Vải khô
Tiết 19: Sự nhiễm điện do cọ xát
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
I. Vật nhiễm điện
Thí nghiệm 1
Hãy quan sát hình vẽ và cho biết để làm TN cần những dụng cụ gì?
Hãy dự đoán xem khi đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy viết, hoặc quả cầu bằng nhựa xốp thì có hiện tượng gì xảy ra không?
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
I. Vật nhiễm điện
Thí nghiệm 1
Nếu dùng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi lần lượt làm như trên. Hãy quan sát TN rồi mô tả lại hiện tượng xảy ra.
Vải khô
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Vải khô
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Nếu thay :
Thuước nhựa bằng 1 thanh thuỷ tinh được cọ xát bằng mảnh lụa
Sau đó thay bằng mảnh phim nhựa đuược cọ xát bằng mảnh len.
thì: hiện tuượng xảy ra còn giống với truường hợp trên nữa hay không?
Hãy làm TN để kiểm tra và ghi kết quả quan sát vào bảng sau:
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
hãy chọn cụm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống:
Nhiều vật sau khi cọ xát ..... các vật khác.
Có khả năng hút
có khả năng đẩy
có khả năng hút
không đẩy và không hút
vừa đẩy vừa hút
Kết luận 1:
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Tấm tôn phẳng
Mảnh phim nhựa
Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần, hãy dự đoán xem hiện tuượng gì xảy ra với bóng đèn của bút thử điện ?
Thí nghiệm 2
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Hình 17.2
Tấm tôn phẳng
Mảnh phim nhựa
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Nhiều vật sau khi cọ xát ..... các vật khác.
Có khả năng hút
Kết luận 1:
Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng ..... ...bóng đèn bút thử điện.
làm sáng
Kết luận 2:
* Các vật sau khi bị cọ xát có tính chất hút các vật khác hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện được gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Có thể em chưa biết
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát
Vật bị nhiễm điện( vật mang điện tích) có khả năng hút các vật khác hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện.
Ghi nhớ
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
h­íng dÉn vÒ nhµ
- Häc thuéc néi dung ghi nhí
- Hoµn thµnh c¸c c©u C1, C2, C3 vµo vë
- Lµm bµi tËp 17.1; 17.4; 17.5; 17.9 sbt
- §äc tr­íc bµi 18: Hai lo¹i ®iÖn tÝch
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Bài 1: Kết luận nào dưới đây là đúng?
Vật nhiễm điện có khả năng đẩy các vật khác.
B. Vật bị nhiễm điện có khả năng hút các vật khác.
C. Vật nhiễm điện không đẩy, không hút vật khác.
D. Vật nhiễm điện vừa đẩy, vừa hút vật khác.
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Bài 2: Trong các kết luận sau đây, kết luận nào sai?
Các vật đều có khả năng nhiễm điện.
B. Trái Đất hút đuược các vật nên nó luôn luôn
bị nhiễm điện.
C. Nhiều vật sau khi bị cọ xát trở thành các vật
nhiễm điện .
D. Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách
cọ xát.
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Bài 17.2 trang 36 Sách bài tập Vật Lí 7: Dùng mảnh vải khô để cọ xát, thì có thể làm cho vật nào dưới đây mang điện tích?
   A. Một ống bằng gỗ
   B. Một ống bằng giấy
   C. Một ống bằng thép
   D. Một ống bằng nhựa
Lời giải:
   Đáp án: D
Vì khi dùng mảnh vải khô để cọ xát vào một ống bằng nhựa thì có thể làm cho vật đó mang điện tích.
Bài 17.5 trang 37 Sách bài tập Vật Lí 7: 
Câu khẳng định nào dưới đây đúng:
    A. Thanh nam châm luôn bị nhiễm điện do nó hút được các vụn sắt.
    B. Thanh sắt luôn bị nhiễm điện vì nó hút được mảnh nam châm.
    C. Khi bị cọ xát, thanh thủy tinh bị nhiễm điện vì khi đó nó hút được các vụn giấy.
    D. Mặt đất luôn bị nhiễm điện vì nó hút mọi vật gần nó.


Lời giải:
   Đáp án: C
Thanh nam châm hút được các vụn sắt vì thanh nam châm có từ tính chứ không phải thanh nam châm bị nhiễm điện, còn mặt đất hút mọi vật vì nó có lực hấp dẫn của tâm Trái Đất nên đáp án C là đáp án đúng.
Bài 17.6 trang 37 Sách bài tập Vật Lí 7: 
Có thể làm thước nhựa nhiễm điện bằng cách nào sau đây?
  A. Áp sát thước nhựa vào 1 cực của pin.
 B. Áp sát thước nhựa vào một đầu của thanh nam châm.
 C. Hơ nóng nhẹ thước nhựa trên ngọn lửa.
 D. Cọ xát thước nhựa bằng mảnh vải khô.
Lời giải:
   Đáp án: D
Muốn làm cho thước nhựa nhiễm điện ta phải cọ xát thước nhựa bằng mảnh vải khô.
Bài 17.7 trang 37 Sách bài tập Vật Lí 7: Dùng một mảnh len cọ xát nhiều lần một mảnh phim nhựa thì mảnh phim nhựa này có thể hút được các vụn giấy? Vì sao?
   A. Vì mảnh phim nhựa được làm sạch bề mặt.
   B. Vì mảnh phim nhựa bị nhiễm điện.
   C. Vì mảnh phim nhựa có tính chất từ như nam châm.
   D. Vì mảnh phim nhựa bị nóng lên.
Lời giải:
   Đáp án: B
Dùng một mảnh len cọ xát nhiều lần một mảnh phim nhựa thì mảnh phim nhựa này có thể hút được các vụn giấy vì mảnh phim nhựa bị nhiễm điện.
II. Vận dụng
C1: Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt là những ngày hanh khô, khi chải đầu bằng lưuợc nhựa, nhiều sợi tóc bị lưuợc nhựa hút kéo thẳng ra?
Trả lời: Khi chải đầu bằng lưuợc nhựa, lưuợc nhựa cọ xát vào tóc. Cả lưuợc nhựa và tóc đều bị nhiễm điện . Do đó tóc bị luược nhựa hút kéo thẳng ra.
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
II. Vận dụng
C2: Khi thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí?
C2
- Khi thổi bụi trên mặt bàn,luồng gió thổi làm bụi bay đi.
Cánh quạt khi quay cọ xát với không khí =>bị nhiễm điện => hút những hạt bụi nhỏ ở gần nó.
Mép cánh quạt chém vào không khí bị cọ xát mạnh nhất =>nhiễm điện nhiều nhất=>hút bụi mạnh nhất=> nhiều bụi nhất.
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
II. Vận dụng
C3: Vào những ngày thời tiết khô ráo, lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô thì vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng. Giải thích tại sao?
Trả lời: Khi lau chùi guương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, chúng bị cọ xát và bị nhiễm điện. Vì thế chúng hút các bụi vải.
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Bài 17.1 trang 36 Sách bài tập Vật Lí 7: 
Có các vật sau: bút chì vỏ gỗ, bút bi vỏ nhựa, lưỡi kéo cắt giấy, chiếc thìa kim loại, lược nhựa, mảnh giấy. Dùng mảnh vải khô cọ xát lần lượt các vật này rồi đưa từng vật đó lại gần các vụn giấy. Từ đó cho biết những vật nào bị nhiễm điện, vật nào không.
Lời giải:
   - Những vật bị nhiễm điện là bút bi vỏ nhựa, lược nhựa.
   - Những vật không bị nhiễm điện là: bút chì vỏ gỗ, lưỡi kéo cắt giấy, thìa kim loại, mảnh giấy.
Bài 17.3 trang 36 Sách bài tập Vật Lí 7: 
Làm thí nghiệm như hình 17.1, trong đó dùng kim khâu (hoặc dùi) đục một lỗ nhỏ sát mép của đấy một vỏ chai nhựa (thí dụ vỏ chai nước khoáng) để tạo một tia nước nhỏ. Đưa một đầu thước nhựa dẹt lại gần tia nước (đoạn tia nước gần đầy chai) trong hai trường hợp: khi chưa cọ xát và đã cọ xát thước nhựa.
a. Mô tả hiện tượng xảy ra đối với tia nước trong hai trường hợp trên.
b. Hiện tượng xảy ra đối với thước nhựa sau khi bị cọ xát.
Lời giải:
   a. Khi chưa cọ xát thược nhựa thì giọt nước chảy thẳng. Khi thước nhựa được cọ xát, tia nước bị hút uốn cong về phía thước nhựa.
   b. Thước nhựa sau khi cọ xát đã bị nhiễm điện (mang điện tích).
Bài 17.4 trang 36 Sách bài tập Vật Lí 7: Giải thích hiện tượng đã nêu ở phần đầu của bài 17 trong sách giáo khoa: "Vào những ngày thời tiết khô ráo, nhất là những ngày thời tiết hanh khô, khi cởi áo ngoài bằng len, dạ hay sợi tổng hợp, ta thường nghe tiếng lách tách nhỏ. Nếu khi đó ở trong buồng tối, ta còn thấy các chớp sáng li ti".
Lời giải:
   Khi ta cử động cũng như khi cởi áo, do áo len ( dạ hay sợi tổng hợp) bị cọ xát nên đã nhiễm điện. Khi đó giữa các phần bị nhiễm điện trên áo len hay giữa áo len và áo trong xuất hiện các tia lửa điện là các chớp sáng li ti. Không khí khi đó bị giãn nở phát ra tiếng lách tách nhỏ.
Bài 17.8 trang 37 Sách bài tập Vật Lí 7: Một mảnh thủy tinh không bị nhiễm điện, được treo lên giá bằng một sợi dây mềm như ở hình 17.2. Cọ xát một đầu thước nhựa rồi đưa đầu thước này lại gần một đầu thanh thủy tinh nói trên. Hỏi có hiện tượng gì xảy ra và vì sao?
Lời giải:
Thanh thủy tinh bị hút về phía thước nhựa vì khi cọ xát một đầu thước nhựa thì thước nhựa bị nhiễm điện nên có khả năng hút các vật nhỏ nhẹ khác.
Bài 17.9 trang 37 Sách bài tập Vật Lí 7: Trong các nhà máy dệt thường có những bộ phận chải các sợi vải. Ở điều kiện bình thường, các sợi vải này dễ bị chập dính vào nhau và bị rối. Giải thích tại sao? Có thể sử dụng biện pháp gì để khác phục hiện tượng bất lợi này?
Lời giải:
   - Khi chải các sợi vải thì các sợi vải bị nhiễm điện do cọ xát nên các sợi vải có thể hút nhau và bị rối.
   - Biện pháp khắc phục: người ta dùng bộ phận chải các sợi vải được cấu tạo bằng chất liệu có tác dụng khi sợi vải chạy qua bộ phận chải thì không còn bị nhiễm điện nữa.
Cám ơn quý thầy cô
và các em học sinh/
nguon VI OLET