Tập thể học sinh lớp 8a3 kính chào quý thầy cô giáo
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Liên
Tru?ng THCS Thạnh Bình
KIỂM TRA MIỆNG
1/ Nêu cấu tạo và chức năng của xương dài ?( 5 đ)
2/ Cho biết thành phần hóa học và tính chất của xương ? ( 3 đ)
2/ Cho biết tính chất của cơ ? ( 2 đ)
TIẾT 9 - B�i 9: C?U T?O V� TÍNH CH?T C?A CO
? Nhận xét số lượng, hình dạng của cơ trên cơ thể người?
- Cơ bám vào xương làm xương cử động gọi là cơ xương ( cơ vân)
Cơ thể người có khoảng 600 cơ tạo thành hệ cơ.
- Cơ có nhiều hình dạng khác nhau tuỳ theo vị trí bám và chức năng của chúng, nhưng điển hình nhất là bắp cơ hình thoi dài.
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
? Em có nhận xét gì về cấu tạo của bắp cơ?
- Bắp cơ gồm nhiều bó cơ, mỗi bó cơ gồm nhiều sợi cơ (tế bào cơ), bọc trong màng liên kết.
- Hai đầu bắp cơ có gân bám vào các xương qua khớp, phần giữa phình to là bụng cơ.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
Bắp cơ gồm nhiều bó cơ, mỗi bó cơ gồm nhiều sợi cơ (tế bào cơ), bọc trong màng liên kết.
Hai đầu bắp cơ có gân ,phần giữa phình to là bụng cơ
? Em hãy nêu cấu tạo của sợi cơ (Tế bào cơ)?
- Sợi cơ (tế bào cơ) là một tế bào dài.
- Trong tế bào chất có nhiều tơ cơ xếp xen kẽ với nhau.
- Tơ cơ gồm hai loại:
+ Tơ cơ dày: Có mấu sinh chất.
+ Tơ cơ mảnh: Trơn.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
Bắp cơ gồm nhiều bó cơ, mỗi bó cơ gồm nhiều sợi cơ (tế bào cơ), bọc trong màng liên kết.
Hai đầu bắp cơ có gân ,phần giữa phình to là bụng cơ


- Tế bào cơ được cấu tạo từ các tơ cơ gồm: Các tơ cơ mảnh và tơ cơ dày xếp xen kẽ nhau. Tơ cơ mảnh thì trơn, tơ cơ dày có mấu sinh chất.
- Tơ cơ gồm đĩa sáng xen kẽ với đĩa tối kết thành vân ngang, trong đó:
+ Đĩa tối là tập hợp của tơ cơ dày.
+ Đĩa sáng là tập hợp của các tơ cơ mảnh, không có tơ cơ dày bao quanh.
- Các tơ cơ mảnh xuyên vào đầu đĩa tối, do đó đĩa tối có hai đầu sẫm hơn, còn ở giữa do không có các tơ cơ mảnh nên hơi sáng hơn.
? Đơn vị cấu trúc của tế bào cơ gọi là gì? bao gồm những yếu tố nào?

Giới hạn từ tấm Z này đến tấm Z kia là một đơn vị cấu trúc của tế bào cơ (tiết cơ).
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
- Bắp cơ gồm nhiều bó cơ, mỗi bó cơ gồm nhiều sợi cơ (tế bào cơ), bọc trong màng liên kết.
- Tế bào cơ được cấu tạo từ các tơ cơ gồm: Các tơ cơ mảnh và tơ cơ dày xếp xen kẽ nhau. Tơ cơ mảnh thì trơn, tơ cơ dày có mấu sinh chất.
- Đơn vị cấu trúc của tế bào cơ gọi là tiết cơ
II - Tính chất của cơ.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
Thí nhiệm: Quan sát hình 9-2, ta thấy khi có một kích thích tác động vào dây thần kinh đi tới cơ cẳng chân ếch thì cơ co, sau đó cơ dãn làm cần ghi keo lên, rồi hạ xuống, đầu kim vẽ ra đồ thị một nhịp co cơ
? Từ thí nghiệm trên, em hãy cho biết tính chất cơ bản của cơ là gì?
II - Tính chất của cơ.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
- Tính chất cơ bản của cơ là co và dãn.
? Căn cứ vào cấu tạo của bắp cơ và tế bào cơ, cho biết sự co cơ xảy ra trong bắp cơ như thế nào?
Khi co cơ, tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố của tế bào cơ dày làm cho tế bào cơ ngắn lại, bắp cơ ngắn lại và phình to ra làm xương chuyển động → Gây ra sự chuyển động của một phần hay toàn bộ cơ thể.
II - Tính chất của cơ.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
- Khi cơ co ,tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố của tơ cơ dày làm cho tế bào cơ ngắn lại
- Tính chất cơ bản của cơ là co và dãn.
- Ngồi trên ghế đẩu, chân buông thõng.
- Dùng búa nhỏ (búa cao su) gõ nhẹ vào gân dưới xương bánh chè.
? Sau khi làm thí nghiệm có hiện tượng gì xảy ra?
Chân tự động đá hất về phía trước.
? Mô tả cơ chế của phản xạ đầu gối?
Khi kích thích vào gân cơ đùi làm phát sinh xung thần kinh theo dây hướng tâm về tuỷ sống rồi truyền sang dây thần kinh li tâm đến cơ đùi, làm cơ tiếp nhận và phản ứng bằng cách co gây hiện tượng chân tự động đá hất về phía trước.
? Từ cơ chế của phản xạ đầu gối, em hãy giải thích cơ chế phản xạ của sự co cơ?
Khi cơ quan thụ cảm bị kích thích phát sinh luồng xung thần kinh tới não hoặc tuỷ theo dây thần kinh hướng tâm rồi truyền xung thần kinh theo dây li tâm tới cơ quan phản ứng làm co cơ gây cử động của xương và gây ra sự vận động của một bộ phận hoặc của toàn bộ cơ thể.
? Gập cẳng tay vào sát với cánh tay, em thấy bắp cơ ở trước cánh tay thay đổi như thế nào? Vì sao có sự thay đổi đó?
Bắp cơ ngắn lại và phình to ra.
Có sự thay đổi đó là do.
- Khi cơ co, các tơ cơ mảnh xuyên vào vùng phân bố của tơ cơ dày làm cho đĩa sáng ngắn lại và đĩa tối dày lên làm bắp cơ ngắn lại phình to ra.
II - Tính chất của cơ.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
III - Ý nghĩa của hoạt động co cơ.
? Hãy cho biết trạng thái của cơ hai đầu và cơ ba đầu?
Cơ hai đầu co, cơ ba đầu duỗi.
? Thử phân tích sự phối hợp hoạt động co, dãn giữa cơ hai đầu ( cơ gấp) và cơ ba đầu ( cơ duỗi) ở cánh tay .
- Khi cơ hai đầu co: Nâng cẳng tay về phía trước.
- Cơ ba đầu co thì duỗi cẳng tay ra.
=> Sự sắp xếp các cơ trên cơ thể luôn tạo ra các cặp đối kháng, cơ này co thì kéo xương về một phía, cơ kia kéo về phía ngược lại. Nhờ đó, khi cơ co, làm xương cử động dẫn tới sự vận động của cơ thể.
? Em hãy cho biết sự co cơ có tác dụng gì?










- Cơ co làm xương cử động dẫn tới sự vận động của cơ thể.
II - Tính chất của cơ.
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I - Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
III - Ý nghĩa của hoạt động co cơ.
- Cơ co làm xương cử động dẫn tới sự vận động của cơ thể.
? Sự co cơ xảy ra trong trường hợp nào?
- Cơ co khi có kích thích của môi trường và chịu ảnh hưởng của hệ thần kinh.
? Đặc điểm cấu tạo nào của cơ phù hợp với chức năng co cơ?
- Tế bào cơ dài được cấu tạo từ các tơ cơ gồm tơ cơ mảnh và tơ cơ dày
- Các tơ cơ dày và tơ cơ mảnh bố trí xen kẽ để khi tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố của tơ cơ dày sẽ làm cơ ngắn lại và to ra tạo nên sự co cơ.
? Khi các em đi hoặc đứng, hãy để ý tìm hiểu xem có lúc nào cả cơ gấp và cơ duỗi cẳng chân cùng co? Giải thích hiện tượng đó?
- Khi đứng cả cơ gấp và cơ duỗi cẳng chân cùng co, nhưng không co tối đa.
- Cả hai cơ đối kháng đều co tạo ra thế cân bằng giữ cho hệ thống xương chân thẳng để trọng tâm cơ thể rơi vào chân đế.
? Có khi nào cả cơ gấp và cơ duỗi của một bộ phận cơ thể cùng co tối đa hoặc cùng duỗi tối đa? Vì sao?
- Không khi nào cả cơ gấp và duỗi của một bộ phận cơ thể cùng co tối đa.
- Co gấp và cơ duỗi của một bộ phận cơ thể cùng duỗi tối đa khi các cơ này mất khả năng tiếp nhận kích thích do đó mất trương lực cơ (Trường hợp người bị liệt).
T?ng k?t

- Học bài và trả lời câu hỏi sgk trang 33.
- Làm bài tập 3 trang 33 sách giáo khoa.
- Đọc trước và chuẩn bị bài mới: Hoạt động của cơ.
HƯỚNG DẪN HOÏC TẬP:
trân trọng cảm ơn QUí thầy, cô
đã ĐếN dự giờ
nguon VI OLET