Bài
Tính Chất Hóa Học
ANKAN
GO!
Trường Đại học Đà Lạt
Khoa Sư Phạm
Nguyễn Thị Khánh Hằng
HHK42SP
Đại học Đà Lạt,2021
HELLO

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1 : Điền vào chỗ trống để câu có nghĩa đúng :

A) -Phản ứng thế ( phản ứng hữu cơ ) là một hoặc một nhóm nguyên tử ở phân tử hữu cơ ….....................bởi một hoặc một nhóm ……………..………………………..

bị thế
nguyên tử khác
B) Hoàn thành phương trình sau ( phản ứng thế )
H3C-H + Cl-Cl
C3H-OH + H-Br
H3C – Cl + HCl
H3C – Br + H - OH
as
Câu 2 : Điền vào chỗ trống để câu có nghĩa đúng :
A)- Phản ứng tách (phản ứng hữu cơ ) là 1 vài nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử………..……….ra khỏi phân tử.

B)- Hoàn thành phương trình sau ( phản ứng tách )
2HC – CH2
H OH

KIỂM TRA BÀI CŨ
H+, 170 độ
H2C = CH2 + H2O
bị tách
Các ứng dụng của Ankan
Mô hình phân tử của CH4

Trong phân tử Ankan chỉ có liên kết C-C và C-H.
Đó là các liên kết đơn (σ)
bền vững.
Trong phân tử Ankan có những liên kết gì ?
Vì có liên kết đơn (σ)
bền vững nên Ankan tương đối trơ về mặt hóa học : ở nhiệt độ thường chúng không phản ứng với axit, bazo và chất oxi hóa mạnh.
Nên ankan có tên là paraffin, nghĩa là ít ái lực hóa học
MỤC LỤC
PHẢN ỨNG THẾ
PHẢN ỨNG OXH
PHẢN ỨNG TÁCH
Credits
Nhóm HỒNG
Mai , Trinh , H.Anh, Yến
Nhóm TÍM
Lệ , Ngân , Bích , Long
Chia 3 nhóm
Nhóm XANH
Ngọc, Hổ , Hùng , Giang
HOẠT ĐỘNG 1
Nhóm HỒNG
Hoàn thành các phương trình sau
(viết dạng cấu tạo)
CH4 + Cl2
CH3Cl + Cl2
C3H8 + Cl2
C3H8 + Br2

Nhóm XANH, TÍM
Nhận xét các sản phẩm tạo thành của câu 1?
HOẠT ĐỘNG 2
Nhóm TÍM

Câu 3: Viết phương trình phản ứng của CH4 với Flo
và CH4 với Iot ?

Nhóm HỒNG, XANH
Nhận xét các sản phẩm tạo thành của câu 3?
Câu 5 : Giải thích khả năng phản ứng của Flo , Clo , Brom , Iot với ankan ( dựa vào bán kính , độ âm điện …..)


HOẠT ĐỘNG 3
Cả 3 nhóm
14
C
H
H
H
H
Cl
Cl
C
H
H
H
H
Cl
Cl
+
C
H
Cl
H
H
Cl
Cl
C
H
Cl
H
H
Cl
Cl
+
+
+
PHẢN ỨNG THẾ
Câu 1
C
H
H
H
C
H
H
C
H
H
H
Cl
Cl
+
C
H
H
H
C
H
H
C
H
H
H
Cl
Cl
+
Ánh sáng
25̊ c
Ánh sáng
25̊ c
C
H
H
H
C
H
H
C
H
H
H
Cl
Cl
+
57%
43%
PHẢN ỨNG THẾ
C
H
H
H
C
H
H
C
H
H
H
Br
Br
+
C
H
H
H
C
H
H
C
H
H
H
Br
Br
+
Ánh sáng
25̊ c
Ánh sáng
25̊ c
C
H
H
H
C
H
H
C
H
H
H
Br
Br
+
97%
3%
PHẢN ỨNG THẾ
Sản phẩm tạo thành đều tạo HCl , và ankan sau khi phản ứng đều thế chỗ 1 hidro vào bằng 1 Clo.
Clo thế H ở Cacbon các bậc khác nhau , Brom hầu như chỉ thế H ở Cacbon bậc cao.

Câu 2
Câu 3
CH4 + 2F2  C + 4HF
CH4 + I2  không xảy ra
Thường thì ta không gặp
phản ứng của flo vì nó phản
ứng quá mạnh và thường gây
phản ứng hủy:
CnH2n+2 + (n+1)F2 → nC + (2n+2) HF
còn Iot lại phản ứng quá yếu nên hầu như cũng không gặp
Câu 4
Câu 5 : Giải thích khả năng phản ứng của Flo , Clo , Brom , Iot với ankan ( dựa vào bán kính , độ âm điện …..)
Từ F đến I số lớp electron tăng dần, bán kính nguyên tử tăng dần ( rF < rCl < rBr < rI )
----- Khoảng cách giữa hai điện tích giảm nên độ âm điện giảm. ( F > Cl > Br > I ).
Vậy nên khả năng phản ứng của Flo > Clo > Brom , Iot quá yếu nên không tham gia phản ứng với ankan.
Khả năng phản ứng giảm theo thứ tự F2 > Cl2 > Br2 > I2.
Với clo phản ứng cần điều kiện ánh sáng còn brom thì cần phải đun nóng.
.

PHẢN ỨNG THẾ
Kết luận:

- Đối với các phản ứng thế nguyên tử H trong ankan bằng nguyên tử clo, brom đều cần điều kiện ánh sáng hoặc nhiệt độ.

- Clo thế H ở cacbon bậc khác nhau. Brom hầu hết chỉ thế H ở cacbon bậc cao. Flo phản ứng quá mãnh liệt nên phân hủy ankan thành C và HF. Iot quá yếu nên không phản ứng với ankan.
PHẢN ỨNG THẾ
Nhóm VÀNG
Giang, Trinh , Ngọc, Long
Nhóm ĐỎ
Hổ, Ngân , Bích , Yến
Chia 3 nhóm
Nhóm CAM
H.Anh, Lệ, Hùng , Mai
Ở điều kiện thường liên kết xích ma trong ankan có bị bẻ gãy được không ? Nếu không cần điều kiện gì?
Câu 2




Viết phương trình phản ứng tách của các ankan sau ( viết dạng cấu tạo, tách C-H, tách C-C nếu có ):
C2H6
C3H8
VÀNG
ĐỎ
Nhận xét sản phẩm của phản ứng tách C-H , C-C
( xem số C trước và sau phản ứng , trước và sau phản ứng có liên kết gì)
PHẢN ỨNG TÁCH
CAM
Ở điều kiện thường liên kết xích ma trong ankan không bị bẻ gãy được ,
Cần có điều kiện nhiệt độ , xúc tác …. Để bẻ gãy các liên kết
CAM
PHẢN ỨNG TÁCH
Xt, 500 độ C
Xt, 500 độ C
Xt, 500 độ C
PHẢN ỨNG TÁCH
VÀNG
ĐỎ
Sau phản ứng số Cacbon giảm
( đối với tách C-C ) tạo phân tử nhỏ hơn . Trước Ankan có liên kết đơn , sau sản phẩm tạo liên kết pi ( Hidrocacbon không no )
Kết luận
Dưới tác dụng của nhiệt độ, xúc tác, ankan có thể phản ứng theo nhiều hướng:

Phản ứng crackinh: ANKAN to→ ANKAN KHÁC + ANKEN (làm mất màu dd brom)

Phản ứng đề hydro hóa: ANKAN to→ ANKEN + H2
PHẢN ỨNG TÁCH
Nhóm HỒNG
Mai , Trinh , H.Anh, Yến
Nhóm TÍM
Lệ , Ngân , Bích , Long
Chia 3 nhóm
Nhóm XANH
Ngọc, Hổ , Hùng , Giang
Nhóm HỒNG, TÍM
Viết phản ứng đốt cháy các ANKAN sau

CH4 + O2 
C2H6 + O2 
Nhóm XANH
Từ phương trình của nhóm 1 và 3 hãy suy ra công thức cân bằng tổng quát
PHẢN ỨNG OXI HÓA
PHẢN ỨNG OXI HÓA
t ⁰
t ⁰
HỒNG + TÍM
Suy ra công thức cân bằng tổng quát

CnH2n+2 + (3n + 1)/2 O2 
nCO2 + (n+1) H2O
Ghi nhớ :
nH2O > nCO2
nH2O – nCO2 = n ankan
Số C = nCO2 / n ankan

XANH
Câu 1: Khi đốt cháy hoàn toàn V lít hỗn hợp khí CH4,C2H6,C3H8 thu được 44 gam CO2 và 28,8 gam H2O . Giá trị của V là

A. 8,96           B. 11,2         C. 13,44          D. 15,68

Bài tập củng cố
nguon VI OLET