Bài 25. Máy điện xoay chiều ba pha. Máy biến áp ba pha

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ PHÂN PHỐI ĐIỆN NĂNG
Chương 6 : MÁY ĐIỆN BA PHA
Bài 25
MÁY ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
MÁY BIẾN ÁP BA PHA
I- KHÁI NIỆM ,CÔNG DỤNG VÀ PHÂN LOẠI CỦA MÁY ĐIỆN
Các loại máy điện
Động cơ điện
Máy biến áp
Máy phát điện
1. Khái niệm:
Máy điện xoay chiều ba pha là máy điện làm việc với dòng điện xoay chiều 3 pha, làm việc theo nguyên tắc cảm ứng điện từ và lực điện từ.
2.Phân loại và công dụng:
Máy điện chia làm hai loại: + Máy điện tĩnh.
+ Máy điện quay.
* Máy điện tĩnh:
Khi làm việc không có bộ phận nào chuyển động ,dùng để biến đổi các thông số: Điện áp, dòng điện… của hệ thống điện.
Máy biến áp
* Máy điện quay:
- Máy phát điện: biến đổi cơ năng thành điện năng, dùng làm nguồn cấp điện cho các tải.
- Động cơ điện: Biến đổi điện năng thành cơ năng, dùng làm nguồn động lực cho các máy.
Máy phát điện
Động cơ điện
II.MÁY BIẾN ÁP BA PHA
1. Khái niệm và công dụng:
- Khái niệm: Máy biến áp ba pha là máy điện tĩnh dùng để biến đổi điện áp của hệ thống nguồn điện xoay chiều 3 pha nhưng giữ nguyên tần số.
- Công dụng:
Máy biến áp 3 pha được sử dụng
chủ yếu trong
lĩnh vực nào?
Hệ thống truyền
tải và phân phối
điện năng
Mạng
điện
xí
nghiệp
công
nghiệp
2. Cấu tạo:
gồm hai phần chính
Lo~i the?p
Dây quấn
1. Dây cuốn cao áp
2. Dây cuốn hạ áp
3. Trụ từ có bọc cách điện
4. Gông từ
* Lõi thép:
Lõi thép dùng làm mạch dẫn từ, gồm nhiều lá thép kỹ thuật điện mỏng ghép chặt lại với nhau, giữa các lá thép cách điện với nhau.
Lõi thép gồm:
+ Trụ: phần lõi thép đặt dây quấn.
+ Gông: phần lõi thép còn lại khép kín mạch
từ cùng với trụ.
- Lõi thép có dang:
+ Ba pha ba trụ.
+ Ba lõi thép MBA một pha cảm ứng ghép lại.
Tại sao lõi thép MBA không chế tạo là khối liền mà gồm nhiều lá thép mỏng ghép lại?
Lõi thép làm bằng các lá thép kĩ thuật điện để hạn chế dòng điện Fu-cô sinh ra khi từ trường biến đổi.
Dây quấn:
- Dây quấn làm bằng dây điện từ (dây đồng hoặc nhôm được mạ lớp sơn cách điện là sơn emay) được quấn quanh trụ từ của lõi thép.
Dây quấn gồm:
+ Dây quấn sơ cấp: gồm 3 cuộn giống nhau
(kí hiệu: AX ,BY ,CZ) – nối với nguồn điện.
+ Dây quấn thứ cấp: gồm 3 cuộn giống nhau
(kí hiệu: ax, by, cz) – nối với tải .
- Dây quấn sơ cấp và thứ cấp phải khác nhau (tiết diện dây hoặc số vòng dây quấn).
- Dây quấn sơ cấp và thứ cấp có thể đấu hình sao hoặc hình tam giác.
Tại sao dây quấn MBA thường làm bằng đồng hoặc nhôm?
3.Cách đấu dây quấn MBA 3 pha thường gặp:
Nối Y/Yo
Nối Y/▲
Nối▲/Y
Hãy giải thích tại sao các MBA cung cấp điện cho các hộ tiêu thụ ,dây quấn thứ cấp thường nối hình sao có dây trung tính.
Tải của mỗi hộ tiêu thụ khác nhau (tức là tổng trở các pha khác nhau). Nhờ có dây trung tính nên điện áp pha trên các tải không vượt quá điện áp định mức.
Thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng điện vì nối hình sao tạo ra 2 trị số điện áp khác nhau: Ud và Up
4. Nguyên lí làm việc:
* Nguyên tắc hoạt động của MBA 3 pha tương tự như MBA 1 pha, nhưng dòng điện chạy trong dây quấn mỗi pha lệch pha nhau 1/3 chu kỳ.
Dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
Dòng điện được tạo ra trong cuộn dây sơ cấp khi nối một hiệu điện thế sơ cấp và một từ trường biến thiên trong lõi thép.

Từ trường biến thiên này tạo ra trong mạch điện thứ cấp một hiệu điện thế thứ cấp.
Như vậy, hiệu điện thế sơ cấp có thể thay đổi được hiệu điện thế thứ cấp thông qua từ trường.

Sự biến đổi này có thể được điều chỉnh qua số vòng cuốn trên lõi sắt.
Từ thông biến thiên
E1
≈U1
≈U2
E2
A
Hệ số biến áp pha:
Hệ số biến áp dây:
5. Hệ số biến áp
Kp và Kd có liên hệ với nhau như thế nào?
Gọi N1 và N2 lần lượt là số vòng dây quấn sơ cấp và thứ cấp mỗi pha.
Gọi Kp và Kd lần lượt là hệ số biến áp pha và hệ số biến áp dây
a. Trường hợp 1: Máy biến áp nối sao - sao có dây tr.tính. (Y/Yo)
Vì máy biến áp có:
Kd =
=
=
=
Kp
 Kd = Kp
nên:
b. Trường hợp 2: Máy biến áp nối sao – tam giác. (Y/)
Vì máy biến áp có:
Cuộn thứ cấp nối tam giác: Ud2 = Up2
Kd =
=
=
=
nên:
c.Trường hợp 3: MBA nối tam giác – sao có dây tr.tính (/Yo)
Vì máy biến áp có:
Cuộn sơ cấp nối tam giác : Ud1 = Up1
Kd =
=
=
=
Kp
nên:
Trường hợp: Nối Y/Yo
Trường hợp: Nối Y/▲
Trường hợp: Nối▲/Y
 Kd = Kp
Quan hệ Kp và Kd phụ thuộc vào cách nối dây của máy biến áp.
Cảm Ơn Cô Và Các Bạn Đã Theo Dõi Bài Thuyết Trình