Bài 4: TRAO ĐỔI KHOÁNG VÀ NITƠ Ở THỰC VẬT
(tiếp theo)
Mục tiêu bài học
Trình bày được vai trò của nitơ đối với đời sống thực vật
Mô tả quá trình cố định nitơ khí quyển
Minh họa các quá trình biến đổi nitơ trong cây bằng hình vẽ và phản ứng hóa học
III- Vai trò của nitơ đối với thực vật:
1. Nguồn nitơ cho cây:
III- Vai trò của nitơ đối với thực vật:
1. Nguồn nitơ cho cây:
Nitơ tồn tại dưới 2 dạng:

+ Dạng khí nitơ tự do trong khí quyển.

+ Dạng các hợp chất nitơ hữu cơ và vô cơ khác nhau.
Hãy cho biết : Rễ cây có hấp thụ và sử dụng được nitơ phân tử ( N2 ) trong không khí không?Tại sao?
Trả lời:
Rễ cây không hấp thụ và sử dụng được nitơ phân tử (N2) trong không khí vì liên kết ba trong N2 rất bền, chỉ bị phá vỡ khi có tia lửa điện (mưa giông) hoặc hệ enzim nitrogenaza trong vi khuẩn cố định tạm thời
III- Vai trò của nitơ đối với thực vật:
1. Nguồn nitơ cho cây:
1. Nguồn nitơ cho cây:
- Nguồn vật lí – hóa học: trong cơn giông có sấm sét và mưa
N2 +O2  2NO2 + H2O  HNO3  H+ + NO3-
- Qúa trình cố định nitơ :
N2
NH4+
Vi khuẩn cố định nitơ
1. Nguồn nitơ cho cây:
- Nguồn vật lí – hóa học: N2  NO3-
- Qúa trình cố định nitơ : N2  NH4+
- Qúa trình phân giải các nguồn nitơ hữu cơ trong đất
Prôtêin  polipeptit  peptit  axit amin  NH2  NH3
- Phân bón: dưới dạng NO3- và NH4+
 Nitơ có vai trò như thế nào đối với cây?
2. Vai trò của nitơ đối với đời sống thực vật:
- Nitơ có vai trò rất quan trọng đối với đời sống thực vật:
+ Vai trò cấu trúc:có trong thành phần của hầu hết các chất trong cây

+ Vai trò chuyển hóa vật chất và năng lượng: thông qua vai trò của enzim, hooc môn, ATP…
-N
Ctrl
Triệu chứng thiếu nitơ
2. Vai trò của nitơ đối với đời sống thực vật:
IV- Qúa trình cố định nitơ khí quyển:
N ≡ N
2H
NH=NH
2H
NH2 – NH2
2H
NH3
2.Nhóm vi khuẩn thực hiện:
- Vi khuẩn tự do: Azotobacter, clostridium, nostoc
1.Cơ chế:
- Vi khuẩn cộng sinh: Rhizobium, Anabanena azollae
2.Nhóm vi khuẩn thực hiện:
Azotobacter
Nostoc
Rhizobium
Anabaena azolla
IV- Qúa trình cố định nitơ khí quyển:
 Qúa trình cố định nitơ trong khí quyển chỉ xảy ra trong điều kiện nào?
Có các lực khử mạnh
Được cung cấp năng lượng ATP
Có sự tham gia của enzim nitrôgenaza
Thực hiện trong điều kiện kị khí
3.Điều kiện :
IV- Qúa trình cố định nitơ khí quyển:
- Qúa trình cố định nito khí quyển là nguồn cung cấp nitơ quan trọng cho thực vật: N2  NH4+

IV- Qúa trình cố định nitơ khí quyển:
 Hãy hoàn thiện chuỗi phản ứng trên?
V- Qúa trình biến đổi nitơ trong cây:
1. Qúa trình khử NO3- :
NO3-
NO2-
NH4+
reductaza
reductaza
NO3- + NADPH +H+ +2e-  NO2- +NADP+ + H2O
NO2- + 6 Feredoxin khử + 8H+ +6e-  NH4+ +2H2O
2.Qúa trình đồng hóa NH3 trong cây:
* R- COOH + gốc amin (- NH2)  axit amin
gốc amin (- NH2 ) tồn tại ở cả 3 dạng: -NH2, NH3, NH4+
2.Qúa trình đồng hóa NH3 trong cây:
* R- COOH + gốc - NH2  axit amin
- Axit piruvic + NH3 + 2H+  Alanin + H2O
- Axit  xêtôglutaric + NH3 + 2H+  Glutamin + H2O
- Axit Fumaric + NH3  Aspactic
- Axit ôxalô axêtic + NH3 + 2H+  Aspactic + H2O
* Axit amin + NH3  amit : khử NH3 dư thừa trong cây
Qúa trình biến đổi nitơ trong cây gồm :quá trình khử NO3- và quá trình đồng hóa NH3  hình thành các hợp chất chứa nitơ trong cây

V- Qúa trình biến đổi nitơ trong cây:
Củng cố
Câu 1: cây hấp thụ nitơ ở dạng nào?
A. NH4- ; NO3+
B. NH4+ ; NO3-
C. N2+ ; NO3-
D. N2+ ; NH3+
B
Câu 2: Nguồn chủ yếu cung cấp nitơ tự nhiên cho cây là:
A. Nitơ trong trong không khí
B. Nitơ trong đất
C. Nitơ trong nước
D. Nitơ trong đất và không khí
C
Câu 3: Nguồn ni tơ cung cấp chủ yếu cho cây là:
A. Từ xác sinh vật và quá trình cố định đạm
B. Từ phân bón hóa học
C. Từ vi khuẩn phản nitrat hóa
D. Từ khí quyển
A
Câu 4: Cố định nitơ là quá trình:
A. Biến nitơ ptử trong kk thành đạm dễ tiêu trong đất nhờ can thiệp của con người
B. Biến nitơ ptử trong kk thành các hợp chất giống đạm vô cơ
C. Biến nitơ ptử trong kk thành ni tơ tự do trong đất nhờ tia lửa điện trong kk
D. Biến ni tơ pt trong kk thành đạm dễ tiêu trong đất nhờ các loại vk cố định đạm
D
Câu 5: Vai trò của quá trình cố định ni tơ khí quyển
A. Khử N2 thành NH3 là dạng ni tơ là dạng mà cây có thể sử dụng được
B. Khử N2 thành NH4+ là dạng ni tơ là dạng mà cây có thể sử dụng được
C. Khử N2 thành NO3- là dạng ni tơ là dạng mà cây có thể sử dụng được
D. Khử N2 thành NO2(-) là dạng ni tơ là dạng mà cây có thể sử dụng được

B
Buổi thuyết trình đến đây là kết thúc cảm ơn các bạn và quý thầy cô giáo đã lắng nghe
nguon VI OLET