Phòng GD&ĐT TP Bắc Giang
Trường THCS trần Phú
Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Thủy
MÔN: SINH HỌC
LỚP: 8A4
Chào mừng quý thầy cô đến dự giờ thi GVDG cấp TP
Hạch thần kinh
Dây thần kinh
Tủy sống
Não bộ
Bộ phận ngoại biên
Hệ thần kinh
Bộ phận trung ương
- Trụ não
-Tiểu não
- Não trung gian
- Đại não
Tiểu não
Trụ não
Đại não
Não trung gian
Bài 47: ĐẠI NÃO
I. Cấu tạo của đại não
1. Cấu tạo ngoài:
H47-1. Hình não bộ nhìn từ trên xuống
Rãnh liên bán cầu
BCN phải
BCN trái
- Rãnh liên bán cầu chia đại não thành hai nửa(bán cầu não trái và bán cầu não phải)
Câu hỏi : Bề mặt đại não có đặc điểm gì?
Trả lời: Bề mặt đại não có nhiều khe, rãnh và khúc cuộn.
Câu hỏi : Bề mặt đại não có nhiều rãnh và khúc cuộn có ý nghĩa gì?
Trả lời: Các rãnh và khúc cuộn làm tăng diện tích bề mặt não.
Thùy chẩm
Rãnh đỉnh
H47-2. Bán cầu não trái
Thùy đỉnh
1
Thùy trán
Thuỳ thái dương
Rãnh thái dương
Tiểu não
2
6
3
4
5
Rãnh thẳng gốc
Não Cá
Não Ếch
Não Thằn lằn
Não Chim
Não Thú
Não người
Quan sát hình 47.1, 47.2, 47.3 SGK. Thảo luận nhóm và hoàn thành bài tập điền từ sau:
Bề mặt của đại não được phủ bởi 1 lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt đại não có nhiều nếp gấp, đó là các………và ………làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơ-ron) lên tới 2300 đến 2500cm2. Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh.Vỏ não chỉ dày khoảng 2 đến 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.
Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy.Rãnh đỉnh ngăn cách thùy…….. và thùy………
Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với ……………………….Trong các thùy,các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
Dưới vỏ não là……………….trong đó chứa các nhân nền.
Thông tin về cấu tạo ngoài và trong của đại não
Bề mặt của đại não được phủ bởi 1 lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt đại não có nhiều nếp gấp, đó là các………và ………làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơ-ron) lên tới 2300 đến 2500cm2. Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh.Vỏ não chỉ dày khoảng 2 đến 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.
rãnh
khe
Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy.Rãnh đỉnh ngăn cách thùy…….. và thùy………
Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với ……………………….Trong các thùy,các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
Dưới vỏ não là……………….trong đó chứa các nhân nền.
trán
đỉnh
chất trắng
thùy thái dương
Bài 47 ĐẠI NÃO
I. Cấu tạo của đại não
1. Cấu tạo ngoài:
Đại não ở người rất phát triển, che lấp cả não trung gian và não giữa.
Bề mặt của đại não được phủ bởi một lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt của đại não có nhiều nếp gấp đó là…………….và ……………. làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân các nơron) lên tới 2300 - 2500 cm2 . Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh. Vỏ não chỉ dày 2 – 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.
Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách thùy …………….và thùy …………….; rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với thùy……………......Trong các thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
Bài tập: Điền vào chỗ trống
khe
rãnh
trán
đỉnh
thái dương
Thùy trán
Thuỳ thái dương
H47-2. Bán cầu não trái
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
1
5
4
3
2
Bài 47 ĐẠI NÃO
I. Cấu tạo của đại não
1. Cấu tạo ngoài:
Thùy trán
H47-2. Bán cầu não trái
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
- Mỗi bán cầu não có 3 rãnh chia đại não thành 4 thùy: Thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm và thùy thái dương.
- Các rãnh và khe làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.
Bài 47 ĐẠI NÃO
I. Cấu tạo của đại não
1. Cấu tạo ngoài:
- Bề mặt của đại não được phủ bởi một lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt của đại não có nhiều nếp gấp đó là…………….và ……………. làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân các nơron) lên tới 2300 - 2500 cm2 . Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh. Vỏ não chỉ dày 2 – 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.
Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách thùy …………….và thùy …………….; rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với thùy……………......Trong các thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
Dưới vỏ não là ……………., trong đó chứa các nhân nền (nhân dưới vỏ).
- Chất trắng là các đường dẫn truyền nối các vùng của võ não, nối hai nữa đại não với nhau, nối vỏ não với phần dưới của não với tủy sống. Hầu hết các đường này đều bắt chéo ở hành tủy hoặc tủy sống.
khe
rãnh
trán
đỉnh
thái dương
chất trắng
Chất xám
Đường liên bán cầu
Đường dẫn truyền xuống
Nơi bắt chéo của đường dẫn truyền xuống
Chất trắng
Các nhân nền
2. Cấu tạo trong:
Hình 47-3
Bên ngoài
Làm thành vỏ não
Làm thành các đường thần kinh
Chất xám
Chất trắng
Các nhân nền
Bên trong
Một người bị tổn thương bán cầu não trái sẽ để lại hậu quả gì?
Nửa thân bên phải bị tê liệt
Vì các đường dẫn truyền lên xuống bắt chéo nhau tại hành tủy hoặc tủy sống nên nếu bị tổn thương não phải thì sẽ bị liệt nửa người bên trái và ngược lại.
-Chất trắng là các đường TK nối các vùng của vỏ não với nhau và vỏ não với các phần dưới của hệ thần kinh
- Ch?t tr?ng l� cỏc du?ng d?n truy?n n?i cỏc trung khu TK trong t?y s?ng v?i nhau v� v?i nóo b?
Chức năng
Chất xám ở trong
Chất trắng ở ngoài
Chất xám ở ngoài
Chất trắng ở trong
Cấu tạo
Đại não
Tủy sống
Một bạn học sinh lập bảng sự khác nhau về cấu tạo và chức năng của tủy sống và đại não. Hãy nhận xét bạn làm đúng hay sai?
(Nếu sai em hãy sửa lại cho đúng)
-Ch?t xỏm l� trung khuTK c?a cỏc ph?n x? cú di?u ki?n, c?m giỏc, ý th?c trớ nh?, trớ khụn, tu duy v� ngụn ng?
-Ch?t xỏm l� trung khu TK c?a cỏc ph?n x? khụng di?u ki?n
1. Quan sát 2 hình sau, so sánh để tìm điểm tiến hoá của đại não ở người so với thú ?
Kiểm tra, đánh giá.
2.Tại sao rượu và thuốc lá…không có lợi cho hoạt động của não?
- Rượu làm tê liệt các tế bào thần kinh, tạo ra các phản xạ không ý thức. Nếu nghiện rượu nặng dẫn đến chậm phát triển trí não, có khi mất trí.
- Thuốc lá làm giảm trí nhớ, nếu nghiện thuốc lá dẫn đến suy nhược não và cơ thể.
trong
ngoài
trong
ngoài
Trung khu phản xạ không điều kiện.
Dẫn truyền.
Bài 47 ĐẠI NÃO
I. Cấu tạo của đại não
II. S? phân vùng chức năng của đại não
Dẫn truyền.
Trung khu phản xạ có điều kiện.
1. Chức năng của đại não
2. Các vùng chức năng của đại não
Vùng vận động
Vùng thính giác
Vùng hiểu tiếng nói
Vùng cảm giác
Vùng thị giác
Vùng hiểu chữ viết
Vùng vận động ngôn ngữ
Vùng vị giác
8
1
2
3
4
5
6
7
8
Khối lượng não/khối lượng
cơ thể (1/46)
Khối lượng não/khối lượng
cơ thể (1/100)
Lớn hơn
Nhỏ hơn
Nhiều hơn
ít hơn
Có
Không
Bài tập tình huống: Hành động này khi tham gia giao thông là đúng hay sai? Và nó có thể gây hậu quả gì?
Sau khi bị tai biến mạch máu não
Một người bỗng
dưng mất trí nhớ
Sau khi bị chấn thương sọ não
Người thanh niên này bị liệt
Sau khi bị viêm màng não
Chân không cử động được, nói ngọng...
? Chấp hành luật giao thông, phải đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông.
Phßng chèng bÖnh viªm mµng n·o.
Tr¸nh ®ïa giìn g©y th¬ng tÝch ¶nh hëng ®Õn n·o.
Hãy chọn câu đúng nhất:
Câu 1: Cấu tạo trong của đại não ?
a) Chất xám (ngoài) và chất trắng (trong)
b) Gồm có 3 rãnh và 4 thùy
c) Gồm các rãnh và khe làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.
d) Gồm các rãnh liên bán cầu.
Câu 2: Chức năng của đại não ?
a) Điều khiển, điều hòa hoạt động các nội quan.
b) Điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt.
c) Phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể.
d) Trung khu thần kinh của các phản xạ có điều kiện.
Đại não
Tủy sống
Chức năng
Cấu tạo
Bảng: So sánh cấu tạo, chức năng của Đại não và Tủy sống
Chất xám tập trung ở trong, có hình cánh bướm
Chất trắng ở ngoài, là các đường dẫn truyền
- Là trung ương thần kinh của các phản xạ có điều kiện
- Là trung ương thần kinh của các phản xạ không điều kiện.
Chất xám ở phía ngoài, tạo thành vỏ não.
Chất trắng ở phía trong, là các đường dẫn truyền
Đại não là phần phát triển nhất của bộ não người.
Đại não gồm …….……… tạo thành vỏ não, là trung ương của các phản xạ …………....... Nằm dưới vỏ não là …………………. tạo thành các đường dẫn truyền, hầu hết các đường này ………………. ở hành tủy hoạc tủy sống. Trong chất trắng còn có các ……………….
Các ……….………. làm tăng diện tích bề mặt của Đại não. Trên vỏ não có sự phân vùng chức năng, trong đó có vùng cảm giác, vùng vận động; Đặc biệt là có vùng vận động ngôn ngữ, vùng …………...................và ………….....
chất trắng
nhân nền
hiểu tiếng nói
chữ viết
khe và rãnh
có điều kiện
Chất xám
bắt chéo
Bài tập: Lựa chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống
Vùng vận động
Vùng thính giác
Vùng hiểu tiếng nói
Vùng cảm giác
Vùng thị giác
Vùng hiểu chữ viết
Vùng vận động ngôn ngữ
Vùng vị giác
8
1
2
3
4
5
6
7
8
trong
ngoài
trong
ngoài
Trung khu PXKĐK
Dẫn truyền
1
đ ạ I n ã o
R ã n h đ ỉ n h
T h u ỳ t r á n
2
3
4
5
B á n t h â n b ấ t t o ạ i
Bộ phận phát triển nhất ở não người là gì?
Đường nằm giữa thuỳ trán và thuỳ thái dương gọi là gì?
Hiện tượng liệt nửa người còn được gọi là gì?
Vùng vận động ngôn ngữ nằm ở thuỳ nào?
Bộ phận nào nằm trong cột sống
o
a
n
B
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
ô
Gợi ý hàng dọc :
Bộ phận thể hiện sự tiến hoá nhất của con người
nguon VI OLET
