Bài 2. Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 - 1991). Liên bang Nga (1991 - 2000)

BÀI 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991)
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
CHƯƠNG II: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 – 1991)
LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
1945
1950
1970
1991
Khôi phục
kinh tế
Xây dựng
CNXH
Khủng hoảng
Và
Sụp đổ
I - LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
1, Liên Xô
2000
Liên Bang Nga
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
1. Liên Xô
a. Công cuộc khôi phục kinh tế (1945 – 1950)
- Hoàn cảnh:
Liên Xô tổn thất nặng nề nhất sau CTTG thứ hai:
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
1. Liên Xô
a. Công cuộc khôi phục kinh tế (1945 – 1950)
- Biện pháp:
Kế hoạch 5 năm khôi phục kinh tế (1946 – 1950)
- Kết quả:
Công nghiệp tăng 73%, nông nghiệp phục hồi đạt mức trước chiến tranh
Khoa học – kĩ thuật phát triển
Năm 1949, Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử, phá thế độc quyền vũ khí nguyên tử của Mĩ
Quả bom nguyên tử đầu tiên của Liên Xô (RDS-1)
Vụ nổ của quả bom nguyên tử đầu tiên của Liên Xô ngày 29.8.1949 làm cho chính phủ Mĩ bị sốc vì từ tháng 7/1949, Mĩ lên kế hoạch (Trojan) ném bom nguyên tử xuống 70 thành phố của Liên Xô
Biểu đồ số lượng đầu đạn hạt nhân trên thế giới 
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
1. Liên Xô
a. Công cuộc khôi phục kinh tế (1945 – 1950)
- Biện pháp:
Kế hoạch 5 năm khôi phục kinh tế (1946 – 1950)
- Kết quả:
Công nghiệp, nông nghiệp phục hồi
Khoa học – kĩ thuật phát triển
- Ý nghĩa:
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nhĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu 70
- Nhiệm vụ:
Tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất- kĩ thuật của CNXH
- Thành tựu:
+ Kinh tế: Cường quốc công nghiệp thứ hai thế giới; đi đầu trong công nghiệp vũ trụ, điện hạt nhân. Nông nghiệp tăng trung bình 16%/năm

+ Khoa học – kĩ thuật: 1957, là nước đầu tiên phóng vệ tinh nhân tạo; 1961, phóng tàu vũ trụ bay vòng quanh trái đất mở đầu kỷ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người
+ Chính trị - xã hội: ổn định, trình độ học vấn của người dân nâng cao
+ Đối ngoại: thực hiện chính sách hòa bình, ủng hộ cách mạng thế giới, giúp đỡ các nước XHCN
Nhà máy điện hạt nhân Obninsk là nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên thế giới
Sputnik 1, vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người chỉ có kích cỡ bằng một quả bóng rổ, nặng khoảng 83,6kg, đã được người Liên Xô phóng lên quỹ đạo trái đất vào ngày 4/10/1957
Ngày 12/4/1961: Nhà du hành người Nga Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên bay vào vũ trụ. Phi thuyền Vostok 1 đã bay quay quanh Trái đất với vận tốc 27.400 km/h trong chuyến bay kéo dài 108 phút.
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
1. Liên Xô
b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nhĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu 70)
- Nhiệm vụ:
Tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất- kĩ thuật của CNXH
- Thành tựu:
+ Chính trị - xã hội
+ Đối ngoại
+ Kinh tế
+ Khoa học – kĩ thuật
- Ý nghĩa:
Củng cố, tăng cường sức mạnh cho nhà nước Xô viết
- Nâng cao vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế
- Làm cho Liên Xô trở thành nước XHCN lớn nhất, là chỗ dựa cho phong trào cách mạng thế giới
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
2. Các nước Đông Âu
a. Sự ra đời
Đánh dấu CNXH đã vượt ra khỏi phạm vi một nước, trở thành hệ thống CNXH trên thế giới
- 1944-1949: được sự giúp đỡ của Liên Xô, các nước Đông Âu hoàn thành cách mạng dân chủ nhân dân, thiết lập nền chuyên chính vô sản, thực hiện cải cách, xây dựng CNXH
Lược đồ các nước dân chủ nhân dân Đông Âu sau CTTG thứ hai
1944
1944
1945
1945
1945
1945
1946
1949
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
2. Các nước Đông Âu
b. Công cuộc xây dựng CNXH ở các nước Đông Âu
- Hoàn cảnh
+ Đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế, khoa học, kĩ thuật
+ Khó khăn: Trình độ phát triển ban đầu thấp
Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực chống phá
+ Thuận lợi: Được sự giúp đỡ của Liên Xô
Sự nỗ lực của nhân dân Đông Âu
- Thành tựu
+ Đưa các nước XHCN Đông Âu trở thành các quốc gia công-nông nghiệp
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
3. Quan hệ hợp tác giữa các nước XHCN ở châu Âu
a. Quan hệ kinh tế, khoa học – kĩ thuật
- Vai trò: Thúc đẩy sự tiến bộ về kinh tế và kĩ thuật, nâng cao đời sống nhân dân
- 8/1/1949: Hội đồng tương trợ kinh tế SEV
- Mục tiêu: Tăng cường hợp tác kinh tế, KH-KTgiữa các nước XHCN
- Hạn chế: + Không hòa nhập với nền kinh tế thế giới
+ Chưa coi trọng ứng dụng KH-KT
+ Cơ chế quan liêu, bao cấp
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
3. Quan hệ hợp tác giữa các nước XHCN ở châu Âu
b. Quan hệ chính trị - quân sự
- Vai trò:
- 14/5/1955: Tổ chức Hiệp ước Vácsava
- Mục tiêu: Liên minh phòng thủ quân sự, chính trị của các nước XHCN châu Âu
+ Giữ gìn hòa bình, an ninh châu Âu và thế giới
+ Tạo thế cân bằng về quân sự giữa các nước XHCN - TBCN
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
II. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ GIỮA NHỮNG NĂM 70- 1991 (Đọc thêm)
12/1991, nhà nước XHCN Liên Xô sụp đổ
1990, “bức tường Berlin” bị phá bỏ
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
III. LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
Liên bang Nga là nước kế thừa địa vị pháp lí của Liên Xô trong quan hệ quốc tế
Tổng thống đầu tiên là Boris Yeltsin (đắc cử ngày 12/6/1991)
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 -1991). Liên bang Nga (1991 – 2000)
III. LIÊN BANG NGA (1991 – 2000)
Liên bang Nga là nước kế thừa địa vị pháp lí của Liên Xô trong quan hệ quốc tế
- Kinh tế
+ Theo thể chế Tổng thống liên bang (Hiến pháp mới 1993)
+ Trước 1996, tăng trưởng âm
+ Sau 1996, kinh tế phục hồi (9% năm 2000)
- Chính trị
+ Tồn tại sự tranh chấp giữa các đảng phái, xung đột sắc tộc, phong trào li khai
- Đối ngoại
+ Chính sánh đa phương (vừa tăng cường quan hệ với các nước phương Tây, khôi phục và phát triển quan hệ với các nước châu Á)
- Từ năm 2000, Nga có nhiều chuyển biến khả quan về kinh tế, chính trị, xã hội, vị thế quốc tế
Tổng thống thứ hai và thứ tư của Liên bang Nga V.Putin
WTO
LB Nga tham gia nhiều tổ chức kinh tế quan trọng
Hình ảnh đất nước Nga
Xung đột sắc tộc gay gắt khiến nước Nga hai lần phải đưa quân vào Chechnya lập lại trật tự 1994-1995 và 1999-2000
Điền vào chỗ trống:
Bối cảnh lịch sử: Sau CTTGII, Liên Xô:
Chịu ------------------------------------------------------------ trong chiến tranh
Liên Xô đã:
Hoàn thành kế hoạch ---------------------------------------------------------
- 1949, ------------------------------------------------------------ phá thế độc quyền vũ khí nguyên tử của Mĩ.
tổn thất nặng nề nhất
5 năm khôi phục kinh tế
chế tạo thành công bom nguyên tử
Đối ngoại của Liên Xô:
Thực hiện chính sách -------------------------------------------- thế giới.
- Ủng hộ ------------------------------------------------------- thế giới.
- Giúp đỡ các nước ----------------------------------------------------
Khoa học - kĩ thuật
- 1957, là nước đầu tiên -------------------------------------------- nhân tạo.
- 1961, ----------------------------------------, đưa Gagarin bay vòng quanh trái đất , mở đầu ------------------------------------------------- của loài người.
Bài 2
bảo vệ hòa bình
phong trào giải phóng dân tộc
xã hội chủ nghĩa
phóng thành công vệ tinh
phóng tàu vũ trụ,
kỉ nguyên chinh phục vũ trụ
Câu 1. Việc Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử vào năm 1949 đã
A. cân bằng lực lượng quân sự giữa Mỹ và Liên Xô.
B. đánh dấu bước phát triển nhanh chóng của khoa học -kĩ thuật Xô viết.
C. phá vỡ thế độc quyền vũ khí nguyên tử của Mỹ.
D. Liên Xô trở thành cường quốc xuất khẩu vũ khí hạt nhân.
Câu 2. Đến nửa đầu những năm 70, Liên Xô đã trở thành
A. nước đầu tiên trên thế giới đưa người đặt chân lên Mặt Trăng.
B. nước xuất khẩu vũ khí và lương thực số 1 thế giới.
C. nước đi đầu trên thế giới trong cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật lần thứ hai.
D. cường quốc công nghiệp đứng thứ hai thế giới (sau Mỹ)
Câu 3. Cho các sự kiện:
1).Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhân tạo.
2). Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử.
3). Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng đầu châu Âu và đứng thứ hai thế giới.
4). Liên Xô phóng tàu vũ trụ Phương Đông, mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người.
Hãy sắp xếp các sự kiện trên theo trình tự thời gian về những thành tựu của Liên Xô.
A. 1, 2, 3, 4. B. 1, 3, 2, 3. C. 2, 3, 1, 4. D. 2, 1, 4, 3.
Câu 4. Nội dung nào không phải là đường lối xuyên suốt trong chính sách đối ngoại của Liên Xô sau Chiến tranh thế giới thứ hai?
A. Bảo vệ hòa bình thế giới.
B. Mở rộng liên minh quân sự ở châu Âu, châu Á và Mỹ Latinh.
C. Ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
D. Viện trợ, giúp đỡ nhiều nước xã hội chủ nghĩa.