Bài 37. Phóng xạ

Dạy học trực tuyến!
Lớp: 12B5 + 12B7
Giáo viên dạy: Mai Xuân Gia
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG TRỊ
TRƯỜNG THPT CHẾ LAN VIÊN
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Xác định hạt nhân X trong phương trình sau?
Phương pháp phẫu thuật điều trị u não với dao Gamma
Xạ trị là phương pháp dung để chữa ung thư
Bài 37:
PHÓNG XẠ
Ma-ri Quy-ri
Pi-e Quy-ri
Béc-cơ-ren
CÁC NHÀ VẬT LÝ ĐI TIÊN PHONG
NGHIÊN CỨU HIỆN TƯỢNG PHÓNG XẠ
Phóng xạ là hiện tượng một hạt nhân không bền vững tự động phóng ra những bức xạ gọi là tia phóng xạ và biến thành hạt nhân khác.
Trong đó: X: hạt nhân mẹ
Y: hạt nhân con
X → Y + Tia phóng xạ
I. HIỆN TƯỢNG PHÓNG XẠ
1. Định nghĩa hiện tượng phóng xạ
Phương trình phóng xạ:
2. Các dạng phóng xạ
a. Phóng xạ 
 
- Nhận xét: hạt nhân con lùi 2 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn so với hạt nhân mẹ
Ví dụ 1: Hoàn thành phương trình phóng xạ sau?
b. Phóng xạ -
- Nhận xét: Hạt nhân con tiến 1 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn so với hạt nhân mẹ.
Ví dụ 2: Hoàn thành phương trình phóng xạ sau?
 
c. Phóng xạ +
- Nhận xét: Hạt nhân con lùi 1 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn so với hạt nhân mẹ.
Ví dụ 3: Hoàn thành phương trình phóng xạ sau?
 
d. Phóng xạ 
- Là phóng xạ phát ra tia , tia  là bức xạ điện từ có bước sóng cực ngắn được phát ra kèm theo trong các phóng xạ , -, +.
- Nhận xét: Phóng xạ  không làm thay đổi bản chất hạt nhân.
* Lưu ý: Tia xạ , -, + là các hạt mang điện nên bị lệch trong điện trường và từ trường, còn tia  không bị lệch.
II. ĐỊNH LUẬT PHÓNG XẠ
1. Đặc tính của quá trình phóng xạ
2. Định luật phóng xạ
- Xét một mẫu phóng xạ, gọi:
+ N0, m0 là số hạt nhân và khối lượng hạt nhân ban đầu.
+ N, m là số hạt nhân và khối lượng hạt nhân còn lại sau thời gian t.
Trong đó,  là hằng số phóng xạ (1/s hay s-1), T là chu kì bán rã.
- Định luật phóng xạ:
- Có bản chất là một quá trình biến đổi hạt nhân.
- Có tính tự phát và không điều khiển được.
- Là một quá trình ngẫu nhiên.
3. Chu kì bán rã (T)
Chu kì bán rã là thời gian để số lượng các hạt nhân phóng xạ còn lại 50% (nghĩa là phân rã 50% hạt nhân đã bị phân rã).
* Chú ý:
Số hạt nhân và khối lượng hạt nhân của chất phóng xạ đã bị phân rã (biến đổi thành chất khác) được tính:
III. ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠ NHÂN TẠO
1. Phóng xạ nhân tạo và phương pháp nguyên tử đánh dấu
2. Đồng vị 14C, đồng hồ Trái Đất
Ngoài những đồng vị phóng xạ có sẵn trong tự nhiên, người ta cũng tạo ra được những nhiều đồng vị phóng xạ gọi là đồng vị phóng xạ nhân tạo.
 
Hướng dẫn: Áp dụng định luật phóng xạ
CẦN NẮM
- Định nghĩa hiện tượng phóng xạ
- Bản chất các dạng phóng xạ (, -, + và )
- Đặc tính của quá trình phóng xạ
- Chu kì bán rã
- Biểu thức của định luật phóng xạ
Câu 1: Phóng xạ nào không làm thay đổi cấu tạo hạt nhân?
A. Phóng xạ 
B. Phóng xạ -
C. Phóng xạ +
D. Phóng xạ 
Câu 2: Tia là hạt nhân
BÀI TẬP
Câu 3: Tia nào không bị lệch trong điện trường và từ trường?
A. Tia 
B. Tia -
C. Tia +
D. Tia 
NHIỆM VỤ VỀ NHÀ
- Học bài, trả lời các câu hỏi và làm bài tập SGK.
- Làm các bài tập từ câu 41 đến câu 46 tài liệu photo.
- Tiết sau luyện tập.
- Đọc thêm:
+ Bài 38: Phản ứng phân hạch
+ Bài 39: Phản ứng nhiệt hạch
+ Chương VIII: Từ vi mô đến vĩ mô.
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Tạm biệt!