Bài 2. Lai một cặp tính trạng

TRƯỜNG THCS BÌNH TÂN
NĂM HỌC : 2021-2022
MÔN : SINH HỌC 9
GIÁO VIÊN :
PHAN THỊ ANH NGỌC
KIỂM TRA BÀI CŨ


- Di truyền: là hiện tượng truyền đạt các tính trạng
của bố, mẹ, tổ tiên cho các thế hệ con cháu
- Biến dị: là hiện tượng con sinh ra có những đặc
diểm, chi tiết khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều
chi tiết.

? Nêu khái niệm di truyền và biến dị ?
? Hãy cho biết các kí hiệu sau đây biểu diễn điều gì?

P:
X:
G
F:
F1:
F2:
cặp bố mẹ xuất phát.
phép lai.
giao tử.
Thế hệ con.
là thế hệ của P.
là thế hệ của F1.
giao tử đực.
giao tử cái.
3
CHỦ ĐỀ: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
(2 TIẾT)
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
I- Thí nghiệm của Menđen
Dựa vào sơ đồ H2.1, em hãy mô tả thí nghiệm về sự di truyền màu hoa - Men Đen đã tiến hành thí nghiệm như thế nào?
Bước 1: Ở cây chọn làm mẹ cắt bỏ nhị từ khi chưa chín (để ngăn tự thụ phấn)
Bước 2: Trên cây chọn làm bố khi nhị chín lấy hạt phấn rắc lên đầu nhụy của các hoa ở cây mẹ F1 được tạo thành.
Bước 3: Cho F1 tự thụ phấn, được F2
I- Thí nghiệm của Menđen
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
Kiểu hình
Hoa đỏ là tính trạng trội
Hoa trắng là tính trạng lặn

Thân cao là tính trạng trội
Thân lùn là tính trạng lặn
Quả lục là tính trạng trội
Quả vàng là tính trạng lặn
I- Thí nghiệm của Menđen
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
TÍNH TRẠNG TRỘI LÀ GÌ?
Là tính trạng biểu hiện ở F1.
Kiểu hình
Hoa đỏ là tính trạng trội
Hoa trắng là tính trạng lặn

Thân cao là tính trạng trội
Thân lùn là tính trạng lặn
Quả lục là tính trạng trội
Quả vàng là tính trạng lặn
I- Thí nghiệm của Menđen
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
TÍNH TRẠNG LẶN LÀ GÌ?
Là tính trạng đến F2 mới được biểu hiện
Kiểu hình
Hoa đỏ là tính trạng trội
Hoa trắng là tính trạng lặn

Thân cao là tính trạng trội
Thân lùn là tính trạng lặn
Quả lục là tính trạng trội
Quả vàng là tính trạng lặn
I- Thí nghiệm của Menđen
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
KIỂU HÌNH LÀ GÌ?
Là tổ hợp các tính trạng của cơ thể
I- Thí nghiệm của Menđen
1. Các khái niệm:
* Tính trạng trội: là tính trạng biểu hiện ở F1.
* Tính trạng lặn: Là tính trạng đến F2 mới được biểu hiện
* Kiểu hình: Là tổ hợp các tính trạng của cơ thể
LƯU Ý :
- Ông quy định:
+ Nhân tố di truyền trội mang tính trạng trội được quy định băng chữ cái in hoa: A,B,C,D,E
+ Nhân tố di truyền lặn mang tính trạng lặn được quy định băng chữ cái in thường: a,b,c,d,e
+ Các nhân tố di truyền tồn tại thành từng cặp. Mỗi tính trạng do một cặp nhân tố di di truyền quy định
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
*Quy luật đồng tính:
Khi lai hai bố mẹ khác nhau về 1 cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì F1 ..................về tính trạng của bố hoặc mẹ
đồng tính
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
Kiểu hình
Tính trạng trội
I- Thí nghiệm của Menđen
3 hoa đỏ :
1 hoa trắng
3 thân cao :
1 thân lùn
3 quả lục :
1 quả vàng

EM HÃY HOÀN THÀNH CỘT TỈ LỆ KIỂU HÌNH F2
?
P (t/c) : ♀ Hoa đỏ x ♂ Hoa trắng



F1: 100% Hoa đỏ

F1 xF1: Hoa đỏ x Hoa đỏ




F2: 3 hoa đỏ: 1 Hoa trắng

Thí nghiệm: Lai 2 giống đậu Hà Lan khác nhau về 1 cặp tính trạng thuần chủng tương phản
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
Khi lai hai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì F1 đồng tính về tính trạng của bố hoặc mẹ, còn F2 có sự phân li tính trạng theo tỉ lệ trung bình ……………………..
3 trội : 1 lặn
2. Kết quả thí nghiệm:
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
II- Menđen giải thích kết quả thí nghiệm:
- Theo Menđen:
+ Các nhân tố di truyền tồn tại thành từng cặp
+ Mỗi tính trạng do một cặp nhân tố di di truyền quy định
Giải thích: Do sự phân ly của cặp nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử và sự tổ hợp tự do của các giao tử trong quá trình thụ tinh
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
Giải thích kết quả thí nghiệm:
Giải thích: Do sự phân ly của cặp nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử và sự tổ hợp tự do của các giao tử trong quá trình thụ tinh
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
- Bước 1: Quy định nhân tố di truyền:
+Gọi A là nhân tố di truyền quy định tính trạng màu đỏ của hoa là trội hoàn toàn
+Gọi a là nhân tố di truyền quy định tính trạng màu trắng của hoa là lặn
- Bước 2: Xác định kiểu gen:
Do P thuần chủng nên kiểu gen ở thể đồng hợp
+Kiểu gen của cây hoa đỏ: AA
+Kiểu gen của cây hoa trắng: aa
Các bước giải bài tập di truyền
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
- Bước 3: Viết sơ đồ lai:
Ptc: cây hoa đỏ x cây hoa trắng

Gp:

Kiểu gen: 100% Aa
Kiểu hình: 100% hoa đỏ

F1 x F1­:Aa (hoa đỏ) x Aa (hoa đỏ)
GF1: ;


Kiểu gen: 1AA: 2Aa: 1aa
Kiểu hình: 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng
AA
aa
a
Aa
A
A
a
A;
a
AA
Aa
Aa
aa
F2:
F1:
Bước 4:
Nhận xét
Bài 2. LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
I- Thí nghiệm của Menđen
II- Menđen giải thích kết quả thí nghiệm:
* Mỗi tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền (gen) quy định
* Quy ước: Aà qui định hoa đỏ (trội)
a à qui định hoa trắng
=> cây hoa đỏ thuần chủng: AA
Cây hoa trắng : aa
* Viết sơ đồ lai
PTC : hoa đỏ X hoa trắng
AA aa
G : A a
F1 : Aa (hoa đỏ)
F1 x F1: Aa x Aa
G : A, a A, a
F2 : AA, Aa. Aa, aa
(3 hoa đỏ:1 hoa trắng)
II- Menđen giải thích kết quả thí nghiệm:
- Cơ chế di truyền của các tính trạng:
Sự phân li và tổ hợp của cặp nhân tố di truyền (gen) quy định cặp tính trạng tương phản thông qua các quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh.
**Nội dung quy luật phân li:
Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P
Tiết 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( t1)
CỦNG CỐ
Câu 1: Nêu khái niệm kiểu hình và cho ví dụ minh họa.
Câu 2: Phát biểu nội dung của quy luật phân li?
* Kiểu hình: Là tổ hợp các tính trạng của cơ thể
*Quy luật phân li:
Trong quá trình phát sinh giao tử mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P.
Câu 3: Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm trên đậu Hà Lan như thế nào?
Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm của mình bằng sự phân li và tổ hợp của cặp nhân tố di truyền (gen) quy định cặp tính trạng tương phản thông qua các quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh. Đó là cơ chế di truyền các tính trạng.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
a. Bài vừa học: Học bài, trả lời câu hỏi 1,2, 3 trang 10 SGK.
b. Bài mới : LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG (Tiếp theo)
- Tìm hiểu lai phân tích và ý nghĩa của tương quan trội lặn.
- Hãy xác định kết quả của những phép lai sau .
P : Hoa đỏ (AA) x Hoa trắng (aa)
P : Hoa đỏ (Aa) x Hoa trắng (aa)
Aa aa