Kiểm tra bài cũ:
- Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản. Bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu đạt ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn văn do nhiều câu tạo thành.
- Có 3 cách trình bày nội dung của đoạn văn: diễn dịch, qui nạp, song hành.
? Đoạn văn là gì? Có mấy cách trình bày nội dung của đoạn văn?
ĐÁP ÁN:
Tuần 4,Tiết 16-Tập làm văn:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
VB1:
I. Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Tuần 4,Tiết 16-Tập làm văn:
Đoạn 1:
Tả cảnh sân trường Mỹ Lý ngày tựu trường.
Đoạn 2:
Cảm giác của nhân vật “tôi” một lần ghé qua trường gần đây
Cả hai đoạn văn cùng viết về ngôi trường ấy nhưng không có sự gắn bó
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
VB1
VB2
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
1. Đọc lại hai đoạn văn của Thanh Tịnh và trả lời câu hỏi.
a. Tạo sự liên tưởng cho người đọc với đoạn 1.
b. Tạo sự liên kết chặt chẽ, liền ý, liền mạch.
c. Tác dụng: làm cho ý giữa các đoạn văn liền mạch, tạo tính chỉnh thể cho văn bản.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bắt đầu là khâu tìm hiểu. Tìm hiểu phải đặt bài văn vào hoàn cảnh lịch sử của nó. Thế là cần đến khoa học lịch sử dân tộc, có khi cả lịch sử thế giới.
Sau khâu tìm hiểu là khâu cảm thụ. Hiểu đúng bài văn đã tốt. Hiểu đúng cũng bắt đầu thấy nó hay, nhưng chưa đủ.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Nhưng lần này lại khác. Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp. Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ.
Bây giờ, khi Bác viết gì cũng đưa cho một số đồng chí xem lại, chỗ nào không hiểu thì các đồng chí bảo cho mình sữa chữa.
Nói tóm lại, viết cũng như mọi việc khác, phải có chí, chớ giấu dốt, nhờ tự phê bình và phê bình mà tiến bộ.
a.
b.
d.
II. Cách liên kết các đoạn văn trong văn bản
1. Dùng từ để liên kết các đoạn văn
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Tìm từ ngữ liên kết giữa các đoạn văn trên.
Mối quan hệ ý nghĩa giữa các đoạn văn trên là gì?
Kể tên các từ ngữ có tác dụng liên kết tương tự ?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bắt đầu là khâu tìm hiểu. Tìm hiểu phải đặt bài văn vào hoàn cảnh lịch sử của nó. Thế là cần đến khoa học lịch sử dân tộc, có khi cả lịch sử thế giới.
Sau khâu tìm hiểu là khâu cảm thụ. Hiểu đúng bài văn đã tốt. Hiểu đúng cũng bắt đầu thấy nó hay, nhưng chưa đủ.
a.
- Từ ngữ thể hiện quan hệ ý nghĩa liệt kê: sau, cuối cùng, sau nữa, một mặt, mặt khác, một là, hai là, ngoài ra, thứ nhất, thứ hai…
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Nhưng lần này lại khác. Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp. Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ.
b.
Từ ngữ thể hiện quan hệ ý nghĩa đối lập, tương phản: nhưng, tuy vậy, ngược lại, song, thế mà, trái lại, tuy nhiên…
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi , sáng sủa.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang làng Hòa an bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
c.
-Từ ngữ chỉ sự thay thế : đó,trước đó, sau đây, này, ấy, vậy…
-Từ ngữ thể hiện quan hệ ý nghĩa chỉ nguyên nhân : bởi vậy, bởi nên, bởi thế…
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bây giờ, khi Bác viết gì cũng đưa cho một số đồng chí xem lại, chỗ nào không hiểu thì các đồng chí bảo cho mình sữa chữa.
Nói tóm lại, viết cũng như mọi việc khác, phải có chí, chớ giấu dốt, nhờ tự phê bình và phê bình mà tiến bộ.
d.
- Từ ngữ thể hiện quan hệ ý nghĩa tổng kết, khái quát : nói tóm lại, tổng kết lại, nhìn chung, có thể nói, nói cho cùng, có thể nói rằng…
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
U lại nói tiếp
– Chăn cho giỏi , rồi hôm nào phiên chợ u mua giấy về bố đóng sách cho mà đi học bên anh Thận.
Ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ đấy ! Học thích hơn hay chăn nghé thích hơn nhỉ ? Thôi, cái gì làm một cái thôi. Thế thằng Các nó vừa chăn trâu vừa đi học đấy thì sao.
- Nhắc lại nội dung đoạn trước để chuyển ý vào đoạn sau.
2. Dùng câu để liên kết các đoạn văn
Ví dụ 1:/sgk.53
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Hỡi ơi Lão Hạc ! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều như ai hết…Một người như thế ấy !...Một người đã khóc vì trót lừa một con chó !...Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên lụy đến hàng xóm láng giềng…con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót binh Tư để có ăn ư? Cuộc đời quả thật cứ ngày một thêm đáng buồn…
Không ! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn theo nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác. Tôi ở nhà Binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra
Ví dụ 2:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Hỡi ơi Lão Hạc ! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều như ai hết…Một người như thế ấy !...Một người đã khóc vì trót lừa một con chó !...Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên lụy đến hàng xóm láng giềng…con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót binh Tư để có ăn ư? Cuộc đời quả thật cứ ngày một thêm đáng buồn…
Không ! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn theo nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác. Tôi ở nhà Binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra
- Khép lại ý đoạn trước, mở rộng nội dung đoạn sau
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bài tập 1: Tìm các từ ngữ có tác dụng liên kết đoạn văn trong những đoạn trích sau và cho biết chúng thể hiện quan hệ ý nghĩa gì?
Giảng văn rõ ràng là khó.
Nói như vậy để nêu ra một sự thật. Không phải nhằm hù dọa, càng không phải để làm ngả lòng.
Buổi sáng hôm nay, mùa đông đột nhiên đến không báo cho biết trước. Vừa mới ngày hôm qua trời hãy còn nắng ấm và hanh, cái nắng về cuối tháng mười làm nứt ne đồng ruộng, và làm giòn khô những chiếc lá rơi; Sơn và chị chơi cỏ gà ở ngoài đồng còn thấy nóng bức, chảy mồ hôi.
Thế mà qua một đêm mưa rào, trời bỗng đổi ra gió bấc rồi cái lạnh ở đâu đến làm cho người ta tưởng đang ở giữa mùa đông rét mướt.
a.
b.
-Quan hệ tổng kết – khái quát
- Quan hệ tương phản
III. Luyện tập
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bài tập 2: Chọn từ hoặc câu thích hợp điền vào chỗ trống để làm phương tiện liên kết đoạn văn?
Từ đó
Nói tóm lại
Tuy nhiên
Thật khó trả lời.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Bài tập 3; Đoạn văn tham khảo
Nhà nghiên cứu Vũ Ngọc Phan nhận định: "Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với cai lệ là một đoạn tuyệt khéo", đây là một trong những đoạn trích đặc sắc nhất đúng với tên gọi "Tức nước vỡ bờ".
Đầu tiên, tác giả xây dựng nên tình huống truyện đặc sắc tái hiện không khí thu thuế ngột ngạt ở vùng quê nghèo Đông Xá trong đó gia đình chị Dậu thuộc vào cảnh cùng đường lại còn phải đóng thêm suất sưu thuế cho người em chồng đã mất. Chính vì thế chị Dậu phải bán con bán cả đàn chó để lo tiền đóng sưu, anh Dậu bị trói đánh tới ngất đi, vừa về nhà thì bọn cai lệ đã hùng hổ xông tới. Chúng sầm sầm tiến vào nhà roi song, tay thước định trói anh Dậu. Chị Dậu khẩn thiết van xin khất sưu nhưng với bản tính hung hãn của những kẻ lòng lang dạ thú chúng "bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch", ‘tát một cái đánh bốp". Không thể chịu nhịn, chị Dậu "nghiến hai hàm rằng", túm lấy cổ tên cai lệ rồi ấn dúi hắn ra cửa. Hắn ngã chỏng quèo nhưng miệng vẫn thét trói vợ chồng chị Dậu. Người nhà lý trưởng sấn sổ bước tới giơ gậy đánh chị nhưng cũng bị chị túm cổ lẳng ra ngoài thềm. Đây là đoạn cao trào nhất trong tác phẩm: một người phụ nữ cam chịu nay đã biết đứng lên phản kháng, đó cũng là sức mạnh tiềm tàng của những con người nhỏ bé bị áp bức trong xã hội thực dân phong kiến cũ.
Như vậy, "cái tuyệt khéo" ở đây khi tác giả thành công trong việc miêu tả tâm lý nhân vật, tạo dựng ngôn ngữ của tác giả, đối thoại… Đoạn trích tô đậm thêm phẩm chất của người phụ nữ nông dân đảm đang, thương chồng con đồng thời luôn cháy trong mình tinh thần phản kháng mạnh mẽ trước bạo tàn, bất công.
nguon VI OLET
