MÔN NGỮ VĂN 9
TRƯỜNG THCS VÕ TRƯỜNG TOẢN
CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC TRỰC TUYẾN
Tiết 20
Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
I/C¸ch dÉn trùc tiÕp
1. VÝ dô : SGK – T53
a/ Cháu ở liền trong trạm hàng tháng . Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lỡ nhất định không xuống. ấy thế là một hôm, bác lái xe thân hành lên trạm cháu. Cháu nói : " Dấy, bác cũng chẳng "thèm" ngưuời là gỡ ?".
b/ Hoạ sĩ nghĩ thầm : " Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tuước dọn dẹp, chưa kịp gấp chan chẳng hạn".
? Phần in đậm nào là lời nói được phát ra thành lời ? Phần in đậm nào là ý nghĩ ở trong đầu ?
Tiết 19
Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
A. Lý thuyết :
I/C¸ch dÉn trùc tiÕp
1. VÝ dô : SGK – T53
2. Nhận xét :
Vda : Lời nói
- Vdb : Ý nghĩ
a/ Ch¸u ë liÒn trong tr¹m hµng th¸ng . B¸c l¸i xe bao lÇn dõng, bãp cßi tue toe, mÆc, ch¸u gan li nhÊt ®Þnh kh«ng xuèng. Êy thÕ lµ mét h«m, b¸c l¸i xe th©n hµnh lªn tr¹m ch¸u. Ch¸u nãi : “ ĐÊy, b¸c còng ch¼ng “thÌm” ngưêi lµ gì ?”.
b/ Ho¹ sÜ nghÜ thÇm : “ Kh¸ch tíi bÊt ngê, ch¾c cu cËu cha kÞp quÐt tưíc dän dÑp, cha kÞp gÊp chăn ch¼ng h¹n”.
? Cá phần in đậm trên được tách ra khỏi phần đứng trước nó bằng dấu gì ?
Tiết 19
Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
A. Lý thuyết :
I/C¸ch dÉn trùc tiÕp
1. VÝ dô : SGK – T53
2. Nhận xét :
Vda : Lời nói
- Vdb : Ý nghĩ
Ngăn cách bởi dấu 2 chấm và dấu
ngoặc kép.
a/ Ch¸u ë liÒn trong tr¹m hµng th¸ng . B¸c l¸i xe bao lÇn dõng, bãp cßi toe toe, mÆc, ch¸u gan lì nhÊt ®Þnh kh«ng xuèng. Êy thÕ lµ mét h«m, b¸c l¸i xe th©n hµnh lªn tr¹m ch¸u. Ch¸u nãi : “ ĐÊy, b¸c còng ch¼ng “thÌm” ngưêi lµ gi ?”.
b/ Ho¹ sÜ nghÜ thÇm : “ kh¸ch tíi bÊt ngê, ch¾c cu cËu cha kÞp quÐt tíc dän dÑp, chưa kÞp gÊp chăn ch¼ng h¹n”.
? Có thể thay đổi vị trí giữa BP in đậm với bp đứng trước nó được không ? Nếu được thì bp ấy ngăn cách với nhau bằng dấu gì ?
Có thể đảo vị trí giữa bp in đậm với bp trước đó bằng dấu ngoặc
kép và dấu gạch ngang :
a. “ Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì ?”_ Cháu nói.
b. “ Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp,
chưa kịp gấp chăn chẳng hạn ”_ Họa sĩ nghĩ thầm .
Tiết 20
Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
I/C¸ch dÉn trùc tiÕp
1. VÝ dô : SGK – T53
2. Nhận xét :
Vda : Lời nói
- Vdb : Ý nghĩ
=>Ngăn cách bởi dấu 2 chấm và dấu ngoặc kép.
? Tại sao lời nói và ý nghĩ ở đây lại được đưa vào trong dấu ngoặc kép ?
Trích dẫn nguyên vẹn lời nói và ý nghĩ của người khác
? Từ vd trên, em cho biết thế nào là cách trích dẫn trực tiếp ?
* Ghi nhớ : SGK – T54
II/ Cách dẫn gián tiếp :
1. Ví dụ : SGK-T53
a/ Lão tìm lời lẽ giảng giải cho con trai hiểu . Lão khuyên nó hãy
dằn lòng bỏ đám này, để dùi giắng lại ít lâu, xem có đám nào khá mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đữa này thì lấy đứa khác ; làng này đã chết hết con gái đâu mà sợ.
b/ Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành,
thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật .
? Phần in đậm vda là lời nói hay ý nghĩ ?
Vậy đó là lời nói của ai ? ND của lời nói ?
? Trước bp in đậm ta có thể thêm được từ nào không ? Tại sao ?
? Phần in đậm ở VDb là lời nói hay ý nghĩ ?
Tại sao em biết là ý nghĩ ?
? Cả 2 bp in đậm ở phần trích a, b ngăn cách với bp trước nó bằng
dấu gì không ?
II/ Cách dẫn gián tiếp :
1. Ví dụ : SGK-T53
2.Nhận xét :
VDa : Lời nói
- VDb : Ý nghĩ
? Tại sao phần trích a,b, khi trích dẫn đều không được đặt trong dấu ngoặc kép ?
=>Không có dấu hiệu gì ngăn cách .
->Đây là lời nói ,ý nghĩ được thuật lại .
? Cách dẫn như trên gọi là dẫn gián tiếp . Vậy em hiểu cách dẫn gián tiếp là gì ?
* Ghi nhớ : SGK- T54
? Em hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa lời dẫn trực tiếp
và lời dẫn gián tiếp ?
Giống nhau : Đều là trích dẫn lời nói hoặc ý nghĩ của 1người,1 nhân vật nào đó .
Khác nhau :
Lời dẫn trực tiếp Lời dẫn gián tiếp
Nhẵc lại nguyên vẹn lời nói, Thuật lại lời nói, ý nghĩ của
ý nghĩ của người khác, đặt Người khác. Có sự điều chỉnh
trong dấu ngoặc kép. Thích hợp,không đặt trong
dấu ngoặc kép.
B. Luyện tập
Bài tập 1 : Tìm lời dẫn trong đoạn trích sau và cho biết đó là
lời nói hay ý nghĩ, là lời dẫn trực tiếp hay lời dẫn gián tiếp ?
a/ Nó cứ làm in như nó trách tôi ; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn
bảo tôi rằng : “A ! Lão già này tệ lắm ! Tôi ăn ở với lão như thế mà
lão xử với tôi như thế này à ?” .
b/ Sau khi thằng con đi, lão tự bảo rằng : “ Cái vườn này là của
con ta . Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè
sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc tậu . Hồi ấy mọi thứ
còn rẻ cả …”.
- Cả 2 tình huống đều là cách dẫn trực tiếp :
+ a. Là dẫn lời nói .
+ b. Là dẫn ý nghĩ.
*Bài tập 2 :Viết đoạn văn nghị luận có ND liên quan đén ý kiến sau.
Trích dẫn ý kiến đó theo hai cách trực tiếp và gián tiếp :
a/ Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng .
( Hồ Chí Minh )
Nhóm 1 ( tổ 1,2) : Viết lời dẫn trực tiếp.
Nhóm 2 ( tổ 3,4 ) : Viết lời dẫn gián tiếp.
Bài tập 3 : Hãy thuật lời nhân vật Vũ Nương trong đoạn trích sau đây theo cách dẫn gián tiếp .
Hôm sau, Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hai hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng mà dặn :
- Nhờ nói hộ với chàng Trương, nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, tôi sẽ trở về .
=> Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hai hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước . Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói hộ với chàng Trương rằng nếu chàng Trương còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước Vũ Nương sẽ trở về .
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc ghi nhớ .
Hoàn chỉnh các bài tâp.
- Soạn bài : Sư phát triển của từ vựng.
Chúc các em thành công !
Hẹn gặp lại…!
nguon VI OLET
