GIỜ
NGỮ VĂN
LỚP 9C
Cô : Mai Tuyết
Tiết 21, 22: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU
CHỊ EM THÚY KIỀU
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Trích trong phần mở đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của truyện.
I. Tìm hiểu chung:
1. Vị trí, nội dung:
2. Đọc, chú thích:
3. Bố cục:
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vẻ đẹp chung của chị em Thuý Kiều.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Vẻ đẹp của Thuý Vân.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Vẻ đẹp của Thúy Kiều.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Cuộc sống của hai chị em
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Trích trong phần mở đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của truyện.
I. Tìm hiểu chung:
1. Vị trí, nội dung:
2. Đọc, chú thích:
3. Bố cục: 4 phần
- 4 câu đầu: Giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều.
- 4 câu kế: Gợi tả vẻ đẹp Thuý Vân
- 12 câu tiếp: Gợi tả vẻ đẹp của Thuý Kiều
- 4 câu cuối: Cuộc sống của hai chị em.
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thuý Kiều là chị em là Thuý Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Từ HánViệt
Ước lệ
Tiểu đối
Dùng từ Hán Việt, bút pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ, tiểu đối, thành ngữ.
Vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, vẹn toàn nhưng cũng rất khác biệt của Thúy Kiều và Thúy Vân
Thành ngữ
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
- Dùng từ Hán Việt, bút pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ, tiểu đối, thành ngữ.
-> Vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, vẹn toàn nhưng cũng rất khác biệt của Thúy Kiều và Thúy Vân
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Khuôn trăng:
Nét ngài:
Hoa cười:
Ngọc thốt:
Mây thua nước tóc:
Tuyết nhường màu da:
Gương mặt như mặt trăng tròn
Đường lông mày sắc nét, hơi đậm
Miệng cười tươi thắm như đóa hoa
Giọng nói trong như ngọc
Mái tóc bồng bềnh óng ả hơn mây
Làn da trắng mịn màng hơn tuyết
Hình ảnh ước lệ tượng trưng
Bút pháp ước lệ, tượng trưng, so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, liệt kê, tiểu đối, dùng từ Hán Việt.
Vẻ đẹp cao sang, quý phái, đoan trang, phúc hậu dự báo một cuộc đời bình yên, hạnh phúc.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
Câu hỏi: Theo em, tại sao khi giới thiệu gia cảnh Thuý Kiều,
tác giả lần lượt giới thiệu từ chị đến em nhưng khi miêu tả vẻ
đẹp của hai nàng, tác giả lại tả Vân trước, Kiều sau? Phải chăng là vì Vân đẹp hơn Kiều ?
Trả lời: Tác giả muốn lấy Vân làm nền để nêu bật lên vẻ đẹp và tài năng của Kiều : Vân đã đẹp hoàn mỹ như vậy nhưng Kiều còn xuất sắc hơn.
Thảo luận (2 phút)
Nghệ thuật đòn bẩy
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
Làn thu thuỷ
Nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm
Liễu hờn kém xanh
nghiêng nước nghiêng thành
Đôi mắt trong xanh như làn nước mùa thu; Lông mày đẹp như nét núi mùa xuân
- Bởi kém thắm tươi, rực rỡ như nàng
- Bởi thấy mình không tràn trề sức sống tươi trẻ như nàng
Ẩn dụ
Nhân hóa
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
a. Sắc:
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
I. Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
a. Sắc:
- Bút pháp ước lệ tượng trưng
- Ẩn dụ, nhân hóa, điển cố.
Kiều là một tuyệt thế giai nhân.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
I. Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
a. Sắc:
- Bút pháp ước lệ tượng trưng
- Ẩn dụ, nhân hóa, điển cố.
Kiều là một tuyệt thế giai nhân.
Em nhận xét gì về nhan sắc
của Kiều?
Vẻ đẹp ấy khiến thiên nhiên có
thái độ như thế nào?
a. Sắc:
b. Tài:
Liệt kê:
Tài năng tuyệt đỉnh, nổi bật là tài đàn.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
I. Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
Em có nhận xét gì về tài năng của Kiều ?
Thông minh trời phú
Đa tài: làm thơ, vẽ tranh, ca hát, đánh đàn, sáng tác nhạc
c. Tình:
Qua tài năng đàn của Kiều, em thấy nàng là người có tâm hồn như thế nào?
- Bạc mệnh, não nhân
Đa cảm
Vẻ đẹp của Kiều là sự kết hợp của những yếu tố nào? Và tác giả dự báo về cuộc đời nàng ra sao?
=> Kiều đẹp vẹn toàn: (sắc- tài- tình)
Bạc mệnh
tâm hồn đa sầu đa cảm
THẢO LUẬN
? Trong hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn, vì sao?
( Gợi ý: - So sánh số câu thơ tả Thúy Vân với số câu thơ tả Thúy Kiều
- Những vẻ đẹp nào có ở Thúy Kiều mà không có ở Thúy Vân?)
Đáp án: Trọng tâm của đoạn trích là vẻ đẹp tài năng của Thúy Kiều và bức chân dung của Kiều nổi bật hơn.
Số câu thơ tả Thúy Vân chỉ có 4 trong khi số câu thơ tả Thúy Kiều đến 16 .
Khi tả Thúy Vân, tác giả chỉ miêu tả nhan sắc, đến Thúy Kiều nàng không chỉ đẹp bởi nhan sắc, tâm hồn mà còn đẹp bởi tài năng.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Từ ngữ chọn lọc, ẩn dụ, thành ngữ
Thúy Kiều và Thúy Vân có nếp sống phong lưu, khuôn phép, đúng đắn, chuẩn mực và hạnh phúc.
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
4. Cuộc sống của hai chị em.
Tiết 21, 22: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
I. Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
Em có nhận xét gì về cuộc sống của hai chị em Ki?u?
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thuý Vân:
3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
4. Cuộc sống của hai chị em.
III. Tổng kết:
Tiết 21, 22: : CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Nghệ thuật:
Sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ, tượng trưng, các biện pháp tu từ nhân hóa, ẩn dụ, so sánh,...
Miêu tả chân dung mang tính cách, số phận.
Nghệ thuật đòn bẩy.
2. Nội dung:
Em hãy nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích?
Học xong đoạn trích trên, em cảm nhận
thêm được điều gì về hai chị em Thúy Kiều
và tác giả Nguyễn Du?
Thuý Vân, Thuý Kiều là một vẻ đẹp chuẩn mực, lý tưởng của người phụ nữ phong kiến.
- Bộc lộ tư tưởng nhân đạo, quan điểm thẩm mĩ tiến bộ, triết lí vì con người của Nguyễn Du. (Trân trọng, yêu thương, quan tâm, lo lắng, tin yêu những giá trị cao đẹp của con người).
3.� nghia van b?n:
Đoạn trích "Chị em Thuý Kiều" th? hi?n t�i nang ngh? thu?t v� c?m h?ng nh�n van ng?i ca v? d?p v� t�i nang con ngu?i c?a t�c gi? Nguy?n Du.
Đoạn trích nằm ở phần thứ nhất của truyện Kiều, gồm có 24 câu
Ca ngợi tài sắc chị em Thúy Kiều và ngầm dự báo số phận hai người
Nội dung
1, Giới thiệu khái quát hai chị em Kiều
Cả hai đều xinh đẹp, vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao, trong trắng hoàn hảo “ mười phân vẹn mười “
Trong vẻ đẹp chung ấy có vẻ đẹp riêng của mỗi người
2, Vẻ đẹp của Thúy Vân
Tươi trẻ,đầy sức sống, đoan trang, phúc hậu, quí phái
Vẻ đẹp khiến thiên nhiên phải thua, nhường.
Dự báo cuộc đời bình lặng, suôn sẻ, hạnh phúc
3, Vẻ đẹp của Thúy Kiều
Đôi mắt trong như nước mùa thu, lông mày thanh tú như nét núi mùa xuân, vẻ đẹp làm say đắm lòng người
Thông minh, tài hoa ( cầm – kỳ - thi – họa ), tâm hồn đa sầu đa cảm.
Vẻ đẹp kết hợp cả sắc – tài – tình => Dự báo số phận éo le, sóng gió, bất hạnh
4, Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em Kiều:
Cuộc sống phong lưu, êm đềm, gia phong, nề nếp và hạnh phúc.
Nghệ thuật
Tả ngoại hình mà bộc lộ tính cách, dự báo số phận.
Ngôn ngữ gợi tả, sử dụng hình ảnh ước lệ, tượng trưng, biện pháp ẩn dụ, so sánh, nhân hoá, dùng điển cố.
Vị trí và đại ý đoạn trích
Khắc họa rõ nét chân dung hai chị em Thúy Kiều, sử dụng nghệ thuật đòn bẩy.
Ý nghĩa văn bản
Đoạn trích "Chị em Thuý Kiều" th? hi?n t�i nang ngh? thu?t t? ngu?i v� c?m h?ng nh�n van ng?i ca v? d?p v� t�i nang con ngu?i c?a t�c gi? Nguy?n Du.
Viết đoạn văn khoảng 10 câu nêu cảm nhận của em về một trong hai bức chân dung Thuý Vân và Thuý Kiều trong đoạn trích. Trong đoạn có sử dụng một lời dẫn trực tiêp (chỉ rõ)
Tiết 21, 22: : CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)
I.Tìm hiểu chung:
Tìm hiểu chi tiết:
Tổng kết
Luyện tập
Trong đoạn trích "Chị Em Thúy Kiều" của Nguyễn Du, Kiều hiện lên là một người con gái tài sắc vẹn toàn. Vẻ đẹp của Kiều được tác giả sử dụng những hình tượng nghệ thuật ước lệ "thu thủy", "xuân sơn", "hoa", "liễu" để miêu tả mộ tuyệt thế giai nhân. Vẻ đẹp ấy được đặc tả qua đôi mắt, bởi đôi mắt là sự thể hiện phần tinh anh của tâm hồn và trí tuệ. Đó là một đôi mắt biết nói và có sức rung cảm lòng người. Hình ảnh ước lệ "làn thu thủy" là làn nước mùa thu gợi lên thật sống động vẻ đẹp của đôi mắt trong sáng, long lanh và linh hoạt. Còn "nét xuân sơn" có nghĩa là nét núi mùa xuân, tôn lên đôi lông mày thanh tú trên khuôn mặt trẻ trung. Vẻ đẹp của Kiều không chỉ dừng lại ở đó, câu thơ "hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh" cũng là hình ảnh làm nổi bật vẻ đẹp mĩ lệ của Kiều, vẻ đẹp hoàn mĩ và sắc sảo ấy có sức quyến rũ lạ lùng, khiến cho thiên nhiên không thể dễ dàng chịu thua, chịu nhường mà phải nảy sinh lòng ghen ghét, đố kị. Đồng thời, qua chi tiết này, Nguyễn Du cũng ngầm báo hiệu số phận của Kiều sẽ gặp nhiều sóng gió, trắc trở. Không chỉ mang một vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành, Kiều còn là một cô gái thông minh và rất mực tài hoa. Cái tài của Kiều đạt tới mức lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến, gồm đủ cả cầm, kì, thi họa. Đặc biệt nhất, tài đàn của nàng đã trở thành sở trường, năng khiếu vượt lên trên mọi người. Ở đây, tác giả đã đặc tả cái tài của Kiều để gợi ca cái tâm đặc biệt của nàng. Cung đàn "bạc mệnh" mà Kiều tự sáng tác nghe thật da diết, buồn thương, nói lên tiếng lòng của một trái tim đa sầu đa cảm. Như vậy, chỉ bằng mấy câu thơ trong đoạn trích, Nguyễn Du đã không chỉ miêu tả được vẻ đẹp hoàn mĩ và cái tài của Kiều mà còn dự báo trước được tương lai của nhân vật.
Hướng dẫn về nhà
- Hoàn thiện đoạn văn nộp vào Azota theo đường link trong nhóm lớp
- Hoïc thuoäc loøng ñoaïn trích“Chò em Thuùy Kieàu” . Phaân tích veû ñeïp hai nhaân vaät Thuùy Kieàu, Thuyù Vaân .
- Söu taàm nhöõng caâu thô mieâu taû ñaëc saéc về nhaân vaät Thúy Kiều trong “Truyện Kiều”.
- Soạn bài “Thuật ngữ”.
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC.
CHÀO TẠM BIỆT CÁC EM !
GIỜ
NGỮ VĂN
LỚP 9C
Cô : Mai Tuyết
nguon VI OLET
