Trong lịch sử thế giới từng xảy ra hai vụ sập cầu treo
Câu chuyện đầu tiên xảy ra khi Napoleon lãnh đạo quân Pháp đánh chiếm Tây Ban Nha. Đoàn quân của Napoleon phải đi qua một chiếc cầu sắt bắc ngang qua một bờ sông. Như thường lệ viên sĩ quan chỉ huy hô vang khẩu lệnh: Một… hai … một … hai … Các binh sĩ bước đều và giậm chân mạnh theo khẩu lệnh. Khi họ đi đến gần bờ sông bên kia, bỗng nhiên có một tiếng động rất to. Ngay tức khắc, chiếc cầu bị gãy. Tất cả các binh sĩ và sĩ quan đều rơi xuống nước, rất nhiều người bị chết đuối.
Câu chuyện thứ hai xảy ra ở St Peterburg (Nga), khi một đoàn quân đi qua cây cầu lớn trên sông Neva, họ cũng đi đều bước và hiện tượng tương tự đã xảy ra.
Tại sao ô tô, xe máy lại cần có thiết bị giảm xóc ?
Bài 4. DAO ĐỘNG TẮT DẦN VÀ DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC
Khơng khí
Nu?c
nh?t
Nguyên nhân nào gây ra dao động tắt dần? Sự tắt dần nhanh hay chậm phụ thuộc yếu tố nào?
Nguyên nhân gây ra dao động tắn dần là do ma sát và lực cản môi trường.
Ma sát, lực cản càng lớn dao động tắt dần càng nhanh.
1. Th? n�o l� dao d?ng t?t d?n?
- Là dao động có biên độ A giảm dần theo thời gian t
- Do ma sát và lực cản của môi trường làm giảm cơ năng.
2. Nguyên nhân của dao động tắt dần
- Lực cản càng lớn dao động tắt dần càng nhanh
3. Ứng dụng:
- Cửa đóng mở tự động, bộ phận giảm xốc ô tô,…
I. DAO ĐỘNG TẮT DẦN ( Tự học)
3. Ứng dụng
I - DAO ĐỘNG TẮT DẦN
Làm thế nào để dao động không bị tắt dần?
3
6
9
Dao động được duy trì bằng cách giữ cho A không đổi mà không làm thay đổi f0 gọi là dao động duy trì.
II. DAO ĐỘNG DUY TRÌ (Tự học)
Ví dụ: dao động của quả lắc đồng hồ; dao động của người chơi đu: phần bù mất năng lượng dao động do một lực được điều kiển bằng chính dao động của hệ.
1. Thế nào là dao động cưỡng bức?
III. DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC
Là dao động chịu tác dụng của một ngoại lực cưỡng bức tuần hoàn.
3. Đặc điểm:
+ Có Acb không đổi và tần số bằng tần số của lực cuỡng bức ( f )
A ngoại lực
�
�
2. Ví d?: (SGK)
C1b. Con lắc nào dao động mạnh nhất ? Tại sao ?
III - DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC
C1a. Các con lắc khác có dao động không ?
IV. SỰ CỘNG HƯỞNG
�
2. Điều kiện cộng hưởng :
�
IV - HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG
2. Giải thích
Khi f = f0 thì năng lượng được cung cấp một cách nhịp nhàng biên độ tăng dần lên. Biên độ cực đại khi tốc độ cung cấp năng lượng bằng tốc độ tiêu hao năng lượng
2. Giải thích
IV - HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG
C2a. Tại sao biên độ dao động cưỡng bức của thân xe trong ví dụ III.2 lại nhỏ ?
C2b. Tại sao với một lực đẩy nhỏ ta có thể làm cho chiếc đu có người ngồi đung đưa với biên độ lớn ?
3. Tầm quan trọng của cộng hưởng:
+ Có hại: toà nhà, cầu, bệ máy, khung xe,… có cộng hưởng xảy ra đổ hoặc gãy
+ Có lợi: em nhỏ có thể đưa võng của người lớn lên cao, chế tạo hợp cộng hưởng của đàn ghita,viôlon,…
Câu 1: Một vật dao động tắt dần có các đại lượng giảm liên tục theo thời gian là
A. biên độ và tốc độ.
B. biên độ và năng lượng.
C. biên độ và gia tốc.
D. li độ và tốc độ.
CỦNG CỐ
Câu 2: Hiện tượng cộng hưởng chỉ xảy ra với
A. dao động điều hòa.
B. dao động riêng.
C. dao động tắt dần.
D. dao động cưỡng bức.
CỦNG CỐ
Câu 3: Trong dao động cưỡng bức, khi tần số ngoại lực bằng tần số riêng của hệ thì
A. tần số dao động lớn nhất.
B. năng lượng dao động của hệ rất lớn.
C. chu kì dao động nhỏ nhất.
D. dao động của hệ có biên độ lớn nhất.
CỦNG CỐ
Câu 4: Con lắc lò xo gồm vật nhỏ có khối lượng m và lò xo có k = 50 N/m, dao động cưỡng bức ổn định dưới tác dụng của ngoại lực biến thiên điều hòa với tần số góc ω. Đồ thị thể hiện sự phụ thuộc của biên độ vào tần số góc của ngoại lực tác dụng lên hệ như hình bên dưới. Lấy π2 = 10. Khối lượng của quả nặng là
A. 200 g.
B. 0,2 g.
C. 400 g.
D. 0,4 g.
CỦNG CỐ
Câu 5. Dao động tắt dần
luôn có hại
có biên độ không đổi theo thời gian
C. có biên độ giảm dần theo thời gian
D. luôn có lợi
Câu 6. Một người xách một xô nước đi trên đường, mỗi bước đi dài 45cm. Chu kì dao động riêng của nước trong xô là 0,3s. Để nước trong xô bị sóng sánh mạnh nhất thì người đó phải đi với vận tốc bao nhiêu?
3,6m/s
4,2km/h
C. 4,8km/h
D. 5,4km/h
nguon VI OLET
