Tập làm văn
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
2. Cho đoạn văn sau:
Thơ thiên nhiên trong tập “Ngục trung nhật kí” thật sự có những bài rất hay. (2) Có những phác họa sơ sài mà chân thật và đậm đà, càng nhìn càng thú vị, như một bức tranh thủy mặc cổ điển. (3) Có những cảnh lộng lẫy, sinh động như những tấm thảm thêu nền gấm chỉ vàng.(4) Cũng có những bài làm cho người đọc nghĩ tới những bức sơn mài thâm trầm, rộn rịp…”
a. Đoạn văn trên trình bày theo cách nào?
1. Các cách trình bày nội dung đoạn văn? Đặc điểm của từng cách trình bày ?
Đoạn văn trình bày theo cách: Diễn dịch
Cỏch trỡnh b�y n?i dung do?n van
1. Do?n song h�nh
(Cỏc cõu bỡnh d?ng nhau v? m?t ý nghia, cựng t?p trung th? hi?n m?t ch? d?).
2. Do?n di?n d?ch
3. Do?n quy n?p.
Câu 1
Câu 2
Câu 3
Câu 1
CÂU 2
Câu 3
Câu 4
(Cõu ch? d?)
Các câu mang ý nghĩa chi tiết
Câu 1
Câu 2
Câu 3
Câu cuối
(Câu chủ đề)
Các câu mang ý nghĩa chi tiết
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Ví dụ a:
I. Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Nội dung chính của hai đoạn văn trên?
Đoạn 1:
Tả cảnh sân trường Mỹ Lý ngày tựu trường.
Đoạn 2:
Cảm giác của nhân vật “tôi” một lần ghé qua trường gần đây
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Ví dụ a:
I. Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Hai đoạn văn trên có mối liên hệ với nhau không? Tại sao?
=> Hai đoạn văn này tuy cùng viết về một ngôi trường nhưng không có sự gắn bó với nhau.
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Ví dụ a
Ví dụ b
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Đọc lại hai đoạn văn của Thanh Tịnh và trả lời câu hỏi.
Cụm từ “trước đó mấy hôm” bổ sung ý nghĩa gì cho đoạn văn thứ hai?
Tạo sự liên tưởng cho người đọc với đoạn 1.
* Khi chuyển từ đoạn văn này sang đoạn văn khác, cần sử dụng các phương tiện liên kết để thể hiện quan hệ ý nghĩa của chúng.
Bài học
=> Tác dụng của phép liên kết các đoạn trong văn bản. Làm cho ý giữa các đoạn văn liền mạch, tạo tính chỉnh thể cho văn bản.
Bắt đầu là khâu tìm hiểu. Tìm hiểu phải đặt bài văn vào hoàn cảnh lịch sử của nó. Thế là cần đến khoa học lịch sử dân tộc, có khi cả lịch sử thế giới.
Sau khâu tìm hiểu là khâu cảm thụ. Hiểu đúng bài văn đã tốt. Hiểu đúng cũng bắt đầu thấy nó hay, nhưng chưa đủ.
a.
II. Cách liên kết các đoạn văn trong văn bản
1. Dùng từ để liên kết các đoạn văn
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
? Hai đoạn văn trên liệt kê hai khâu đó là những khâu nào?
khâu tìm hiểu, cảm thụ.
? Tìm từ ngữ liên kết trong hai đoạn văn trên?
“Bắt đầu…Sau là….".
- Các từ ngữ liên kết có quan hệ liệt kê : Trước hết, đầu tiên, cuối cùng, sau nữa, một mặt, mặt khác, một là, hai là.......
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Nhưng lần này lại khác. Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp. Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ.
b. Quan hệ ý nghĩa so sánh tương phản
? Tìm quan hệ ý nghĩa giữa 2 đoạn văn trên?
Hai đoạn văn của Thanh Tịnh có quan hệ đối lập, tương phản.
? Tìm từ ngữ liên kết trong hai đoạn văn đó ?
Nhưng
* Các phương tiện liên kết có quan hệ đối lập tương phản: nhưng, trái lại, tuy vậy, ngược lại, song, thế mà….
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi, sáng sủa.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
C. Đại từ
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Đọc lại hai đoạn văn, cho biết từ “đó” thuộc từ loại nào ?
Trước đó là khi nào ?
- Từ“đó” là đại từ.
- Trước đó là lúc trước nhân vật “tôi” lần đầu tiên cắp sách đến trường. Việc dùng đại từ đó tác dụng liên kết giữa hai đoạn văn.
=> Chỉ từ, đại từ cũng được dùng làm phương tiện liên kết đoạn: đó, đây, này, vậy, ấy,…
d.
Bây giờ, khi Bác viết gì cũng đưa cho một số đồng chí xem lại, chỗ nào khó hiểu thì các đồng chí bảo cho mình sửa chữa.
Nói tóm lại, viết cũng như mọi việc khác, phải có chí, chớ giấu dốt, nhờ tự phê bình và phê bình mà tiến bộ.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
- Quan hệ: Tổng kết khái quát.
- Từ ngữ liên kết: Nói tóm lại,
- Các từ, cụm từ có ý nghĩa tổng kết, khái quát có tác dụng liên kết : nhìn chung, tổng kết lại, như vậy,….
Bài học:
Dùng từ ngữ có tác dụng liên kết:
+ quan hệ từ
+ đại từ, chỉ từ
+ các cụm từ thể hiện ý liệt kê
+ so sánh, đối lập,
+ tổng kết
+ khái quát
=> Liên kết giữa các đoạn trong văn bản
U lại nói tiếp
– Chăn cho giỏi , rồi hôm nào phiên chợ u mua giấy về bố đóng sách cho mà đi học bên anh Thận.
Ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ đấy ! Học thích hơn hay chăn nghé thích hơn nhỉ ? Thôi, cái gì làm một cái thôi. Thế thằng Các nó vừa chăn trâu vừa đi học đấy thì sao.
2. Dùng câu để liên kết các đoạn văn
Ví dụ 1:/sgk.53
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Tìm câu liên kết giữa hai đoạn văn sau?
Tại sao câu đó lại có tác dụng liên kết?
Câu nối: Ái dà, lại câu chuyện đi học nữa cơ đấy.
=> Tác dụng: nối liền ý nghĩa đoạn văn trước với lời văn sau.
Bài học:
Có thể sử dụng các phương tiện liên kết chủ yếu sau đây để thể hiện quan hệ giữa các đoạn văn.
Dùng từ ngữ ….
Dùng câu nối.
Bài tập 1: Tìm các từ ngữ có tác dụng liên kết đoạn văn trong những đoạn trích sau và cho biết chúng thể hiện quan hệ ý nghĩa gì?
Giảng văn rõ ràng là khó.
Nói như vậy để nêu ra một sự thật. Không phải nhằm hù dọa, càng không phải để làm ngả lòng.
a.
-Quan hệ tổng kết – khái quát
III. Luyện tập
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Buổi sáng hôm nay, mùa đông đột nhiên đến không báo cho biết trước. Vừa mới ngày hôm qua trời hãy còn nắng ấm và hanh, cái nắng về cuối tháng mười làm nứt ne đồng ruộng, và làm giòn khô những chiếc lá rơi; Sơn và chị chơi cỏ gà ở ngoài đồng còn thấy nóng bức, chảy mồ hôi.
Thế mà qua một đêm mưa rào, trời bỗng đổi ra gió bấc rồi cái lạnh ở đâu đến làm cho người ta tưởng đang ở giữa mùa đông rét mướt.
b.
- Quan hệ tương phản
III. Luyện tập
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bài tập 1: Tìm các từ ngữ có tác dụng liên kết đoạn văn trong những đoạn trích sau và cho biết chúng thể hiện quan hệ ý nghĩa gì?
Bài tập 2: Chọn từ hoặc câu thích hợp điền vào chỗ trống để làm phương tiện liên kết đoạn văn?
Từ đó
Nói tóm lại
Tuy nhiên
Thật khó trả lời.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bài tập 3; Đoạn văn tham khảo
Nhà nghiên cứu Vũ Ngọc Phan nhận định: "Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với cai lệ là một đoạn tuyệt khéo", đây là một trong những đoạn trích đặc sắc nhất đúng với tên gọi "Tức nước vỡ bờ".
Đầu tiên, tác giả xây dựng nên tình huống truyện đặc sắc tái hiện không khí thu thuế ngột ngạt ở vùng quê nghèo Đông Xá trong đó gia đình chị Dậu thuộc vào cảnh cùng đường lại còn phải đóng thêm suất sưu thuế cho người em chồng đã mất. Chính vì thế chị Dậu phải bán con bán cả đàn chó để lo tiền đóng sưu, anh Dậu bị trói đánh tới ngất đi, vừa về nhà thì bọn cai lệ đã hùng hổ xông tới. Chúng sầm sầm tiến vào nhà roi song, tay thước định trói anh Dậu. Chị Dậu khẩn thiết van xin khất sưu nhưng với bản tính hung hãn của những kẻ lòng lang dạ thú chúng "bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch", ‘tát một cái đánh bốp". Không thể chịu nhịn, chị Dậu "nghiến hai hàm rằng", túm lấy cổ tên cai lệ rồi ấn dúi hắn ra cửa. Hắn ngã chỏng quèo nhưng miệng vẫn thét trói vợ chồng chị Dậu. Người nhà lý trưởng sấn sổ bước tới giơ gậy đánh chị nhưng cũng bị chị túm cổ lẳng ra ngoài thềm. Đây là đoạn cao trào nhất trong tác phẩm: một người phụ nữ cam chịu nay đã biết đứng lên phản kháng, đó cũng là sức mạnh tiềm tàng của những con người nhỏ bé bị áp bức trong xã hội thực dân phong kiến cũ.
Như vậy, "cái tuyệt khéo" ở đây khi tác giả thành công trong việc miêu tả tâm lý nhân vật, tạo dựng ngôn ngữ của tác giả, đối thoại… Đoạn trích tô đậm thêm phẩm chất của người phụ nữ nông dân đảm đang, thương chồng con đồng thời luôn cháy trong mình tinh thần phản kháng mạnh mẽ trước bạo tàn, bất công.
nguon VI OLET
