Bộ MÔN cHủ NGHĩA Xã HộI KHOA HọC
PH�N VI?N MI?N NAM
Khoa Lý LU?N & KHOA H?C CO S?
TP. Hồ Chí Minh, th¸ng 10 n¨m 2013
BÀI 2: XÃ HỘI XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VÀ CON ĐƯỜNG ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
1. Xã hội xã hội chủ nghĩa – giai đoạn đầu của xã hội cộng sản chủ nghĩa
2. Về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
Nội dung bài học
1. Xã hội xã hội chủ nghĩa – giai đoạn đầu của xã hội cộng sản chủ nghĩa
1.1. Sự ra đời và phát triển của hình thái kinh tế- xã hội
cộng sản chủ nghĩa như một quá trình lịch sử tự nhiên
HTKH-XH CSNT
HTKT - XH CSCN
HTKT-XH TBCN
HTKT- XH CHNL
HTKT- XH PK
?
HTKT - XH CSCN
1.1.1. Hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa ra đời là một tất yếu mang tính quy luật
Là chế độ xã hội có quan hệ sản xuất dựa trên sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất, thích ứng với lực lượng sản xuất ngày càng phát triển, tạo thành cơ sở hạ tầng có trình độ cao hơn so với cơ sở hạ tầng của chủ nghĩa tư bản; trên cơ sở đó có kiến trúc thượng tầng tương ứng thực sự là của nhân dân.
* Khái niệm HTKT - XH CSCN
HTKT - XH CSCN
QHSX (sở hữu công cộng)
LLSX (xã hội hoá cao)
CSHT > CSHT của CNTB
KTTT của nhân dân
* Các điều kiện cơ bản của sự ra đời hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa
LLSX phỏt tri?n v?i trình độ xã hội hoá cao mõu thu?n v?i QHSX TBCN
GCCN mõu thu?n v?i GCTS
Cách mạng xã hội chủ nghĩa nổ ra th?ng l?i
* Quan di?m c?a Lờnin v? s? ra d?i c?a hỡnh thỏi kinh t? xó h?i c?ng s?n ch? nghia
Điều kiện lịch sử: Chủ nghĩa tư bản đã chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa
Chủ nghĩa tư bản phát triển không đều tạo ra những khâu yếu trong dây chuyền của chủ nghĩa tư bản.
Khả năng thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghĩa ở những nước chủ nghĩa tư bản phát triển ở trình độ trung bình hoặc kém phát triển.
11
HT KT-XH CSCN phát triển qua hai
Giai đoạn:
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
(2)Sự khác nhau cơ bản giữa
CNXH và CNCS
13
(3) Sự thống nhất của hai giai đoạn trên:
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
14
(4)C.Mác dự báo khoa học về hai giai đoạn trên
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
15
- Gi?a xó h?i TBCN v� xó h?i CSCN l� th?i k? "c?i bi?n cỏch m?ng t? xó h?i n? sang xó h?i kia". dú l� th?i k? "quỏ d? chớnh tr?", trong dú nh� nu?c khụng ph?i l� cỏi gỡ khỏc hon l�"chuyờn chớnh vụ s?n"- (C.Mỏc: "Phờ phỏn cuong linh Gụ Ta").
(5) Về thời kỳ quá độ
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
Mối quan hệ của hai giai đoạn:
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
1. 2. Thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội
1.2.1.Quan điểm của C.Mác và Ph. Ăngghen về thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa cộng sản
*Hình thái kinh tế xã hội CSCN phát triển qua 2 giai đoạn:
Giai ®o¹n ®Çu cña chñ nghÜa céng s¶n
Giai ®o¹n thÊp (CNXH) = Thêi kú qu¸ ®é lªn CNCS
Giai ®o¹n cao cña chñ nghÜa céng s¶n
1.2.2. Quan niệm của V.Lê Nin về thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội
Trong t¸c phÈm ”Chủ nghĩa Mác về vấn đề nhà nước” Lênin cho rằng:
I- Nh÷ng c¬n ®au ®Î kÐo dµi
II- Giai ®o¹n thÊp cña chñ nghÜa céng s¶n
III- Giai ®o¹n cao cña chñ nghÜa céng s¶n
Tõ thùc tÕ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, Lªnin cho r»ng: sau nh÷ng c¬n ®au ®Î kÐo dµi lµ c¶ mét thêi kú qu¸ ®é ®Æc biÖt khã kh¨n – qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi.
Kh¶ n¨ng th¾ng lîi ë nh÷ng níc kÐm ph¸t triÓn ®i lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa.
Quan niệm về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
Đặc điểm
nổi bật
Những nhân tố
của xã hội mới
và những tàn tích
của xã hội cũ tồn
tại đan xen và đấu
tranh với nhau
trên tất cả các
lĩnh vực của đời
sống xã hội
Chính trị: tồn tại nhà nước CCVS
Kinh tế: tồn tại nền kinh tế nhiều
thành phần
Xã hội: tồn tại nhiều giai cấp,
tầng lớp xã hội…
Văn hóa tư tưởng: tồn tại nhiều
loại văn hóa tư tưởng khác nhau
Cụ
Thể
Xã hội XHCN đã xóa bỏ chế độ tư hữu
TBCN, thiết lập chế độ công hữu về
những tư liệu sản xuất chủ yếu
Xã hội XHCN tạo ra cách tổ chức lao
động và kỷ luật lao động mới
Xã hội XHCN thực hiện nguyên tắc
phân phối theo lao động – nguyên tắc
phân phối cơ bản nhất
Nhà nước XHCN mang bản chất giai cấp
công nhân, tính nhân dân rộng rãi và tính
dân tộc sâu sắc; thực hiện quyềnLực và
lợi ích của nhân dân
Cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH l� nền
sản xuất công nghi?p hiện đại
Xã hội XHCN là chế độ đã giải phóng con người
khỏi áp bức bóc lột, thực hiện công bằng, bình
đẳng, tiến bộ xã hội, tạo những điều kiện cơ
bản để con người phát triển toàn diện
Những
đặc trưng
cơ bản cña
x· héi
XHCN
2. Về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
2.1. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về những đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội
Do nhân dân lao động làm chủ
Có một nền kinh tế phát triển cao dựa trên
lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu
về các tư liệu sản xuất chủ yếu
Có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
Các dân tộc trong nước bình đẳng, đoàn kết và giúp
đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ
Con ngưu?i đưuợc giải phóng khỏi áp bức, bóc lột,
bất công, làm theo năng lực, huưởng theo lao động,
có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều
kiện phát triển toàn diện cá nhân
Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân tất cả
các nước trên thế giới
Tính tất yếu
2.2. Về con đường đi lên chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam
Tại sao nói đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là con đường đúng đắn mà đảng và nhân dân ta đã lựa chọn?
- Phù hợp với xu thế phát triển của thời đại
- Phù hợp với nguyện vọng của quần chúng nhân dân lao động Việt Nam.
Nước ta có tiền đề chính trị và kinh tế
Đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta dễ hay khó? Vì sao?
Để thực hiện sự nghiệp
xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
Đảng ta đã đưa ra phương hướng, nhiệm vụ gì ?
chúc các em học tập tốt
nguon VI OLET
