TIẾT 5. BÀI 4. XÃ HỘI NGUYÊN THỦY
Hoạt động khởi động
Đặt vấn đề: nếu cuộc sống hiện đại biến mất – không có tivi, không có điện… em sẽ sinh sống như thế nào? Đời sống của em lúc này có giống với người nguyên thuỷ hay không?
I. Các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thuỷ
Của cải chung, làm chung, hưởng thụ bằng nhau
1. Xã hội nguyên thuỷ đã trải qua các giai đoạn phát triển nào?
4.1. Sơ đồ mô phỏng các gia đoạn của xã hội nguyên thủy
- Sống theo từng nhóm nhỏ, gồm vài chục gia đình, có quan hệ huyết thống với nhau.->thị tộc.
Một số thị tộc sống cạnh nhau, chung nguồn gốc -> bộ lạc
- Sống theo bầy, gồm khoảng vài chục người.-> gọi là bầy người nguyên thủy
- Thị tộc là nhóm người có quan hệ huyết thống, sống quần tụ cùng nhau. Đứng đầu thị tộc là Tộc trưởng.
- Bộ lạc là tập hợp các thị tộc sinh sống trên cùng địa bàn. Đứng đầu là Tù trưởng.
* HS ghi bài:
- Xã hội nguyên thuỷ trải qua 2 giai đoạn phát triển:
+ Bầy người nguyên thủy:(Gồm vài gia đình sống cùng nhau. Có sự phân công lao động giữa nam và nữ).
+ Công xã thị tộc:(Gồm các gia đình có quan hệ huyết thống, sinh sống cùng nhau. Đứng đầu là tộc trưởng. Nhiều thị tộc sống cạnh nhau có quan hệ họ hàng gắn bó với nhau hợp thành bộ lạc).
- Đặc điểm : của cải chung, làm chung, hưởng thụ bằng nhau.
I. Các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thuỷ
II. Đời sống vật chất của người nguyên thuỷ
1. Lao động và công cụ lao động
Hs quan sát các hình 4.2, 4.3, 4.4, 4.5 SGK hãy kể tên những công cụ lao động của người nguyên thủy. Những công cụ làm bằng gì và dùng để làm gì?
Quan sát hình 4.4, em hãy cho biết người nguyên thuỷ dùng cách nào để biến những cục đá, cành cây, xương thú thành vật sắc bén để hoạt động?
Lúc đầu ghè đẻo những hòn đá, sau đó mài....
Em có nhận xét gì về hình dáng, kích thước các công cụ lao động?
Quan sát hình 4.3, em hãy cho biết người nguyên thuỷ dùng cách nào để tạo ra lửa? Họ dùng lửa để làm gì?
Dựa vào bức vẽ và cho biết: con người đã săn bắt các con vật bằng cách nào?
Săn bắt bằng cung tên
* HS ghi bài:
Ban đầu người nguyên thủy chỉ biết những mẫu đá vừa vặn cầm tay để làm công cụ,...
Sự phát triển của công cụ đá: từ công cụ thô sơ như rìu cầm tay dần dần họ biết dùng bàn mài để mài lưỡi rìu, họ biết sử dụng cung tên trong săn bắt động vật.
II. Đời sống vật chất của người nguyên thuỷ
1. Lao động và công cụ lao động
2. Từ hái lượm, săn bắt đến trồng trọt chăn nuôi
Dựa vào hình 4.8 và cho biết: liệt kê các hoạt động của con người thời nguyên thuỷ.
CÁCH THỨC LAO ĐỘNG
Biết dùng lửa
Em hãy tìm ra chi tiết chứng tỏ con người biết thuần dưỡng động vật qua hình 4.9
Họ biết săn bắt, hái lượm, biết dùng lửa để nấu chín thức ăn, sưởi ấm, xua đuổi thú dữ…
Săn bắn, hái lượm và biết trồng trọt, chăn nuôi: biết trồng rau, trồng lúa, chăn nuôi gia súc…
ĐỊA BÀN CƯ TRÚ
Sống trong các hang động, mái đá.
Dựng các túp lều làm bằng cây, lợp lá hoặc cỏ khô ven các con sông, suối-> định cư lâu dài.
2. Từ hái lượm, săn bắt đến trồng trọt chăn nuôi
* HS ghi bài:
- Người nguyên thuỷ sống lệ thuộc vào tự nhiên họ di chuyển đến những khu rừng để tìm kiếm thức ăn. Phụ nữ và trẻ em hái lượm các loại quả. Đàn ông săn bắt thú rừng.
- Người nguyên thuỷ sử dụng lửa để nướng thức ăn...
III. Đời sống tinh thần của người nguyên thuỷ
2
1
Trong hình giúp chúng ta liên tưởng đến những gì?
(1) Khuyên tai
(2) Vòng tay
Đồ trang sức.
Đồ trang sức của người nguyên thủy được làm bằng gì?
- Cư dân đã khắc những hình gì ở hai hình 4.10 và 4.11? Em có nhận xét gì qua các bức hình khắc này?
Người nguyên thuỷ đã có tục chôn cất người chết nhiều mộ táng có chôn theo công cụ lao động.
Đã biết sử dụng đồ trang sức, để làm đẹp.
Đặc biệt họ biết quan sát cuộc sống xung quanh và thể hiện ra bằng hình ảnh.
III. Đời sống tinh thần của người nguyên thuỷ
Luyện tập và vận dụng
nguon VI OLET
