Bài 41. Bảo quản hạt, củ làm giống
I. Mục đích của bảo quản hạt, củ giống và tiêu chuẩn giống
1. Mục đích của bảo quản hạt, củ giống
Hãy nhắc lại mục đích của công tác bảo quản?
Duy trì những đặc tính
ban đầu của sản phẩm
Hạn chế tổn thất về
số lượng,chất lượng
Duy trì sức sống và độ nảy mầm
Hạn chế tổn thất về số lượng và chất lượng
Duy trì tính đa dạng sinh học
Duy trì sức sống, độ
nảy mầm của củ, hạt
Hạn chế tổn thất về
số lượng, chất lượng
Của hạt, củ
Từ đó hãy suy ra mục đích của bảo quản giống?
2. Tiêu chuẩn của giống
Ở nhà khi để bắp, lúa giống thì
chọn như thế nào?
- Lúa tốt, mẩy, không bị lép
Bắp quả to đẹp, hạt đều
Không lẫn với giống khác
Không bị sâu bệnh
Hạt phải thuần chủng
Tiêu chuẩn giống:
- Chất lượng tốt
- Thuần chủng, có độ đồng đều
- Không sâu bệnh
Nếu chọn củ thì chọn như thế nào?
Chất lượng tốt
- Củ to đẹp, còn
nguyên vẹn
Không xây xát
Không sâu bệnh
Không lẫn giống
khác
Từ đó hãy rút ra tiêu chuẩn giống
nói chung?
II. Bảo quản hạt giống
1. Các phương pháp bảo quản hạt giống
Ở gia đình khi bảo quản thóc, ngô
thường bị hiện tượng gì?
Bị mối mọt,chuột ăn
Bị mốc
Do đặc điểm gì mà hạt lại bị như vậy?
Hạt có nhiều tinh bột
Hàm lượng chất
dinh dưỡng cao
Dễ bị ảnh hưởng của
ẩm độ và nhiệt độ
Vì thế trong quá trình bảo quản
Phải đặc biệt chú ý tới ẩm độ
và nhiệt độ
Nghiên cứu sgk và làm phiếu học tập sau
3. Quy trình bảo quản hạt giống
Ở gia đình quá trình bảo quản lúa
giống được tiến hành như thế nào?
Thu hoạch  tuốt lúa  phơi
dên  phơi  dên lần 2 
đổ vào bao  cất vào kho
Quy trình:
Thu hoạch  Tách hạt  Phân loại làm sạch
 Làm khô  Xử lý bảo quản  đóng gói
 Bảo quản  Sử dụng
Hãy làm
phiếu
học tập
sau:
Tại sao các loại hạt nhiều dầu như lạc,đậu tương
Phải sấy ở nhiệt độ thấp hơn các loại hạt khác?
Nếu sấy nhiệt độ cao sẽ làm hư hạt
Hạt nhiều dầu sấy nhiệt độ thấp nếu không sẽ
Làm biến tính chất béo trong hạt
Kho dùng để bảo quản phải đạt yêu cầu gì?
Sạch sẽ
Không bị dột
Không bị chuột phá hại
- Kho được vệ sinh sạch sẽ
- Cách ẩm, cách nhiệt tốt
Không bị dột, không ẩm
Thuận tiện cho việc
chuyên chở
- Đủ độ lớn để chứa
II. Bảo quản củ giống
1. Các phương pháp bảo quản củ giống
Quan sát tranh và cho biết có mấy cách bảo quản củ?
Bảo quản ở điều kiện thường
Bảo quản trong kho lạnh
Bảo quản bằng nuôi cấy mô tế bào
-Bảo quản ngoài đồng
Bảo quản ở
điều kiện thường
Vì đơn giản, dễ làm,
không
tốn kém
Cách nào được dùng phổ biến ở nước ta?
Vì sao?
Bảo quản ở điều kiện thường có thể gây hao hụt tới 30% sản phẩm
Bảo quản bằng nuôi cấy mô tế bào là nuôi cấy mô, đến mùa vụ thì đem trồng  hiệu quả nhưng yêu cầu kỹ thuật cao và kinh phí lớn
Bảo quản ngoài đồng là trồng củ xuống  cây sinh ra các củ khác làm giống vào đúng vụ mùa trồng cây trái vụ nên khó khăn
Bảo quản lạnh là phương pháp tốt nhất
Ở gia đình khi bảo quản khoai lang, sắn
hay khoai tây thường có hiện tượng gì?
Khoai hay bị mọc mầm,
bị hà sâu ăn.
Sắn thường bị sượng
Do đặc điểm nào mà các loại củ
lại bị như vậy?
Do củ chứa nhiều nước
nên dễ mọc mầm và củ chứa
nhiều chất dinh dưỡng, dễ
bị sượng
Củ có hàm lượng nước cao  dễ nảy mầm
Nhiều chất dinh dưỡng, da mỏng dễ bị tổn thương  vsv dễ xâm hại
trong quy trình bảo quảncần chú ý đề phòng vsv và sinh vật hại
và chống nảy mầm
2. Quy trình bảo quản củ giống
Ở gia đình hay địa phương em
bảo quản củ giống bằng cách nào?
Thu hoạch  vệ sinh,
loại bỏ củ sâu 
để thành đống
Quy trình bảo quản củ giống:
Thu hoạch  làm sạch, phân loại
 xử lý chống VSV hại 
xử lý ức chế nảy mầm
 bảo quản  sử dụng
Thường ở gia đình có thấy rửa khoai
khi bảo quản không? vì sao?
Không rửa vì
làm khoai trầy xước
Dễ bị vi sinh vật
xâm nhập
Chú ý:
Trước khi bảo quản phải vệ sinh kho, trang thiết bị bảo quản
Một số loại hạt cây ăn quả, cây lâm nghiệp không thể phơi khô mà phải bảo quản trong cát ẩm
Bác Ba đã làm việc rất chăm chỉ, nhờ đó bác có một vụ mùa bội thu
Bài tập
Bác phải làm gì để bảo vệ hạt, để bác có đủ lương thực ăn trong năm?
Bác sợ rằng lũ chim và lũ chuột sẽ ăn
hết hạt của bác khi phơi!
Năm ngoái bác bị mất hết vì không bảo quản được
Bọn chuột lại còn ăn thóc trong kho nữa chứ!
Trời! Chúng lại còn “làm bậy” lên thóc của tôi!
Sau khi học xon bài, ai có thể giúp được bác Ba bảo vệ lúa?
Giờ thì có thể
ngủ ngon mà
Không lo gì cả

Tách
Làm sạch
Làm khô
xử lý,
Đóng
gói
Đưa vào kho
Bình phun thuốc
Pha thuốc
Phun thuốc khử trùng kho
Vệ sinh kho
Thu hoạch
Tách hạt
Máy sấy tự động
Sấy thóc
Phơi thóc
Phơi ngô cả bắp
Quan sát các hình ảnh sau và cho biết các phương pháp bảo quản cụ thể?
Bảo quản trong chum vại
Bảo quản trong kho lạnh
Bảo quản trong kho silô
Bảo quản trong bao bì
Chuột phá hại
Mọt phá hại
Vi sinh vật phá hại
Khoai tây và khoai lang bị hư hại
Bảo quản trong kho lạnh
Bảo quản khoai ở điều kiện thường
Nuôi cấy mô tế bào
Bảo quản ngoài đồng
nguon VI OLET