CHỦ ĐỀ 4: ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
THCS Lê Văn Việt
I. GƯƠNG PHẲNG
Quan sát:
Hàng ngày chúng ta vẫn dùng gương phẳng để soi. Hình của một vật quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật tạo bởi gương.
Mặt nước,
mặt kim loại nhẵn bóng,
thước nhựa . . .
Hình vẽ biểu diễn gương phẳng
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng phản xạ ánh sáng
Dùng đèn pin chiếu một tia tới SI lên một gương phẳng đặt vuông góc với một tờ giấy. Quan sát hiện tượng và rút ra nhận xét?
Nhận xét:
Tia sáng từ đèn phát ra đi là là trên mặt tờ giấy, khi gặp gương tia sáng bị hắt lại cho tia IR.
S
I
R
- Tia sáng bị hắt lại IR được gọi là tia phản xạ
- Hiện tượng trên gọi là hiện tượng phản xạ ánh sáng.
2. Định luật phản xạ ánh sáng:
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
a) Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào?
I
Cho tia SI đi là là trên mặt tờ giấy. Hãy quan sát và cho biết tia phản xạ IR nằm trong mặt phẳng nào?
S
R
Kết luận:
Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với .............và đường................
tia tới
pháp tuyến
I
S
R
b) Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới?
2. Định luật phản xạ ánh sáng:
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
SI: tia tới
IR: tia phản xạ
IN: pháp tuyến
Phương của tia tới được xác định bằng góc nhọn
Phương của tia phản xạ được xác định bằng góc nhọn
i
i’
Góc phản xạ quan hệ
với góc tới như thế nào?
I
S
R
i
i’
S
I
N
R
i
i’
S
I
N
R
i
i’
S
I
N
R
i
i’
Kết luận: Góc phản xạ luôn luôn.................góc tới
bằng
b) Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới?
2. Định luật phản xạ ánh sáng:
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
- Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương tại điểm tới.
Góc phản xạ bằng góc tới
i’ = i
c) Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ.
R
i
i’
Gương phẳng được biểu diễn bằng một đoạn thẳng, phần gạch chéo là mặt sau của gương. Tia tới SI và pháp tuyến IN nằm trên mặt phẳng hình vẽ.
2. Định luật phản xạ ánh sáng:
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
R
i
i’
S
I
N
-SI: tia tới
-IR: tia phản xạ
-IN: pháp tuyến
-i: góc tới
-i’: góc phản xạ
2. Định luật phản xạ ánh sáng:
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
Trên hình 4.4. vẽ một tia sáng tới SI chiếu lên một gương phẳng M.
a. Hãy vẽ tia phản xạ.
Cách vẽ:
Vẽ pháp tuyến IN với gương tại I.
Vẽ tia phản xạ IR với góc phản xạ bằng góc tới.
Ta có tia phản xạ IR.
III. VẬN DỤNG:
S
M
I
N
R
b. Giữ nguyên tia tới SI. muốn thu được tia phản xạ có hướng từ dưới lên thì phải đặt gương thế nào? Vẽ hình.
Cách vẽ
Đặt gương vuông góc với IN tại I.
Ta có vị trí của gương cần đặt.
Trên hình 4.4. vẽ một tia sáng tới SI chiếu lên một gương phẳng M.
S
I
R
N
Vẽ tia phản xạ IR tại I từ dưới lên.
R
Bài 1 : Ảnh của vật tạo bởi gương là:
A. Hình của một vật quan sát được trong gương
B. Hình của một vật quan sát được sau gương
C. Hình của một vật quan sát được trên màn
D. Hình của một vật quan sát được trên màn qua gương
Bài 2 : Hiện tượng phản xạ ánh sáng là:
A. Hiện tượng xảy ra khi chiếu một tia sáng vào gương bị khúc xạ qua gương
B. Hiện tượng xảy ra khi chiếu một tia sáng vào mặt nước bị nước cho đi là là trên mặt nước
C. Hiện tượng xảy ra khi chiếu một tia sáng vào gương bị gương hắt trở lại môi trường cũ
D. Hiện tượng xảy ra khi chiếu một tia sáng vào nước bị gãy khúc.
Bài 3 : Theo định luật phản xạ ánh sáng:
A. Góc phản xạ bằng góc tới
B. Pháp tuyến là đường phân giác của góc tạo bởi tia phản xạ và tia tới
C. Tia phản xạ và tia tới đối xứng nhau qua pháp tuyến
D. Cả A, B, C đúng
Bài 4 : Góc phản xạ là góc hợp bởi:
A. Tia phản xạ và mặt gương
B. Tia phản xạ và pháp tuyến của gương tại điểm tới
C. Tia tới và pháp tuyến
D. Tia tới và mặt gương
Bài 5 : Chiếu một tia sáng lên gương phẳng. Góc hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới là:
A. Góc phản xạ B. Góc tới
C. Góc khúc xạ D. Góc tán xạ
Bài 7 : Trong hiện tượng phản xạ toàn phần. Tia SI được gọi là:
A. Tia tới B. Tia phản xạ
C. Pháp tuyến D. Mặt gương
Bài 6 : Chiếu một tia sáng lên một bề mặt phẳng phản xạ ánh sáng, ta thu được một tia phản xạ tạo với tia tới một góc 40 º. Giá trị của góc tới là:
A. 20 º B. 40 º
C. 60 º D. 80 º
BÀI 1: Chiếu một tia tới lên một gương phẳng. Biết góc phản xạ i′=450.Góc taọ bởi tia tới và tia phản xạ là:
BÀI 2: Nếu tia sáng tới hợp với gương phẳng một góc 300 thì tia phản xạ hợp với tia tới một góc:
BÀI 3: Tia sáng tới gương phẳng hợp với tia phản xạ một góc 600. Hỏi góc tới có giá trị bao nhiêu?
BÀI 4: Chiếu tia tới SI theo phương ngang thu được tia phản xạ tạo với tia tới một góc 1200.
Vẽ hình xác định mặt gương và nêu cách vẽ.
Tính góc tới và góc phản xạ.
Bài tập 5: Chiếu tia tới SI tới gương phẳng và góc tới i = 400. Vẽ tia phản xạ IR và nêu cách vẽ.
S
N
R
I
400
400
- Vẽ mặt gương.
- Dựng đường pháp tuyến IN
- Vẽ góc tới i = 400, thu đượcc tia tới SI.
- Vẽ góc phản xạ i’ = 400, thu được tia phản xạ IR.
C�ch v?:
nguon VI OLET
