Cuộc chia tay
của những con búp bê
Khánh Hoài
Tiết 3 -4 :
I. TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả: Khánh Hoài
- Sinh năm 1937, quê ở tỉnh Thái Bình
- Là nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại
- Sở trường : truyện ngắn
- Nhận giải thưởng quốc tế văn học viết về Quyền trẻ em
Cuộc chia tay
của những con búp
bê
2. Tác phẩm
- Xuất xứ:
Tuyển tập thơ – văn được giải thưởng trong cuộc thi viết về quyền trẻ em, năm 1992.
I.
TÌM HIỂU CHUNG
- Phương thức biểu đạt: Tự sự + miêu tả + biểu cảm
2.Tác phẩm
I.
TÌM HIỂU CHUNG
- Bố cục: 3 phần
-Từ đầu … “ hiếu thảo như vậy”: Cảnh hai anh em chia đồ chơi
-Tiếp theo … “trùm lên cảnh vật”: Thủy chia tay lớp học
-Còn lại:Hai anh em chia tay nhau
- Tóm tắt truyện
Thành và Thủy là hai anh em được sinh ra và lớn lên trong một gia đình khá giả. Hai anh em rất yêu thương nhau nhưng bố mẹ ly hôn, hai anh em phải chia tay nhau. Thành ở lại với bố. Thủy theo mẹ về quê sống cùng bà ngoại ở xa và không được tiếp tục đi học nữa. Hai anh em rất buồn. Cuộc chia tay diễn ra trong nước mắt cùng những con búp bê. Thủy đã không chia 2 con búp bê và quyết định để lại cho anh. Thành đã khóc và hứa với em sẽ không bao giờ để 2 con búp bê cách xa nhau.
* Tóm tắt văn bản:
2. Tác phẩm
Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
a. Nhan đề
Những con búp bê: là những đồ chơi của tuổi nhỏ → gợi thế giới trẻ em với sự ngộ nghĩnh, trong sáng, ngây thơ, vô tội.
Trong truyện: Những con búp bê cũng như hai anh em Thành – Thủy: trong sáng, vô tư, không có tội lỗi gì… thế mà phải chia tay → gợi ra một tình huống cần phải suy ngẫm
(Hình ảnh ẩn dụ: nỗi đau xót, tủi hờn của những em nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh)
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
b. Ngôi kể
Ngôi thứ nhất (người kể chuyện xưng tôi)- là người trong cuộc chứng kiến mọi sự việc và kể lại
→ tăng tính chân thật
→ thể hiện sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm tâm trạng của các nhân vật
sức thuyết phục cao hơn
Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
a.
b.
c. Nhân vật chính
- Hai anh em Thành và Thủy là hai nhân vật chính, là hai người cùng cảnh ngộ cùng chịu nỗi đau nỗi bất hạnh với nhau→ tình cảm anh em đẹp đáng trân trọng.
- Nhân vật phụ: cô giáo & mẹ
Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
II.Phân tích:
1. Hoàn cảnh của hai anh em Thành và Thủy
- Bố mẹ chia tay nhau
- Gia đình khá giả, Hai anh em rất yêu thương nhau
Hai anh em phải xa nhau
* Tình cảm của hai anh em:
Em hãy tìm các chi tiết trong truyện cho thấy tình cảm của 2 hai anh em Thành và Thủy và nêu nhận xét về tình cảm của 2 anh em.
2. Các cuộc chia tay:
Tâm trạng của hai anh em thành thủy
Em hãy tìm các chi tiết trong truyện cho thấy tình cảm của 2 hai anh em Thành và Thủy và nêu nhận xét về tình cảm của 2 anh em.
Vô cùng buồn bã và đau khổ
a. Hai anh em chia đồ chơi:
2. Các cuộc chia tay
a. Hai anh em chia đồ chơi
- Khi chia hai con búp bê ra: Thuỷ tru tréo, giận dữ
- Khi đặt hai con búp bê cạnh nhau: Thủy vui vẻ → vì không muốn chúng phải rời xa nhau → sự ngây thơ, hồn nhiên của trẻ con
→ Búp bê cạnh nhau là hình ảnh của gia đình sum họp, sự gắn bó, là kỉ niệm đẹp của thời thơ ấu của hai anh em.
Hai anh em phải chia đồ chơi nghĩa là họ phải chia tay nhau → cả hai rất đau khổ
* Khi phải chia đồ chơi:
+ Thành nhường hết cho em.
+ Thủy thương anh “không có ai gác đêm cho anh ngủ nên nhường lại anh con Vệ Sĩ”.
Cuối cùng: Nhường lại cho anh để chúng đoàn tụ.
Thành và Thủy rất mực gần gũi, thương yêu chia sẻ và quan tâm lẫn nhau.
=> Hai anh em không chia búp bê, muốn dành toàn bộ kỉ niệm lại cho nhau: muốn sự gắn bó không tách rời.
b. Thủy chia tay lớp học
- Thủy: cắn chặt môi, đăm đăm nhìn, khóc → (Sắp xa mái trường, không được đi học nữa)
Cô và các bạn: Sửng sốt, ôm chặt, tặng quà, tái mặt, khóc…
→ Luyến tiếc, xúc động
→ Cuộc chia tay rất cảm động qua đó khẳng định vai trò của lớp học đối với mỗi con người.
.
c. Hai anh em chia tay nhau
- Tâm trạng: đau đớn tột cùng
- Hành động: để lại con Vệ Sĩ bên cạnh con Em Nhỏ để cho chúng không bao giờ phải cách xa
tượng trưng cho tình cảm yêu thương, gắn bó giữa hai anh em.
→ Thủy là một người em rất yêu thương anh trai hi sinh niềm vui của mình vì anh.
→ đáng trân trọng đáng tự hào.
3. Ý nghĩa của truyện
- Gợi lên nỗi thương cảm xót xa trước tình cảnh của hai đứa trẻ (phải chia tay nhau vì bố mẹ li hôn)
- Là hồi chuông cảnh tỉnh người lớn: hãy biết sống có trách nhiệm hơn, hãy dành tất cả những gì tốt đẹp cho trẻ em.
- Giáo dục ý thức học tập, tu dưỡng, xây dựng mái ấm gia đình.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung
- Ca ngợi tình cảm anh em thắm thiết trong sáng
- Phê phán những bậc cha mẹ vô trách nhiệm với con cái, đẩy con cái mình vào những hoàn cảnh bế tắc, éo le
2. Nghệ thuật
- Sử dụng hình ảnh ẩn dụ trong nhan đề.
- Lựa chọn ngôi kể thích hợp.
- Xây dựng nhân vật tài tình, thành công.
- Nghệ thuật đối lập: nội tâm với ngoại cảnh
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
BÀI TẬP VỀ NHÀ
1. Viết 1 đoạn văn từ 5 - 7 câu nêu cảm nhận của em về đoạn văn miêu tả tâm trạng của Thành khi ra khỏi trường học của Thủy.
2. Sưu tầm tư liệu về quyền trẻ em
3. Soạn bài
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
Tạm biệt cả lớp và he gặp lại ở tiết học sau
nguon VI OLET
