Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

“Dân ta phải biết sử ta Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”
Chào mừng các thầy cô đến dự tiết học
TRƯỜNG THCS THANH HẢI
MÔN: LỊCH SỬ
LỚP: 7A2
GV: Nguyễn Thị Thu Trang
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy điền các sự kiện lịch sử và các mốc thời gian sao cho đúng với diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ năm 1258
ĐÁP ÁN
Quân Mông Cổ tấn công Nam Tống
Cuối năm 1257
Quân Mông Cổ xâm lược nước ta
Ngày 29-1-1258
BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) (tiếp theo)
Tiết 24: II-CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
SAU KHI HỌC XONG TIẾT HỌC, CÁC EM CẦN NẮM ĐƯỢC:
Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên.
Quá trình chuẩn bị kháng chiến chống quân Nguyên của Nhà Trần.
Diễn biến chính, kết quả của cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285).
Tiết 24: II - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) (tiếp theo)
Tiết 24: II-CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên
Hốt Tất Liệt chủ trương xâm lược Cham-pa và Đại Việt nhằm mục đích gì? Tại sao quân Nguyên đánh Cham-pa trước khi đánh Đại Việt?
Tiết 24: II-CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên
Vua Nguyên - Hốt Tất Liệt
ệ
Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên
- Hốt Tất Liệt cho quân đánh Cham-pa trước để thực hiện kế hoạch “gọng kìm” hòng chiếm lấy Đại Việt.

Nhà Nguyên âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt để làm cầu nối xâm lược các nước phía nam Trung Quốc.
BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII)
Tiết 24: II-CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên
2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến
Em hãy nêu những việc làm
của nhà Trần để chuẩn bị
cho cuộc kháng chiến?
2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến
Tổ chức hội nghị Bình Than bàn kế hoạch đánh giặc
- Trần Hưng Đạo được giao chỉ huy cuộc kháng chiến. Ông soạn “Hịch tướng sĩ” để động viên tinh thần quân sĩ.
Đầu 1285 tổ chức Hội nghị Diên Hồng (Thăng Long).
Quân đội tập trận lớn ở Đông Bộ Đầu.
Theo em, Hội nghị Diên Hồng có tác dụng
như thế nào đến việc chuẩn bị
cho cuộc kháng chiến?
Nhà Trần sẽ đưa ra những kế sách đánh giặc sắc sảo, chuẩn xác.
Giúp nhà Trần:
Hiểu được ý nguyện của toàn dân: “Quyết chiến”.
Có được những kinh nghiệm quý báu từ những người già mẫu mực, uy tín.
Em hãy nêu những sự kiện thể hiện
ý chí quyết chiến
của quân dân thời Trần?
2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến
Trần Quốc Toản bóp nát quả cam.
“Phá cường địch, báo hoàng ân”
TRẦN HƯNG ĐẠO
SOẠN “HỊCH TƯỚNG SĨ”.
“…Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau
như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ giận chưa thể xả thịt,
lột da, ăn gan, uống máu
quân thù; dẫu cho trăm
thân ta phơi ngoài nội cỏ,
nghìn thây ta bọc trong
da ngựa, cũng nguyện
xin làm…” 

(Hịch tướng sĩ)
Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông triệu tập Hội nghị Diên Hồng (1285)
QUYẾT CHIẾN!
Nên hòa hay nên đánh?
Quân lính lấy mực thích 2 chữ Sát Thát lên cánh tay
Sát Thát
BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII)
Tiết 24: II-CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên
Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến
Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến
Lược đồ cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên (1285)

CHÚ GIẢI

Quân ta chặn đánh

Quân ta rút lui.

Quân ta tiến công

Quân Nguyên tiến đánh

Quân Nguyên tháo chạy
TUYÊN HÓA
HUY HÓA
THĂNG LONG
LẠNG CHÂU
THIÊN
TRƯỜNG
THANH
HÓA
DIỄN CHÂU
BỐ CHÍNH
THUẬN CHÂU
ĐÀ GIANG
Thu Vật
Phù Ninh
Vạn Kiếp
Chương Dương
Hàm Tử
Tây Kết
Bố Vệ
“Nếu bệ hạ muốn hàng giặc thì trước hãy chém đầu thần rồi hãy hàng”
Tiết 24: II - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
3. Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến
Trần Bình Trọng là một tướng tài. Giặc Nguyên bắt được ông và
dụ ông đầu hàng. Ông trả lời:" Ta thà làm quỷ nước Nam còn hơn
làm Vương đất Bắc". Giặc biết không khuyến dụ ông được
nên đem ông ra chém.
Lược đồ cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên
(1285)

CHÚ GIẢI

Quân ta chặn đánh

Quân ta rút lui.

Quân ta tiến công

Quân Nguyên tiến đánh

Quân Nguyên tháo chạy
HUY HÓA
THĂNG LONG
LẠNG CHÂU
THIÊN
TRƯỜNG
THANH
HÓA
DIỄN CHÂU
NGHỆ AN
BỐ CHÍNH
THUẬN CHÂU
ĐÀ GIANG
Thu Vật
Phù Ninh
Vạn Kiếp
Chương Dương
Hàm Tử
Tây Kết
Bố Vệ
Tiết 24: II - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
Trận Tây Kết, Hưng Đạo Vương
chém đầuToa Đô
Trận Vạn Kiếp
Hưng Đạo Vương cùng các tướng
đại thắng. Thái Tử Thoát Hoan phải
chui vào ống đồng cho quân kéo
chạy về nước
Lược đồ cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên 1285
- Cuối tháng 1-1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy kéo vào xâm lược nước ta.
Trước thế giặc mạnh, quân Trần phải rút lui về Vạn Kiếp -> Thăng Long-> Thiên Trường.
Nhân dân Thăng Long thực hiện kế “vườn không nhà trống”
Lúc đó, Toa Đô từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa, Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía Nam tạo thế “gọng kìm” để tiêu diệt quân chủ lực của ta nhưng thất bại.
Giặc rút về Thăng Long và rơi vào thế bị động, thiếu lương thực.
Từ tháng 5-1285, quân ta bắt đầu phản công giành thắng lợi lớn ở Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương, giải phóng Thăng Long. Toa Đô bị chém đầu, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng chạy về nước.
=>Kết quả: sau gần 2 tháng phản công, nhà Trần đánh tan 50 vạn quân Nguyên, cuộc kháng chiến lần thứ hai kết thúc thắng lợi.
Tiết 24: II - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
3. Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến

Em có nhận xét gì về kết quả của cuộc kháng chiến?


Một thắng lợi vẻ vang, oanh liệt, đáng tự hào của quân và dân nhà Trần...
Quân dân nhà Trần tiến về Thăng Long mừng chiến thắng
Thảo luận cặp (2 phút)
Chọn những ý đúng về cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ hai?
Vừa cản giặc, vừa rút quân
Tránh thế giặc mạnh ban đầu, chờ khi chúng yếu tiến lên tiêu diệt
Thực hiện “vườn không nhà trống” làm cho địch thiếu thốn về lương thực
Đưa toàn bộ lực lượng ra đánh địch ngay từ đầu
A.
B.
C.
D.
A.
B.
C.
A.
B.
Đáp án
Chọn những ý đúng về cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ hai?
Vừa cản giặc, vừa rút quân
Tránh thế giặc mạnh ban đầu, chờ khi chúng yếu tiến lên tiêu diệt
Thực hiện “vườn không nhà trống” làm cho địch thiếu thốn về lương thực
Đưa toàn bộ lực lượng ra đánh địch ngay từ đầu
A.
B.
C.
D.
A.
B.
C.
A.
B.
Vừa cản giặc, vừa rút quân
A.
Tránh thế giặc mạnh ban đầu, chờ khi chúng yếu tiến lên tiêu diệt
B.
Thực hiện “vườn không nhà trống” làm cho địch thiếu thốn về lương thực
C.
Trò chơi ô chữ
Câu 1: Vua Trần đã triệu tập các vương hầu
bàn kế đánh giặc ở đâu?
Câu 2: Năm 1226, triều đại nào đã được thành lập
ở nước ta ?
Câu 3:Nhà Trần đã tổ chức tập trận và duyệt binh ở đâu?
Câu 4: Hội nghị nào đã thể hiện tinh thần đoàn kết
đánh giặc của nhân dân ta?
Câu 5: Vị anh hùng nhỏ tuổi nào đã bóp nát quả cam
vì căm thù quân giặc?
Câu 6: Đế chế nào hùng mạnh nhất Châu Á vào thế
kỉ XIII?
Câu 7: Quốc gia nào bị Mông Cổ thống trị vào năm 1279?
Câu 8:Tác phẩm văn học nào đã động viên tinh thần
chiến đấu của quân đội nhà Trần?
Câu 9: Quân sĩ đã thích vào cánh tay hai chữ ... ?
Đó là chữ gì?
Câu 10: Trước thế giặc mạnh, nhà Trần đã làm gì để
bảo toàn lực lượng?
Câu 11: Vua Nguyên lúc bấy giờ là ai?
Câu 12: Nhân dân Thăng Long đã thực hiện kế sách gì
để chống giặc?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
3
4
5
6
7
9
10
11
12
8
Đáp án