Tri phủ, tri châu)
Huyện
Hưuơng, Xã
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI lý
? So với bộ máy nhà nước thời Lý, thời Trần có gì giống và khác? Nhận xét?
NhËn xÐt
* Nội dung:
+ Giống: Bộ máy quan lại.
+ Khác:
- Nhà Trần thực hiện chế độ Thái Thượng Hoàng.
- Các quan đại thần phần lớn do họ Trần nắm giữ.
- Đặt thêm các cơ quan, chức quan để trông coi sản xuất.
- Cả nước chia làm 12 lộ.
* Nhận xét: Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao.
Nhà Trần đã ban hành bộ luật nào?
Nội dung cơ bản
Em hãy so sánh với bộ luật thời Lý?
c/ Pháp luật thời Trần.
Ban hành bộ luật mới: Quốc triều
hình luật.
Đặt cơ quan Thẩm hình viện để
xét xử̉ việc kiện cáo.
Chuông ở điện
Long Trì
Vua đi thăm các địa phương
Luyện tập
Câu 1: Ý nào dưới đây không phải nguyên nhân kiến nhà Lý sụp đổ?
A. Chính quyền không chăm lo đến đời sông nhân dân, quan lại ăn chơi sa đọa.
B. Hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra, đời sống nhân dân cực khổ. Khởi nghĩa nông dân nổ ra ở khắp nơi.
C. Quân Tống tiến công xâm lược nước ta và lật đổ nhà Lý.
D. Các thế lực phong kiến địa phương nổi dậy chống lại triều đình.
Câu 2: Nhà Trần được thành lập năm bao nhiêu?
A. Năm 1225.
B. Năm 1226.
C. Năm 1227.
D. Năm 1228.
Câu 3: Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức theo chế độ nào?
A. Trung ương tập quyền.
B. Vừa trung ương tập quyền vừa phong kiến phân quyền.
C. Vua nắm quyền tuyệt đối.
D. Phong kiến phân quyền.
Vận dụng, mở rộng:
Với mỗi từ khóa hãy viết một câu hoàn chỉnh để giới thiệu về sự thành lập nhà Trần.
- Thế kỉ XII:……………………………………………………
- Cực khổ: ……………………………………………………………
- Lý Chiêu Hoàng: ……………………………………………………………
- Trần Cảnh: …………………………………………………………
- Năm 1226: ……………………………………………………………
* Dặn dò:
- Học bài
- Chuẩn bị phần II tiếp theo
+ Em có nhận xét gì về quân đội thời Trần
+ Nhà Trần đã làm những gì để phục hồi và phát triển kinh tế sau những năm suy thoái cuối thời Lý?
nguon VI OLET
