Bài 17. Sự nhiễm điện do cọ xát

TiẾT 19- BÀI 17
Sự nhiễm điện do cọ xát
Vào những ngày hanh khô, khi cởi áo bằng len hoặc dạ em thấy có hiện tượng gì?
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. Vật nhiễm điện.
Thí nghiệm 1.
Dụng cụ thí nghiệm:
+ Thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh phim nhựa.
+ Mảnh vải khô, mảnh lụa, mảnh len.
+ vụn giấy, quả cầu nhựa xốp có dây treo.
Tiến hành thí nghiệm:
Vải khô
Vải khô
Mảnh lụa
Mảnh lụa
Mảnh len
Mảnh len
Kết quả thí nghiệm:
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. Vật nhiễm điện.
Kết luận 1:

Nhiều vật sau khi bị cọ xát …………………. các vật khác.
có khả năng hút
Tại sao nhiều vật sau khi cọ xát lại có thể hút các vật khác ?
Vì: Sau khi cọ xát các vật đã trở thành các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích.
Bước 1:
+ Khi mảnh phim nhựa chưa bị cọ xát, chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng đã được áp sát vào mảnh phim nhựa.
+ Bóng đèn bút thử điện không sáng.
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
2. Thí nghiệm 2.

Bước 2:
+ Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần.
+ Quan sát đèn của bút thử điện khi chạm bút vào mảnh tôn ?
Hãy dự đoán xem hiện tượng gì xảy ra với bóng đèn của bút thử điện ?
Hình 17.2
Mảnh phim nhựa
Tấm tôn phẳng
2. Thí nghiệm 2:
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT

I. Vật nhiễm điện.
- Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng…............. bóng đèn bút thử điện.
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
Kết luận 2:

- Các vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang diện tích.
làm sáng
C1
Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt những ngày hanh khô, khi ta chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra.
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
Khi ta chải đầu, lược nhựa cọ xát nhiều lần với tóc khô,
nên cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện.
Do đó lược nhựa hút tóc ta kéo thẳng ra.
Trả lời:
II. Vận dụng.
II. Vận dụng.
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
Khi ta thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí ?
C2
Khi thổi vào mặt bàn bụi bay đi vì khi đó mặt bàn chưa bị nhiễm điện nên không hút được bụi.
Cách quạt khi quay cọ xát mạnh với không khí nên bị nhiễm điện, vì thế cánh quạt hút bụi có trong không khí ở gần nó.
Mép cánh quạt cọ xát với không khí mạnh nhất nên nhiễm điện nhiều nhất. Do đó chỗ mép cánh quạt hút bụi mạnh nhất và bụi bám nhiều nhất.
C3
Vào những ngày thời tiết khô ráo, khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, ta vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng. Giải thích tại sao ?
BÀI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
Gương, kính, màn hình ti vi cọ xát với khăn bông khô và bị nhiễm điện.
Vì thế chúng hút các bụi vải ở gần.
II. Vận dụng.
Trả lời:
Qua bài học hôm nay ta cần ghi nhớ điều gì ?
Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích) có khả nang
hút các vật khác.
Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Sự cọ xát mạnh giữa những giọt nước trong luồng không khí bốc lên cao là một trong những nguyên nhân tạo thành các đám mây dông bị nhiễm điện. Khi đó giữa các đám mây này hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện tia lửa điện phát ánh chớp chói lòa. Do nhiệt độ cao của tia lửa điện, không khí giãn nở đột ngột, phát ra tiếng nổ gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa hai đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa giữa đám mây và mặt đất).
Text
Text
Text
Text
Text
Trên các ô tô chở xăng, chất nổ, người ta phải treo một dây xích sắt và cho nó chạm xuống mặt đường.
Ứng dụng sự nhiễm điện do cọ xát
Khi các xe bồn chạy trên đường chúng đã bị cọ xát với không khí làm thùng xăng tích điện. Xe chạy càng nhanh, càng lâu thì điện tích sẽ càng nhiều và một lúc nào đó sẽ phóng điện. Để tránh tình trạng này, người ta đã gắn vào thùng xăng một sợi xích sắt để kéo lê dưới mặt đất nhằm
truyền các hạt điện tích xuống đất. Nên không gây cháy nổ.
Text
Text
Text
Text
Text
Ứng dụng sự nhiễm điện do cọ xát
Trong các phân xưởng dệt vải thường có nhiều bụi vải bay lơ lửng trong không khí, những bụi vải này có hại cho sức khỏe của công nhân. Những tấm kim loại nhiễm điện có tác dụng hút các bụi vải làm cho không khí trong xưởng dệt ít bụi hơn.
Trong các phân xưởng dệt vải, người ta thường treo những tấm kim loại đã bị nhiễm điện ở trên cao. Việc làm đó có tác dụng gì? Biết rằng trong xưởng dệt có nhiều bụi vải bay lơ lửng.
Dùng một tờ giấy để gần màn hình của tivi hoặc máy vi tính, tờ giấy bị hút vào. Do màn hình khi sử dụng đã bị nhiễm điện. Vì vậy khi làm việc lâu dài ở gần màn hình thì có hại cho sức khỏe. Ta cần lưu ý:
+ Khi sử dụng máy tính phải để mắt cách màn hình ít nhất 50cm.
+ Không làm việc liên tục quá lâu trên máy tính
+ Dùng kính chắn màn hình.
Ứng dụng trong thực tế

CỦNG CỐ
Nêu một hiện tượng chứng tỏ vật nhiễm điện do cọ xát?
vật nhiễm điện là gì?


* Học thuộc bài.
* Đọc phần có thể em chưa biết.
* Làm bài tập 17.1.3.4 SBT.
* Đọc và tìm hiểu thí nghiệm bài 18 SGK.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ