Bài 22. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI - XVIII)

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH THAM GIA TIẾT DẠY
Lịch sử lớp 7
GV: Võ Thị Bé
Lê Cung Hoàng
(1522- 1527): 5 năm
Chương V: ĐẠI VIỆT Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Tiết 45 -Bài 22: SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN
TẬP QUYỀN ( THẾ KỈ XVI - XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội:
1. Triều đình nhà Lê:


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
1. Triều đình nhà Lê
1. Em hãy cho biết tình hình thời Lê ở thế kỉ XVI?
2. Nguyên nhân nào dẫn đến việc nhà Lê suy yếu?


XÂY DỰNG LÂU ĐÀI
Đại điện - do vua Tương Dực cho xây dựng vào năm 1512.
VUA LÊ UY MỤC
(Ảnh phác họa)
Vua Lê Uy Mục ở ngôi từ năm 1505 đến năm 1509, đêm nào cũng cùng cung phi vui đùa uống rượu quá độ, khi rượu say thì giết cung phi…
Sách Đại Việt sử kí toàn thư cũng đã thẳng thắn viết về sự thất đức của Lê Uy Mục như sau: “Vua nghiện rượu, rất hiếu sát, lại thích ra oai và tàn hại tông thất, để mặc cho họ ngoại hoành hành, làm cho trăm họ oán giận, người bấy giờ gọi là Vua quỷ”
Nguồn tranh ảnh minh họa lấy từ “Lịch sử Việt Nam bằng tranh” của Trần Bạch Đằng - Nhà xuất bản trẻ.
Minh họa cảnh vua quan ăn chơi sa đọa
Minh họa cảnh vua quan ăn chơi sa đọa
Minh họa cảnh xây dựng đền đài, cung điện tốn kém...
Minh họa: nội bộ triều đình “chia bè kéo cánh”…
Minh họa: giết hại các công thần (dưới triều vua Lê Uy Mục)
Dưới triều Lê Tương Dực, mọi quyền hành nằm trong tay Trịnh Duy Sản, các phe phái đánh giết nhau liên miên suốt hơn 10 năm. Lê Tương Dực cũng tỏ ra hung ác không kém Lê Uy Mục. Bấy giờ, nạn đói trầm trọng đang lan tràn nhiều nơi, Tương Dực vẫn huy động dân phu xây dựng nhiều cung điện tốn kém, phá đi phá lại nhiều lần. Quân lính, dân phu khổ sở vì lao dịch và bệnh tật, chết rất nhiều. Người bấy giờ gọi là “Vua lợn”.
Ảnh phác họa chân dung Lê Uy Mục
Ảnh phác họa chân dung Lê Thái Tổ
Em có nhận xét gì về triều đình nhà Lê ở đầu thế kỉ XVI ?
Thế kỷ XVI: - Vua quan ăn chơi xa xỉ, lãng phí tiền của, nội bộ giai cấp thống trị tranh giành quyền lực,
- Vua, quan kém về năng lực và thiếu nhân cách, đẩy chính quyền và đất nước vào thế tự suy vong…


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
1. Triều đình nhà Lê
- Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê dần suy yếu.
- Vua quan ăn chơi xa xỉ, xây dựng cung điện, lâu đài tốn kém.
- Nội bộ triều Lê “chia bè kéo cánh”, tranh giành quyền lực.


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
a. Nguyên nhân
1. Nhân khi triều đình rối loạn, quan lại ở địa phương đã làm gì?
2. Sự suy yếu của triều đình nhà Lê làm đời sống của nhân dân ta như thế nào?


“ Cậy quyền ức hiếp dân, vật dụng trong dân gian cướp lấy đến hết”
“Dùng của như bùn đất,….. coi dân như cỏ rác”
Năm 1512, đại hạn, trong nước đói to. Năm 1517, dân chết đói, thây nằm chồng chất lên nhau. Nhiều huyện thuộc hai trấn Hải Dương và Kinh Bắc (Bắc Ninh, Bắc Giang), nạn đói càng dữ dội hơn.
Qua đoạn trích trên em có nhận xét gì về đời sống của nhân dân ta TK XVI?
Hạn hán, mất mùa
Nhân dân lâm vào cảnh đói khổ


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
a. Nguyên nhân
- Đời sống nhân dân cực khổ.
- Mâu thuẫn gây gắt:
Nông dân >< Địa chủ
Nhân dân >< Nhà nước phong kiến
b. Diễn biến
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỉ XVI
Em hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỉ XVI?
Trần Tuân 1511
Phùng Chương 1515
Lê Hy, Trịnh Hưng 1512
Trần Cảo
1516
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỉ XVI
Chỉ trên lược đồ vùng hoạt động của phong trào nông dân thời bấy giờ
1. Khởi nghĩa Trần Tuân (1511) – Sơn Tây (Hà Nội)
2. Khởi nghĩa Lê Hy, Trịnh Hưng (1512) – Nghệ An, Thanh Hóa.
3. Khởi nghĩa Phùng Chương (1515) – núi Tam Đảo
4. Khởi nghĩa Trần Cảo (1516) – Đông Trều (Quảng Ninh). .
Hãy chọn tên nhân vật và địa điểm của các cuộc khởi nghĩa tương ứng với các mốc thời gian:
Trần Tuân
Phùng Chương
Lê Hy, Trịnh Hưng
Trần Cảo
Tam Đảo
Sơn Tây ( Hà Nội)
Đông Triều (Quảng Ninh)
Nghệ An, Thanh Hóa


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
b. Diễn biến
* Bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỉ XVI:
Trần Tuân
Phùng Chương
Lê Hy, Trịnh Hưng
Trần cảo
Tam Đảo
Sơn Tây ( Hà Nội)
Đông Triều ( Quảng Ninh)
Nghệ An, Thanh Hóa
Tháng 11 năm 1511, cuộc khởi nghĩa do Trần Tuân lãnh đạo đã bùng nổ ở Hưng Hóa và lan rộng đến một số địa phương như Sơn Tây, Vĩnh Phúc, Phú Thọ. Trần Tuân có ông và cha đều đậu Tiến sĩ, làm quan cho triều Lê. Nay thấy vua chỉ biết ăn chơi không lo chính sự nên mới nổi dậy. Cuộc khởi nghĩa này đã làm cho cả triều đình náo loạn. Nghĩa quân đã từng tiến về vùng Từ Liêm (Hà Nội), uy hiếp kinh thành Thăng Long. Sau đó bị quân đội của triều đàn áp và tan rã.
Khởi nghĩa Trần Cảo là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất. Nghĩa quân cạo trọc đầu, chỉ để ba chỏm tóc, gọi là “quân ba chỏm”. Nghĩa quân ba lần tấn công vào Thăng Long, có lần chiếm được kinh thành, vua quan nhà Lê phải chạy vào Thanh Hóa.
Em có nhận xét gì về phạm vi hoạt động, thời gian, lực lượng tham gia các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỉ XVI ?
Quy mô rộng lớn nhưng nổ ra lẻ tẻ, chưa đồng loạt.


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
b. Diễn biến
c. Kết quả
a. Nguyên nhân
Các cuộc khởi nghĩa đều thất bại.
Theo em, vì sao các cuộc khởi nghĩa đều lần lượt thất bại ?
- Các cuộc khởi nghĩa nổ ra lẻ tẻ, rời rạc, chưa có sự liên kết với nhau nên quân triều đình dễ dàng đàn áp.
Các cuộc khởi nghĩa nổ ra một cách tự phát, chưa có sự chuẩn bị chu đáo.
- Lực lượng tham gia chủ yếu là nông dân…


Tiết 45: BÀI 22. SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI – XVIII)
I. Tình hình chính trị - xã hội
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
b. Diễn biến
c. Kết quả
a. Nguyên nhân
Các cuộc khởi nghĩa đều thất bại.
Góp phần làm cho triều đình nhà Lê mau chóng sụp đổ.
d. Ý nghĩa
Đáp án
LUYỆN TẬP
Đáp án
LUYỆN TẬP
Đáp án
LUYỆN TẬP
Đáp án
LUYỆN TẬP
Đáp án
LUYỆN TẬP