Bài 20. Nước Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527)

Tiết 42: Bài 20
NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ
(1428-1527)
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
Nhà nước quan tâm phát triển giáo dục như thế nào?
Dựng lại Quốc tử giám ở Thăng Long
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
- Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành.
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
- Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành.
- Mở nhiều trường học ở các đạo, phủ đều có trường công.
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
- Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành.
- Mở nhiều trường học ở các đạo, phủ đều có trường công.
- Mở khoa thi để tuyển chọn quan lại.
- Đa số dân đều có thể đi học trừ kẻ phạm tội và làm nghề ca hát.
Thời Lê sơ, đạo nào chiếm địa vị độc tôn?
Phật giáo
Nho giáo
Đạo giáo
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
- Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành.
- Mở nhiều trường học ở các đạo, phủ đều có trường công.
- Mở khoa thi để tuyển chọn quan lại.
- Đa số dân đều có thể đi học trừ kẻ phạm tội và làm nghề ca hát.
- Nho giáo chiếm địa vị độc tôn. Phật giáo, Đạo giáo bị hạn chế.
Vì sao Nho giáo lại được nhà nước thời Lê coi trọng?
Phật giáo
Nho giáo
Đạo giáo
Nho giáo đề cao trung hiếu: Trung với vua, hiếu với cha mẹ, tất cả quyền lực nằm trong tay vua.)
1.Tình hình giáo dục và khoa cử

Nội dung học tập, thi cử chủ yếu của thời Lê?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
- Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành.
- Mở nhiều trường học ở các đạo, phủ đều có trường công.
- Mở khoa thi để tuyển chọn quan lại.
- Đa số dân đều có thể đi học trừ kẻ phạm tội và làm nghề ca hát.
- Nho giáo chiếm địa vị độc tôn. Phật giáo, Đạo giáo bị hạn chế.
- Nội dung học tập, thi cử là các sách của đạo Nho.

Thời Lê sơ, nội dung học tập thi cử là các sách của đạo Nho, chủ yếu có “Tứ thư” và “Ngũ kinh”.
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
Giáo dục thời Lê sơ rất quy củ và chặt chẽ. Biểu hiện như thế nào?
Muốn làm quan phải qua thi cử rồi mới được cử (bổ nhiệm)
Việc thi cử thời Lê sơ được tổ chức như thế nào?
Thi cử chặt chẽ qua 3 kì thi; Hương, Hội, Đình.
“Thái Tông, năm Thiệu bình thứ nhất (1434) định phép thi chọn kẻ sĩ. Chiếu nói rằng: muốn có nhân tài, trước hết phải chọn người có học, phép chọn người có học thì thi cử là đầu. Nước ta từ khi trải qua binh lửa nhân tài ít như lá mùa thu, tuấn sĩ thưa như sao buổi sớm. Nay định lại khoa thi, hẹn tới năm Thiệu Bình thứ năm (1438) thì thi Hương ở các đạo, đến năm thứ sáu thì thi Hội ở kinh đô Thăng Long. Từ đó về sau cứ 3 năm mở một khoa thi. Phép thi trường nhất thi một bài kinh nghĩa, tứ thư nghĩa-trường nhì thi chiếu, chế, biểu-trường ba thi thơ phú-trường bốn thi văn sách. Ai đỗ đều cho là tiến sĩ…..”
(Lịch triều hiến chương loại chí)
Thi cử thời phong kiến
Để vinh danh những người đỗ đạt, nhà Lê đã có những việc làm gì?
Bia tiến sĩ trong Văn Miếu (Hà Nội)
Thời Lê sơ (1428-1527): tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. Riêng thời Vua Lê Thánh Tông (1460-1497), có 12 khoa thi, lấy 501 tiến sĩ, 9 trạng nguyên.
“Vinh quy bái tổ”
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
- Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành.
- Mở nhiều trường học ở các đạo, phủ đều có trường công.
- Mở khoa thi để tuyển chọn quan lại.
- Đa số dân đều có thể đi học trừ kẻ phạm tội và làm nghề ca hát.
- Nho giáo chiếm địa vị độc tôn. Phật giáo, Đạo giáo bị hạn chế.
- Nội dung học tập, thi cử là các sách của đạo Nho.
- Thời Lê Sơ ( 1428 - 1527), tổ chức được 26 khoa thi, lấy đỗ 989 tiến sĩ và 20 trạng nguyên.

1. Tình hình giáo dục và khoa cử.


 Qui củ, chặt chẽ; đào tạo được nhiều quan lại trung thành, phát hiện nhiều nhân tài đóng góp cho đất nước..

Em có nhận xét gì về tình hình thi cử, giáo dục thời Lê sơ?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
a)Văn học
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Nhóm 1: Tình hình văn học thời Lê sơ như thế nào?
Nhóm 2: Nêu một số tác phẩm văn học chữ Hán vàn văn học chữ Nôm tiêu biểu?
Nhóm 3: Các tác phẩm văn học tập trung phản ảnh nội dung gì?
Nhóm 4: Em có nhận xét gì về tình hình văn học thời Lê sơ?

Nhóm1:Tình hình văn học thời Lê sơ như thế nào?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
a)Văn học
- Văn học chữ Hán tiếp tục chiếm ưu thế; văn học chữ Nôm giữ vị trí quan trọng.

Nhóm 2: Nêu một số tác phẩm văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm tiêu biểu?
Văn học chữ Hán
+ Quân trung từ mệnh tập
+ Bình Ngô đại cáo
+ Quỳnh uyển cửu ca
+ Ức Trai thi tập
+ Lam Sơn lương thuỷ phú
…
Văn học chữ Nôm
+ Quốc âm thi tập
+Hồng Đức quốc âm thi tập
+ Thập giới cô hồn quốc ngữ văn
+ Lã Đường thi tập
…
Nhóm 3: Các tác phẩm văn học tập trung phản ánh nội dung gì?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
a)Văn học
- Văn học chữ Hán tiếp tục chiếm ưu thế; văn học chữ Nôm giữ vị trí quan trọng.
- Văn thơ thời Lê sơ có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng và tinh thần bất khuất của dân tộc.

Nhóm 4: Em có nhận xét gì về tình hình văn học thời Lê sơ?
→Phát triển phong phú, nội dung sâu sắc, xuất hiện nhiều tác phẩm nổi tiếng...
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
a)Văn học
b, Khoa học
Thời Lê sơ có những thành tựu khoa học tiêu biểu nào?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
a)Văn học
b, Khoa học
Sử học: Đại Việt sử kí toàn thư, Đại Việt sử kí
Địa lí: Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí…
Y học: Bản thảo thực vật toát yếu...
Toán học: Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp...
2. Văn học, khoa học, nghệ thuật


 Đạt được nhiều thành tựu có giá trị ở nhiều lĩnh vực khoa học.

Em có nhận xét gì về những thành tựu khoa học thời Lê sơ?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
c, Nghệ thuật
Những nét đặc sắc về nghệ thuật sân khấu?
Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng. Lương Thế Vinh đã biên soạn bộ “Hí phường phả lục” nêu nguyên tắc biểu diễn hát, múa…
Lương Thế Vinh
(1442–1496)
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
c, Nghệ thuật
- Nghệ thuật sân khấu ca, múa, nhạc, chèo, tuồng... đều phát triển.
Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc thời Lê sơ có gì nổi bật?
Chủ đề: NƯỚC ĐẠI VIỆT ĐẦU THẾ KÌ XV. THỜI LÊ SƠ
III.TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC
1.Tình hình giáo dục và khoa cử
2.Văn học, khoa học, nghệ thuật
c, Nghệ thuật
- Nghệ thuật sân khấu ca, múa, nhạc, chèo, tuồng... đều phát triển.
- Nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc có phong cách khối đồ sộ, kỹ thuật điêu luyện.
Lam Kinh (Thanh Hóa)
Bia Vĩnh Lăng
Rồng thời Lê
2. Văn học, khoa học, nghệ thuật


 công lao đóng góp, xây dựng đất nước của nhân dân triều đại PK thịnh trị có cách trị nước đúng đắn; sự đóng góp của nhiều nhân vật tài năng: Lê lợi, Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông..
Vì sao quốc gia Đại Việt thời Lê sơ đạt được những thành tựu nói trên ??
Củng cố
Nhà Lê đã quan tâm tới việc phát triển giáo dục và khoa cử như thế nào? Hãy khoanh tròn vào câu trả lời em cho là đúng?
A. Nhà nước quan tâm tới việc đào tạo nhân tài.
B. Lấy việc giáo dục – khoa cử làm điều kiện tuyển dụng nhân tài.
C. Nhà nước cho dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm để dạy học.
D. Khắc tên những người đỗ tiến sĩ vào bia đá đặt ở Quốc Tử Giám.
E. Chăm lo đào tạo con em quan lại, quý tộc.
Củng cố
Thời Lê sơ (1428-1527) đã tổ chức được mấy khoa thi tiến sĩ? Lựa chọn bao nhiêu người làm trạng nguyên?
A. 12 khoa thi, chọn được 26 trạng nguyên
B. 22 khoa thi, chọn được 29 trạng nguyên
C. 26 khoa thi, chọn được 20 trạng nguyên
D. 30 khoa thi, chọn được 40 trạng nguyên
Dặn dò
- Về nhà học bài và trả lời các câu hỏi trong sgk.
- Xem trước bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
KÍNH CHÚC SỨC KHỎE QUÝ THẦY CÔ
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT
Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam