Nếu là bạn, bạn sẽ ngồi nghỉ mát ở nơi nào: Là mái tôn hay dưới bóng cây lớn?
BÀI 3
THOÁT HƠI NƯỚC
I.Vai trò của quá trình thoát hơi nước
II.Thoát hơi nước qua lá
III. Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước
I. VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC:
Điều gì sẽ xảy ra nếu cây không thoát hơi nước?
Níc
Động lực nào giúp dòng mạch gỗ di chuyển từ rễ lên lá?
Lực đẩy của áp suất rễ.
Lực hút do thoát hơi nước của lá.
-Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành tế bào mạch gỗ.
I. VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC:
- Tạo động lực đầu trên của dòng mạch gỗ: giúp .....vận chuyển nước và muối khoáng........ từ rễ đến mọi cơ quan của cây trên mặt đất.
- Tạo môi trường liên kết các bộ phận của cây.
- Tạo ………độ cứng…… cho TV thân thảo.
- Nhờ có thoát hơi nước , khí khổng mở ra cho ……CO2………….. khuếch tán vào lá cung cấp cho quá trình …………Quang hợp…….
- Thoát hơi nước giúp …giảm nhiệt độ cho lá cây…………… vào những ngày nắng nóng đảm bảo cho quá trình sinh lí xảy ra bình thường.
- Tạo động lực đầu trên của dòng mạch gỗ: giúp .....vận chuyển nước và muối khoáng........ từ rễ đến mọi cơ quan của cây trên mặt đất.
- Tạo môi trường liên kết các bộ phận của cây.
- Tạo ………độ cứng…… cho TV thân thảo.
- Nhờ có thoát hơi nước , khí khổng mở ra cho ……CO2………….. khuếch tán vào lá cung cấp cho quá trình …………Quang hợp…….
- Thoát hơi nước giúp …giảm nhiệt độ cho lá cây…………… vào những ngày nắng nóng đảm bảo cho quá trình sinh lí xảy ra bình thường.
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ
Hãy nêu cấu tạo của lá thích nghi với chức năng thoát hơi nước?
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ
1. Lá là cơ quan thoát hơi nước:
- Cấu tạo thích nghi:
+ Trên lá có nhiều khí khổng làm nhiệm vụ thoát hơi nước.
+ Lớp cutin do tế bào biểu bì của lá tiết ra cũng làm nhiệm vụ thoát hơi nước.
a/ Qua khí khổng: ( 90%)
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ:
2. Hai con đường thoát hơi nước:
Tế bào khí khổng:
No nước
Cơ chế thoát hơi nước qua khí khổng:
-Phụ thuộc hàm lượng nước trong tế bào khí khổng:
Khi no nứơc: Thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho
thành dày cong theo khí khổng mở.
Khi mất nước: Thành mỏng hết căng, thành dày duỗi khí khổng đóng.
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ
2.Hai con đường thoát hơi nước:
b- Qua lớp cutin: Trên biểu bì lá
Lớp cutin dày: Thoát hơi nước giảm.
Lớp cutin mỏng: Thoát hơi nước tăng.
Thoát mạnh ở lá non, giảm ở lá trưởng thành, tăng ở lá già
III/ Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước :
- Nước : điều kiện cung cấp nước và độ ẩm ảnh hưởng đến sự đóng mở khí khổng
- Ánh sáng : khí khổng mở khi cây được chiếu sáng, độ mở khí khổng tăng từ sáng đến trưa và nhỏ lúc chiếu tối
- Nhiệt độ, gió, một số ion khoáng
IV/ Cân bằng nước và tưới tiêu hợp lí cho cây trồng :
Cân bằng nước tính bằng sự so sánh lượng nước do rễ hút (A) vào và lượng nước thoát ra (B)
A=B mô cây đủ nước cây phát triển bình thường
A>B mô dư nước cây phát triển bình thường
A Tưới nước dựa vào đặc điểm di truyền, pha sinh trưởng, phát triển của giống và loài cây đặc điểm đất, thời tiết
CỦNG CỐ:
CÂU 1:Khí khổng mở khi:
A. Tế bào mất nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo thành mỏng.
B. Tế bào no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo thành mỏng.
C. Tế bào mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng.
D. Tế bào no nước, thành mỏng hết căng nước và thành dày duỗi thẳng.
CÂU 2:
Cây trong vườn có cường độ thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn cây trên đồi vì:
I. Cây trong vườn được sống trong môi trường có nhiều nước hơn cây ở trên đồi.
II. Cây trên đồi có quá trình trao đổi chất diễn ra mạnh hơn.
III. Cây trong vườn có lớp cutin trên biểu bì lá mỏng hơn lớp cutin trên biểu lá của cây trên đồi.
IV. Lớp cutin mỏng hơn nên khả năng thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn.
A. II, III, IV C. I, II, IV.
B. I, IV D. III, IV.
CÂU 3:
Ở một số cây (cây thường xuân - Hedera helix), mặt trên của lá không có khí khổng thì có sự thoát hơi nước qua mặt trên của lá hay không?
A. Có, chúng thoát hơi nước qua các sợi lông của lá.
B. Có, chúng thoát hơi nước qua lớp biểu bì.
C. Có, chúng thoát hơi nước qua lớp cutin trên biểu bì lá.
D. Không, vì hơi nước không thể thoát qua lá khi không có khí khổng.
CÂU 4:
Con đường thoát hơi nước qua bề mặt lá (qua cutin) có đặc điểm là:
A. Vận tốc nhỏ, không được điều chỉnh.
B. Vận tốc lớn, không được điều chỉnh bằng việc đóng, mở khí khổng.
C. Vận tốc nhỏ, được điều chỉnh bằng việc đóng, mở khí khổng.
D. Vận tốc lớn, được điều chỉnh bằng việc đóng, mở khí khổng.
- Tại sao khi đánh cây đi trồng ở nơi khác, người ta chọn ngày râm mát và phải tỉa bớt lá hoặc cắt ngọn?
TL:
- Nhằm mục đích làm giảm sự thoát hơi nước qua lá khi cây chưa bén rễ.
- Khi đánh cây, bộ rễ bị tổn thương nên lúc mới trồng rễ chưa thể hút nước để bù vào lượng nước đã mất qua lá. Lúc đó nếu bị mất nhiều nước cây sẽ héo rồi chết.
Cảm ơn các em đã chú ý lắng nghe!
nguon VI OLET
