Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm
Nội dung bài học
Dấu ngoặc đơn
I.
1. Tìm hiểu ngữ liệu
Đọc các ví dụ in nghiêng ở SGK và cho biết dấu ngoặc đơn dùng để làm gì trong các đoạn trích đó?
Đùng một cái, họ (những người bản xứ) được phong cho cái danh hiệu tối cao là “chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”.
(Nguyễn Ái Quốc, Thuế máu)
Để giải thích thêm: làm rõ họ ngụ ý chỉ những ai
Gọi là kênh Ba Khía vì ở đó hai bên bờ tập trung toàn những con ba khía, chúng bám đặc sệt quanh các gốc cây (ba khía là một loại còng biển lai cua, càng sắc tím đỏ, làm mắm xé ra trộn tỏi ớt ăn rất ngon).
(Theo Đoàn Giỏi, Đất rừng phương Nam)
Để đánh dấu phần thuyết minh thêm
Lí Bạch (701 – 762), nhà thơ nổi tiếng Trung Quốc đời Đường….làng Thanh Liên, huyện Xương Long thuộc Miên Châu (Tứ Xuyên).
Để bổ sung thêm thông tin
Nếu bỏ phần trong dấu ngoặc đơn thì
ý nghĩa cơ bản của những đoạn trích trên có thay đổi không?
2.GHI NHỚ
Dấu ngoặc đơn dùng để làm gì?
Dấu ngoặc đơn
Để đánh dấu phần chú thích:
+giải thích thêm
+thuyết minh thêm
+bổ sung thêm
Trong tất cả những cố gắng của các nhà khai hóa nhằm bồi dưỡng cho dân tộc Việt Nam và dìu dắt họ lên con đường tiến bộ (?) thì phải kể việc bán rượu ti cưỡng bức!” (Nguyễn Ái Quốc)
Đôi khi dấu ( ) dùng cùng với dấu ? và ! để tỏ ý hoài nghi, mỉa mai.
Dấu hai chấm
II.
Dấu hai chấm trong những đoạn trích sau dùng để làm gì?
a, Rồi Dế Choắt loanh quanh, băn khoăn. Tôi phải bảo:
- Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào.
Báo trước lời đối thoại của nhân vật
b, Người xưa có câu: “Trúc dẫu cháy, đốt ngay vẫn thẳng”.
Báo trước lời dẫn trực tiếp
c, Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi
đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học
Báo trước phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó
GHI NHỚ 2
Chức năng của dấu hai chấm:
- Đánh dấu (báo trước) lời đối thoại (dùng với dấu - ).
- Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu “ ”).
- Đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó.
Luyện tập
III.
Dấu ngoặc đơn dùng để:
Thuyết minh một vấn đề
Đánh dấu phần thuyết minh thêm
Báo trước lời dẫn trực tiếp
Báo trước thuyết minh cho một phần trước đó
Nhận định nào sau đây về dấu hai chấm là đúng ?
A. Dùng với dấu gạch ngang để bổ sung thêm thông tin về năm sinh, năm mất của tác giả
B. Dùng để đánh dấu phần chú thích
D. Dùng để giải thích một vấn đề
C. Dùng với dấu ngoặc kép để báo trước lời dẫn trực tiếp .
Bài tập về nhà
Hoàn thành tất cả các bài tập sách giáo khoa
Soạn bài “ Đập đá ở Côn Lôn”
Xem trước bài “Dấu ngoặc kép”
Tạm biệt các em
nguon VI OLET
