Ca dao, dân ca
Tiết 1
Tiết 2: Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước
Tiết 3: Những câu hát than thân
Tiết 4: Những câu hát châm biếm
Khái niệm ca dao, dân ca
Những câu hát về tình cảm gia đình
Hãy kể tên môt số bài ca dao, dân ca nào nói về tình cảm gia đình mà em biết.
CA DAO, DÂN CA
NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
1. Khái niệm ca dao, dân ca
Dựa vào phần chú thích * trong sgk – tr35, em hãy cho biết ca dao, dân ca là gì?
- Dân ca: Những sáng tác dân gian kết hợp lời và nhạc, tức là những câu hát dân gian trong diễn xướng.
- Ca dao: lời thơ của dân ca và những bài thơ dân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời thơ của dân ca.
CA DAO: LÝ CÂY BÔNG
Bông xanh, bông trắng, bông vàng
Bông lê, bông lựu, đố nàng mấy bông?
DÂN CA LÝ CÂY BÔNG
1. Bài ca dao số 1:
II- Đọc hiểu các bài ca dao
Thảo luận nhóm
Cả lớp chia làm 4 nhóm, N1: Bài 1, N2: Bài 2, N3: Bài 3, N4: Bài 4
Trả lời các câu hỏi sau:
+ Lời của bài ca dao là lời của ai nói với ai? Nói về nội dung gì?
+ Hãy chỉ ra cái hay trong việc sử dụng ngôn
ngữ, hình ảnh, giọng điệu… được sử
dụng trong bài
+ Tìm 1 số câu có nội dung
tương tự
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Bài 1
 Là lời của người mẹ khi ru con, nói với con. 
 Ca ngợi công lao trời biển của cha mẹ đối với con cái và bổn phận trách nhiệm của con cái đối với cha mẹ.
Công cha, nghĩa mẹ được thể hiện ở chín chữ cù lao. 
Sinh (đẻ)
Cúc (nâng đỡ)
Phủ ( vuốt ve)
Súc ( cho bú, cho ăn)
Trưởng (nuôi cho lớn)
Dục (dạy dỗ)
Cố ( trông nom)
Phục (theo dõi để uốn nắn) 
Phúc ( che chở)
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Bài 1
Nghệ thuật:
+ Hình ảnh so sánh đặc sắc.
+ Từ láy: mênh mông. 
+ Điệp từ: núi, biển.
+ Thể thơ lục bát, giọng điệu ngọt ngào của điệu hát ru.
 1. Bài ca dao 1:
 - Công cha – núi ngất trời – mênh mông…
- Nghĩa mẹ - nước biển đông
 - Cù lao chín chữ : vất vả, khó nhọc nhiều bề.
- Ghi lòng: Biết ơn
 -> So sánh, điệp từ, từ láy, thơ lục bát giọng điệu ngọt ngào…
Ca ngợi công lao sinh thành nuôi dưỡng của cha mẹ đối với con cái là to lớn; phận làm trách nhiệm của con cái đối với cha mẹ

Ơn cha nặng lắm ai ơi
Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang
Công lao cha mẹ không gì so sánh nổi
Những bài ca dao có nội dung tương tự
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.
Nuôi con mẹ héo vóc hình
Cạn bầu sữa ngọt mà tình không vơi.
Lên non mới biết non cao
Nuôi con mới biết công lao mẫu từ.
Con cái phải có nghĩa vụ biết ơn và kính yêu cha mẹ.
Mỗi đêm con thắp đèn trời
Cầu cho cha mẹ sống đời với con

Đói lòng ăn hột chà là
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng

Công cha đức mẹ cao dày
Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ
Nuôi con khó nhọc đến giờ
Trưởng thành con phải biết thờ song thân
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
Bài ca dao 4
Thảo luận nhóm
Cả lớp chia làm 4 nhóm, N1: Bài 1, N2: Bài 2, N3: Bài 3, N4: Bài 4
Trả lời các câu hỏi sau:
+ Lời của bài ca dao là lời của ai nói với ai? Nói về nội dung gì?
+ Hãy chỉ ra cái hay trong việc sử dụng ngôn
ngữ, hình ảnh, giọng điệu… được sử
dụng trong bài
+ Tìm 1 số câu có nội dung
tương tự
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
Bài ca dao 4
Nội dung: Bài ca dao là tiếng hát về tình cảm anh em thân thương, ruột thịt; Nhắc nhở: anh em phải hòa thuận, nương tựa vào nhau để cha mẹ vui lòng.
 Là lời của ông bà, hoặc cô bác nói với cháu, của cha mẹ nói với con hoặc của anh em ruột thịt tâm sự với nhau.
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
Bài ca dao 4
Nghệ thuật:
+Điệp từ “ cùng”.
+ So sánh.
+ Thể thơ lục bát
2. Bài ca dao 4
 Điệp từ, so sánh, thể thơ lục bát .
  Là lời của ông bà, cô bác, nói với con cháu hay anh em nói với nhau ; khuyên nhủ anh em trong gia đình phải biết đoàn kết, thương yêu đùm bọc lẫn nhau để cha mẹ vui lòng.
Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
Những bài ca dao có nội dung tương tự
Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau nặng lời.
Khôn ngoan đối đáp người ngoài
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.
XÂY DỰNG
NÔNG TRẠI
Hãy cho biết nghĩa của “Cù lao chín chữ ” trong bài
ca dao số 1 là gì?
A Nói về công lao cha mẹ nuôi con vất vả nhiều bề.
B Nói về công lao cha mẹ to lớn như trời cao biển rộng .
C Nói đến tình cảm cha mẹ vô cùng yêu thương con .
D Nói đến lời nhắc nhở con cái phải hiếu thảo ,vâng lời cha mẹ .
A
Nghệ thuật gì được sử dụng trong câu ca dao:
Anh em như chân với tay
Rách lành đùm bọc,dở hay đỡ đần.
So sánh
Bài ca dao số 4 nêu lên đạo lí sống tốt đẹp nào trong gia đình?
Anh em trong gia đình phải luôn yêu thương, đoàn kết với nhau.
Thể thơ được sử dụng trong bài ca dao 1 và 4 là gì?
Thể lục bát
nguon VI OLET