V
Â
T
L
Ý
8
BÀI GIẢNG
Các em hãy cố gắng học thật tốt
Vận tốc đặc trưng cho sự nhanh hay chậm của chuyển động, vậy vận tốc chuyển động của một vật có thay đổi trong khi chúng đang chuyển động không?
III. Chuyển động đều - chuyển động không đều.
1. Định nghĩa:
- Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn không thay đổi theo thời gian.
- Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thời gian.
C1: Thả một bánh xe lăn trên máng nghiêng AD và máng ngang DF (Hình 3.1). Theo dõi chuyễn động của trục bánh xe và ghi quãng đường trục bánh xe lăn được sau khoảng thời gian 3 giây liên tiếp, ta được kết quả ở bảng 3.1
Hình 3.1
Trên quãng đường nào thì chuyển động của trục bánh xe là chuyển động đều, chuyển động không đều?
* Chuyển động đều quãng đường DF.
* Chuyển động không đều quãng đường AD.
Bảng 3.1
C2. Trong các chuyển động sau đây, chuyển động nào là đều, không đều?
Chuyển động của đầu cánh quạt máy khi quạt đang chạy ổn định.
Chuyển động của ôtô khi khởi hành.
Chuyển động của xe đạp khi xuống dốc.
Chuyển động của tàu hoả khi vào ga.
Câu a là chuyển động đều
Câu b, c, d là chuyển động không đều.
C3. Hãy tính độ lớn của vận tốc trung bình của trục bánh xe trên mỗi quãng đường từ A đến D. Trục bánh xe chuyển động nhanh lên hay chậm đi.
Từ công thức
Ta có: vAB = 0,017m/s
vBC = 0,050m/s
vCD = 0,083m/s
Từ A đến D chuyển động của trục bánh xe là nhanh dần.
v =
IV. Vận tốc trung bình của chuyển động
không đều:
Trên quãng đường AB, BC, CD, trung bình mỗi giây trục bánh xe lăn được bao nhiêu met thì ta nói vận tốc trung bình của trục bánh xe trên mỗi quãng đường đó là bấy nhiêu met trên giây.
Vận tốc trung bình của một chuyển động không đều trên một quãng đường được tính bằng công thức.
V. Vận dụng:
C4. Chuyển động của ôtô chạy từ Hà Nội đến Hải Phòng là chuyển động đều hay không đều? Tại sao? Khi nói ôtô chạy từ Hà Nội đến Hải Phòng với vận tốc 50km/h là nói vận tốc nào?
- Chuyển động của ôtô chạy từ Hà Nội đến Hải Phòng là chuyển động không đều.
vận tốc 50km/h là vận tốc trung bình của ôtô.
( Tự học có hướng dẫn)
C5. Một người đi xe đạp xuống một cái dốc dài 120m hết 30s. Khi hết dốc xe lăn trên quãng đường năm ngang dài 60m trong 24s rồi dừng lại. Tính vận tốc trung bình của xe trên quãng đường dốc, trên quãng đường ngang và trên cả hai quãng đường.
s1 = 120m
t1 = 30s
s2 = 60m
t2 = 24s
v1 = ?
v2 = ?
vtb = ?
Giải
Vận tốc trung bình trên quãng đường dốc
Ta có: v1 = = = 4(m/s)
S1
t1
120
30
Vận tốc trung bình trên quãng đường ngang
Ta có: v2 = = = 2,5(m/s)
s2
t2
60
24
Vận tốc trung bình trên cả hai quãng đường
C6. Một đoàn tàu chuyển động trong 5h với vận tốc trung bình là 30km/h. Tính quãng đường đoàn tàu đi được.
Giải
Tóm tắt:
t = 5h
vtb = 30km/h
s =?km
Quãng đường đoàn tàu đi được trong 5h
GHI NHỚ
- Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn không thay đổi theo thời gian.
- Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thời gian.
- Độ lớn của vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động và được xác định bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.
- Đơn vị vận tốc là m/s và km/h
- Độ lớn của vận tốc được đo bằng tốc kế.
- Công thức tính vận tốc trung bình của chuyển động không đều
- Công thức tính vận tốc
DĂN DÒ
Học phần ghi trong tâm của bài
Chuẩn bị trước bài: 4.
Ôn lại khái niệm lực và cách biểu diễn lực
nguon VI OLET