Bài 2. Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 - 1991). Liên bang Nga (1991 - 2000)

Quốc kì Liên Xô
Quốc huy Liên Xô
Chương II:
LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991). LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
Bài 2:
LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
1. Liên Xô
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
Sau CTTG II, Liên Xô bị tổn thất nặng nề
a. Công cuộc khôi phục kinh tế (1945 – 1950)
- Thời gian: Liên Xô hoàn thành kế hoạch khôi phục kinh tế 5 năm (1946-1950) trong 4 năm 3 tháng.
- Hoàn cảnh:
+ Kinh tế:
* Công nghiệp: Năm 1950 tăng 73% so với trước chiến tranh
* Nông nghiệp: Năm 1950 đạt mức trước chiến tranh
+ KHKT: 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử
=> Phá thế độc quyền về vũ khí nguyên tử của Mĩ.
- Thành tựu:
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)
* Mục đích:
Tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất – kĩ thuật của chủ nghĩa xã hội
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)
* Thành tựu:
Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp thứ hai thế giới.
+ Công nghiệp:
- Kinh tế:
Nhà máy điện hạt nhân Obninsk là nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên thế giới
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)
* Thành tựu:
Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp thứ hai thế giới.
+ Công nghiệp:
Sản lượng nông nghiệp tăng trung bình 16%/năm trong những năm 60
+ Nông nghiệp:
- Kinh tế:
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)
* Thành tựu:
KHKT:
+ 1957: phóng thành công vệ tinh nhân tạo
+ 1961: phóng tàu vũ trụ phương Đông I, đưa nhà du hành vũ trụ Gagarin bay vòng quanh Trái đất => mở đầu kỷ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người.
Liên Xô phóng vệ tinh Sputnik vào vũ trụ năm 1957.
Năm 1961, Liên xô phóng tàu vũ trụ đầu tiên đưa con người vòng quanh trái đất. Trong chuyến bay có người lái đầu tiên vào vũ trụ, có ba phi hành gia được lựa chọn là Yuri Gagarin (bay chính), Gherman Titov và Grigori Nelyubov.
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)
* Thành tựu:
+ Tỉ lệ công nhân chiếm 55% số người lao động trong cả nước.
Xã hội:
+ Trình độ học vấn của nhân dân được nâng cao
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)
* Đối ngoại:
- Giúp đỡ các nước xã hội chủ nghĩa.
- Thực hiện chính sách bảo vệ hòa bình,
- Ủng hộ giúp đỡ phong trào giải phóng dân tộc.
I. Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
2. Các nước Đông Âu
3. Quan hệ hợp tác giữa các nước xã hội chủ nghĩa ở châu Âu
a. Quan hệ kinh tế, khoa học – kĩ thuật:
Tổ chức Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV)
b. Quan hệ chính trị, quân sự:
Tổ chức Hiệp ước Vácsava
8/1/1949 – 28/6/1991
14/5/1955 – 1/7/1991
II. Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến năm 1991
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Sự khủng hoảng của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô
- Nguyên nhân
+ Năm 1973, cuộc khủng hoảng dầu mỏ bùng nổ tác động mạnh đến nhiều nước.
+ Liên Xô chậm đổi mới thích ứng với tình hình mới.
- Năm 1985, Goocbachốp tiến hành công cuộc cải tổ đất nước.
- 8 – 1991, chính biến nhằm lật đổ Goocbachốp => thất bại
- 21/12/1991, 11 nước cộng hòa trong Liên bang Xô viết kí Hiệp định thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)
Lược đồ Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)
II. Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến năm 1991
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1. Sự khủng hoảng của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô
- Nguyên nhân
+ Năm 1973, cuộc khủng hoảng dầu mỏ bùng nổ tác động mạnh đến nhiều nước.
+ Liên Xô chậm đổi mới thích ứng với tình hình mới.
- Năm 1985, Goocbachốp tiến hành công cuộc cải tổ đất nước.
- 8 – 1991, chính biến nhằm lật đổ Goocbachốp => thất bại
- 21/12/1991, 11 nước cộng hòa trong Liên bang Xô viết kí Hiệp định thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)
- 25/12/1991, Goocbachốp từ chức Tổng thống. Lá cờ đỏ búa liềm trên nóc điện kremli bị hạ xuống. Chế độ Xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô chấm dứt.
II. Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến năm 1991
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
2. Sự khủng hoảng của chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu
II. Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến năm 1991
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
3. Nguyên nhân tan rã của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu:
- Không bắt kịp bước phát triển của khoa học - kỹ thuật tiên tiến.
- Phạm phải nhiều sai lầm trong cải tổ làm khủng hoảng thêm trầm trọng.
- Sự chống phá của các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước.
- Đường lối  lãnh đạo chủ quan, duy ý chí, quan liêu bao cấp làm cho sản xuất trì trệ, đời sống nhân dân không được cải thiện.
III. Liên bang Nga từ năm 1991 đến năm 2000
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
III. Liên bang Nga từ năm 1991 đến năm 2000
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
Quốc kì Nga
Quốc huy Nga
Kinh tế: Tăng trưởng âm, đến năm 1996 bắt đầu phục hồi
III. Liên bang Nga từ năm 1991 đến năm 2000
BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991).
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
Từ 1991, Liên Bang Nga là quốc gia kế tục Liên Xô, kế thừa địa vị hợp pháp của Liên Xô tại Hội đồng Bảo an LHQ và các cơ quan ngoại giao của Liên Xô ở nước ngoài
+ Tranh chấp giữa các phe phái, xung đột sắc tộc, tôn giáo
Chính trị:
+ 12/1993, Hiến pháp quy định thể chế Tổng thống Liên bang
Đối ngoại
+ Thực hiện chính sách ngả về phương Tây
+ Khôi phục và phát triển quan hệ với các nước ở châu Á
- Từ năm 2000, dưới chính quyền của Tổng thống Putin, Nga có nhiều chuyển biến địa vị trên trường quốc tế được nâng cao