Bài 41. Sinh sản vô tính ở thực vật

SINH HỌC 11
CHƯƠNG IV: SINH SẢN
A- SINH SẢN Ở THỰC VẬT
----------------------------
BÀI 41 : SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
Khái niệm chung về sinh sản
Sinh sản vô tính ở thực vật
Sinh sản vô tính là gì?
Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
Phương pháp nhân giống vô tính
Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật và con người
NỘI DUNG
Ví dụ nào dưới đây biểu hiện của sinh sản? Ví dụ nào không phải là biểu hiện của sinh sản?
Lợn mẹ đẻ đàn con
Củ nẩy mầm  cây mới
Hạt đậu nẩy mầm  cây mới
Vậy sinh sản là gì? Gồm những hình
thức sinh sản nào?
1
3
2
4
Thằn lằn đứt đuôi  mọc đuôi mới
Là quá trình tạo ra những cá thể mới, đảm bảo quá trình phát triển liên tục của loài.
2.Các hình thức sinh sản:
Có 2 hình thức: + Sinh sản vô tính
+ Sinh sản hữu tính
Sinh sản là gì?
I.Khái niệm chung về sinh sản:
1.Khái niệm sinh sản:
Sinh sản vô tính
Sinh sản hữu tính
Cây con mọc lên từ bộ phận nào của cơ thể mẹ?
Có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái để tạo thành cây con hay không?
II.Sinh sản vô tính ở thực vật:
1.Sinh sản vô tính là gì?
II.Sinh sản vô tính ở thực vật:
1.Sinh sản vô tính là gì?
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp của giao tử đực và giao tử cái. Con sinh ra giống nhau và giống cây mẹ.
Bản chất của sinh sản vô tính là quá trình nguyên phân

2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
Thực vật có những hình thức sinh sản vô tính nào?
Sinh sản bào tử
( Rêu, dương xỉ,…)
Sinh sản sinh dưỡng
( Khoai tây, lá thuốc bỏng,…)
II.Sinh sản vô tính ở thực vật:
a.Sinh sản bào tử
Quan sát sơ đồ sau:
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
Trứng
(n)
Hợp tử
(2n)
Bào tử
(n)
Túi tinh
(n)
a.Sinh sản bào tử
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
Sinh sản bào tử ở Rêu
Sinh sản
bằng bào
tử là hình
thức sinh
sản như
thế nào ?
Cá thể con
được hình
thành từ tế
bào đã được
biệt hóa của
cơ thể mẹ gọi
là bào tử.
Bào tử
được hình
thành trong
túi bào tử
của cây
trưởng
Thành (thể bào tử).
Sinh sản bằng bào tử ở Dương xỉ
Túi bào tử
Túi bào tử  Giải phóng bào tử  Nguyên phân nhiều lần thành cá thể mới.
b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD)
Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản mà cá thể con có thể phát triển từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cơ thể mẹ (rễ, thân, lá).
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD)
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD)
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
b.Sinh sản sinh dưỡng (SSSD)
Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản mà cá thể con có thể phát triển từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cơ thể mẹ (rễ, thân, lá).
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
- Các hình thức sinh sản sinh dưỡng:
+SSSD tự nhiên (thân củ, thân bò, lá, rễ,…): khoai lang, rau má, gừng, thuốc bỏng…Cơ quan sinh dưỡng nguyên phân hình thành cá thể mới.
+SSSD nhân tạo (nhân giống vô tính): giâm, chiết, ghép, nuôi cấy mô TB thực vật.
2.Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
PHT: Tìm hiểu các phương pháp nhân giống vô tính ở thực vật
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
a. Ghép chồi và ghép cành:
Vì sao phải bỏ hết lá ở cành ghép?
Để giảm thoát hơi nước, tập trung chất dinh dưỡng nuôi cành ghép.
b. Chiết cành và giâm cành:
*Chiết cành:
Chọn cành chiết cạo lớp vỏ, bọc đất mùn và đợi đến khi ra rễ Cắt rời cành  Đem trồng thành cây mới.
Duy trì các đặc tính tốt của cây, rút ngắn thời gian sinh trưởng, sớm thu hoạch.
Chanh, cam, hoa hồng,…
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
Trồng cây ăn quả lâu năm bằng chiết cành có thể rút ngắn thời gian sinh trưởng, sớm thu hoạch và biết trước đặc tính của quả.
Tại sao ở cây ăn quả lâu năm người ta thường trồng bằng phương pháp chiết cành?
b. Chiết cành và giâm cành:
*Chiết cành:
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
b. Chiết cành và giâm cành:
*Giâm cành:
Cắt một đoạn thân, lá, rễ hoặc cành, cắm hoặc vùi vào đất ẩm.
Tạo cây con dễ dàng, nhanh chóng.
Khoai, sắn, dâu tằm, mía,…
Ưu điểm của chiết cành, giâm cành so với cây trồng từ hạt?
Đảm bảo được các tính trạng di truyền mong muốn như: sinh trưởng tốt, ra hoa sớm, năng suất cao… mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Cơ sở sinh học của biện pháp giâm, chiết, ghép là gì?
Lợi dụng khả năng sinh sản sinh dưỡng của thực vật nhờ quá trình nguyên phân
TB hoặc mô
Nuôi cấy
Hình thành cây mới
3. Phương pháp nhân giống vô tính
c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
Mô tả quá trình nuôi cấy mô?
- Cách tiến hành: Lấy các tế bào từ các phần khác nhau của cơ thể thực vật  nuôi trong môi trường dinh dưỡng thích hợp  cây con.
Mô sẹo (Mô callus)
Phát triển chồi
Cây con hoàn thiện
Nhân giống chuối bằng nuôi cấy mô
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
Nhân giống phong lan bằng nuôi cấy mô
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
3.Phương pháp nhân giống vô tính:
c. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
Lấy tế bào bất kì ở bộ phận nào của cơ thể thực vật ( đỉnh sinh trưởng, củ , lá, bao phấn, hạt phấn,…) đem nuôi cấy trong phòng thí nghiệm( invitro)Cây mới
+Đảm bảo được tính trạng di truyền mong muốn.
+Nhân nhanh được số lượng lớn cây ( cây quý hiếm), giá thành rẻ.
Hoa ly, phong lan, khoai tây…
a. Ưu điểm
 Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra cá thể mới (có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp).
 Tạo ra số lượng lớn cá thể giống nhau và giống cá thể mẹ trong thời gian ngắn.
 Tăng hiệu suất sinh sản (không tiêu tốn năng lượng cho việc tạo giao tử và thụ tinh).
 Tạo ra nhiều cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ít biến động  quần thể phát triển nhanh.
4. Ưu và nhược điểm của sinh sản vô tính
b. Nhược điểm
- Không có sự tổ hợp các đặc tính di truyền của bố mẹ  Kém đa dạng di truyền  cơ thể con kém thích nghi khi điều kiện sống thay đổi.
Em hãy nêu vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật?
Đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của loài.
Em hãy nêu một số vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống con người
4.Vai trò của sinh sản vô tính:
a.Đối với đời sống thực vật:
Giúp cho sự tồn tại và phát triển của loài
b.Đối với con người:
Duy trì được tính trạng tốt phục vụ cho con người trong trồng trọt
Nhân nhanh giống cây trồng (đặc biệt giống quý hiếm, sinh sản chậm).
Tạo giống cây sạch bệnh. Rút ngắn thời gian thu hoạch.
 Hiệu quả kinh kế cao, giá thành thấp
Củng cố
Câu 1: Trong sinh sản sinh dưỡng ở thực vật, cây mới được tạo ra:
A. từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cây
B. chỉ từ rễ của cây
C. chỉ từ một phần thân cây
D. chỉ từ lá của cây
A. từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cây
Củng cố
Câu 2: Sinh sản vô tính ở thực vật là cây non được sinh ra mang đặc tính:
A. giống cây mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
B. giống cây mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
C. giống cây bố mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
D. giống bố mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
B. giống cây mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
Câu 3: Trong thiên nhiên cây tre có thể sinh sản bằng:
A. rễ phụ
B. lóng
C. thân rễ
D. thân bò
C. thân rễ
Củng cố
Câu 3: Các câu sau đây những câu nào đúng?
Củng cố
A.Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của các giao tử đực và cái.

B. Trong sinh sản vô tính con cái sinh ra giống nhau và giống cơ thể mẹ.

C. Sinh sản bào tử không phải là một hình thức sinh sản vô tính của thực vật.

D. Một trong những lợi ích của nhân giống vô tính là giữ nguyên được tính trạng di truyền mà con người mong muốn nhờ cơ chế nguyên phân.
Đ
Đ
S
Đ
CẢM ƠN
MỌI NGƯỜI
ĐÃ THEO DÕI !