BÀI 46 : MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
BÀI 46 :M�Y BI?N �P M?T PHA
1
2
3
4
5
Hai ổ lấy điện ra ;
Vôn kế ;
Ampe kế ;
Núm điều chỉnh ;
Aptomat.
Máy biến áp một pha dùng
trong gia đình
BÀI 46 : MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
Máy biến áp một pha là thiết bị điện dùng để biến đổi điện áp của dòng điện xoay chiều 1 pha .
? Khái niệm
Máy biến áp một pha gồm 2 bộ phận chính :
BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
1. CẤU TẠO
Máy biến áp một pha gốm mấy bộ phận chính ?
Lõi thép
Dây quấn
Ngoài ra còn có vỏ máy, trên mặt có gắn đồng hồ đo
điện , đèn tín hiệu và các núm điều chỉnh
Làm bằng các lá thép kỹ thuật điện ghép lại vôùi nhau, dùng để dẫn từ cho máy biến áp


1. CẤU TẠO
a) Lõi thép
BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
- Được làm bằng dây điện từ, quấn quanh lõi thép.
- Máy biến áp một pha thường có hai dây quấn :
+ Dây quấn sơ cấp: là dây nối với nguồn điện có điện áp U1, có N1 vòng dây.
+ Dây quấn thứ cấp: lấy điện ra sử dụng coù ñieän aùp U2 , có N2 vòng dây
1. CẤU TẠO
b) Dây quấn
BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
BAØI 46 : MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
Sơ đồ cấu tạo máy biến áp
một pha
Dây quấn sơ cấp ;
Dây quấn thứ cấp
Lõi thép
Kí hiệu máy biến áp
Dây quấn sơ cấp ;
Dây quấn thứ cấp
Lõi thép
2. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
- Khi máy biến áp làm việc, điện áp đưa vào dây quấn sơ cấp là U1, trong dây quấn sơ cấp có dòng điện. Nhờ có cảm ứng điện từ giữa dây quấn sơ cấp và dây quấn thứ cấp, điện áp lấy ra ở 2 đầu của dây quấn thứ cấp U2 .

- Tỉ số giữa điện áp sơ cấp và thứ cấp bằng tỉ số giữa số vòng dây của chúng .

2. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
(k: hệ số biến áp)

BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
- U2 > U1 : là máy biến áp tăng áp
- U2 < U1 : là máy biến áp giảm áp
Ví dụ : Một máy biến áp có U1=220V, U2 = 110V, số vòng dây N1 = 460 vòng, N2 = 230 vòng. Khi điện áp sơ cấp giảm, U1 = 160 V, để giữ U2= 110V không đổi thì phải điều chỉnh cho N1 bằng bao nhiêu ?
BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
Ta có

Để giữ U2 không đổi khi U1 giảm, ta phải giảm
vòng dây N1, ngược lại khi U1 tăng ta phải tăng
Số vòng dây N1
Công suất định mức: Pđm (đơn vị VA, kVA)
Điện áp định mức: Uđm ( đơn vị là V)
Dòng điện định mức :Iđm (đơn vị là A)
BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
3. CÁC SỐ LIỆU KỸ THUẬT
Hãy nêu các số liệu kỹ thuật của máy biến áp ?
Máy biến áp một pha dễ sử dụng, ít hỏng, dùng để tăng hoặc giảm điện áp, được sử dụng nhiều trong gia đình và trong các đồ dùng điện và điện tử.

BÀI 46 : M�Y BI?N �P M?T PHA
4. SỬ DỤNG
Khi sử dụng máy biến áp cần chú ý những gì để máy làm việc tốt và bền ?

Điện áp đưa vào không được lớn hơn điện áp định mức.
Không để máy biến áp làm việc quá công suất định mức.
Đặt máy biến áp ở nơi sạch sẽ, khô ráo, thoáng gió, ít bụi.
Máy mới mua hoặc lâu ngày không sử dụng, trước khi
dùng cần phải dùng bút thử điện để kiểm tra điện có rò ra
vỏ không.
MÁY BIẾN ÁP TỰ NGẪU
Là một dạng đặc biệt của máy biến áp, vì nó chỉ có một
cuộn dây quấn, một phần của cuộn dây đó đóng vai trò
của cuộn sơ cấp (h.a) hoặc cuộn thứ cấp (h.b).
a
b
Máy biến áp tự ngẫu tăng áp
Máy biến áp tự ngẫu giảm áp
Cấu tạo máy biến áp gồm: lõi thép làm bằng lá thép kỹ thuật điện ghép lại và dây quấn làm bằng dây điện từ.
Tỉ số giữa điện áp sơ cấp bằng tỉ số giữa số vòng dây của chúng
nguon VI OLET