Bài 5: CHÂU PHI VÀ
KHU VỰC MĨ LA TINH
(Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)
Kiểm tra bài cũ
1. Nêu những nét chính về phong trào giải phóng dân tộc ở Campuchia và Lào?
2. Giải thích vì sao trong khu vực Đông Nam Á, Xiêm là nước duy nhất không trở thành thuộc địa của các nước phương Tây?
BẢN ĐỒ THẾ GIỚI
- Lục địa lớn, giàu tài nguyên, vị trí chiến lược quan trọng
- Là một trong những cái nôi của văn minh nhân loại
- Trình độ phát triển thấp hơn so với các châu lục khác
1. Châu Phi
a. Quá trình xâm lược của các nước đế quốc
- Cuối thế kỉ XIX, khi kênh đào Xuy-ê hoàn thành => Các nước phương Tây đua nhau xâu xé Châu Phi
- Đầu thế kỉ XX, Việc phân chia thuộc địa giữa các nước ĐQ ở châu Phi cơ bản hoàn thành
Lược đồ thuộc địa của các nước đế quốc ở Châu Phi đầu TK XX
Lược đồ thuộc địa của các nước đế quốc ở Châu Phi đầu TK XX
Bảng thống kê số liệu phân chia đất đai giữa các nước ĐQ ở Châu Phi
Quan sát lược đồ kết hợp bảng số liệu, em hãy nhận xét việc phân chia châu Phi giữa các nước đế quốc đầu TK XX?
Bảng thống kê hậu quả của chính sách cai trị của chủ nghĩa thực dân ở Châu Phi
Nhân dân đói khổ, bệnh tật, diệt vong mâu thuẫn xã hội gay gắt
b. Phong trào đấu tranh
giành độc lập
1830 -1847
Khởi nghĩa Apđencađe (Angiêri)
1879 - 1882
Phong trào “Ai Cập trẻ” do đại tá Átmét Arabi lãnh đạo (Ai Cập)
1882 -1898
Khởi nghĩa của Muhamét Át-mét (Xu Đăng)
1889 - 1896
- Êtiôpia, Libêria giữ được nền độc lập
* Diễn ra quyết liệt – Hầu hết đều thất bại (Trừ Ê-ti-ô-pi-a và Li-bê-ri-a)
=> Nguyên nhân: Trình độ tổ chức thấp, lực lượng chênh lệch
Em hãy nhận xét về PT đấu tranh chống thực dân ở châu Phi?
2. Khu vực Mĩ Latinh
Lược đồ khu vực Mĩ Latinh
- Gồm 1 phần Bắc Mĩ, toàn bộ Trung, Nam Mĩ và các quần đảo thuộc vùng biển Ca-ri-bê.
- Thế kỉ XVI, XVII, đa số thành thuộc địa của TBN, BĐN với chế độ thống trị tàn khốc
Mâu thuẫn gay gắt
PT đấu tranh diễn ra sôi nổi
a. Phong trào đấu tranh
- Cuối thế kỉ XVIII – đầu XIX: Khởi nghĩa Ha-i-ti thắng lợi, thành lập nước cộng hòa da đen đầu tiên ở Mĩ Latinh => Pháp quay lại đàn áp
Hầu hết đã thoát khỏi ách thống trị của TBN, BĐN với hàng loạt nước cộng hòa ra đời
PT diễn ra sôi nổi
- Trong 20 năm đầu thế kỉ XX
b. Chính sách bành trướng của Mĩ đối với Mĩ Latinh
+ 1823, đưa ra học thuyết Mơnrô: “Châu Mĩ của người châu Mĩ”
+ Thành lập tổ chức «Liên Mĩ» (1889)
- Dùng sức mạnh quân sự để xâm chiếm đất đai (Xâm lược Mêhicô, gây chiến với TBN…
+ Chính sách “Cái gậy lớn” và “Ngoại giao đồng đôla”
* Âm mưu:
Biến Mĩ La Tinh thành “sân sau”
* Thủ đoạn:
- Dùng sức mạnh chính trị, ngoại giao để khống chế Mĩ Latinh
Hãy theo dõi SGK và quan sát lược đồ để làm rõ biểu hiện chính sách bành trướng của Mĩ ở Mĩ latinh
Sự bành trướng của Mĩ ở Mĩ Latinh
nguon VI OLET
