Tiết 16,17 Văn bản:
CÔ BÉ BÁN DIÊM
(An – đéc – xen)
I. Tìm hiểu chung
An – đéc – xen ( 1805- 1875)
PTBĐ: Tự sự + miêu tả + biểu cảm
Ngôi kể: Thứ 3
Thể loại: Truyện ngắn
Xuất xứ: Trích từ truyện ”Cô bé bán diêm”
Truyện kể về một em bé mồ côi mẹ phải đi bán diêm trong đêm giao thừa rét buốt, không bán được diêm em chẳng dám về nhà vì sợ bố đánh, đành ngồi nép vào góc tường, liên tục quẹt diêm để sưởi ấm. Hết một bao diêm thì em bé đã chết cóng trong giấc mơ cùng bà nội lên trời. Sáng hôm sau – ngày đầu năm, mọi người qua đường vẫn thản nhiên nhìn cảnh tượng thương tâm ấy.
3. Đọc - Tóm Tắt
Phần 1: Từ đầu … Cứng đờ ra: Hoàn cảnh sống của cô bé bán diêm
Phần 2: Tiếp … Chầu thượng đế : Những mộng tưởng của cô bé
Phần 3: Còn lại: Cái chết của cô bé bán diêm
4. Bố cục
Tìm bố cục và nêu nội dung của từng phần?
II. Tìm hiểu văn bản
1
Cảnh ngộ của em bé bán diêm
2
Ước muốn của em – Thực và mộng
3
Cái chết của em bé và tấm lòng nhà văn
Hình tượng cô bé bán diêm
1. Cảnh ngộ của em bé bán diêm
Mồ côi mẹ, gia sản tiêu tán sau khi bà mất
Bố nghiện rượu, hay đánh đập, chửi rủa em
Em cô đơn, đói rét, phải tự đi kiếm sống
Bán diêm, cô đơn giữa đêm giao thừa
Thời tiết khắc nghiệt – em đầu trần, bụng đói
Không bán được diêm, em không dám về vì sợ bố đánh
Đáng thương, thiếu thốn cả vật chất lẫn tinh thần.
Nhận xét gì về cảnh ngộ của cô bé?
Hình ảnh cô bé được tái hiện qua tình huống đặc biệt nào?
* Hình ảnh đối lập
Trời đông giá rét tuyết rơi
Cô bé đầu trần, chân đất
Trời tối đen
Cửa sổ mọi nhà đều rực
sáng ánh đèn
Cô bé bụng đói cật rét
Phố sực nức mùi ngỗng quay
Ngôi nhà đẹp đẽ xinh xắn, nơi em sống đầm ấm xưa kia
Một xó tối tăm lạnh lẽo
Làm nổi bật tình cảnh hết sức tội nghiệp của cô bé, tác động đến lòng trắc ẩn của người đọc.
Những hình ảnh đối lập đã làm nổi bật điều gì? Tác động đến ai?
Một số hình ảnh về trẻ em lang thang ở Việt Nam
Theo em trong thực tế cuộc sống hiện nay còn tồn tại những mảnh đời có hoàn cảnh giống cô bé không?
2. Ước muốn của em – Thực và mộng
Liệt kê những lần quẹt diêm của em bé
Em bé quẹt diêm 5 lần và mộng tưởng đẹp đẽ cứ thế hiện ra.
Nội dung yêu cầu
Làm việc cá nhân
Ghi vào giấy nháp
5 phút
(1)
(2)
(3)
Liệt kê những những cảnh tượng mà em bé đã thấy trong mỗi lần quẹt diêm: Thực tế Mong ước của em
Nêu nhận xét, suy nghĩ về những mộng tưởng của cô bé qua những lần quẹt diêm.
Tất cả những mộng tưởng đó cho ta thấy điều gì về cô bé bán diêm?
1. Lò sưởi ấm áp
1. Bần thần trở về nỗi lo không bán được diêm.
2. Bàn ăn thịnh soạn, ngỗng quay
3. Cây thông Nôen lộng lẫy
4. Bà nội hiện về, mỉm cười hiền hậu
5. Hai bà cháu bay lên
2. Cô đơn, lạnh lẽo, đói
3. Tất cả bay lên trời, nghĩ đến bà.
4. Bà biến mất
5. Em bé chết
Luôn khao khát cuộc sống ấm no, hạnh phúc, đầy tình thương yêu
Tất cả những mộng tưởng đó cho ta thấy điều gì về cô bé bán diêm?
Lần1: Vì trời rét
Lần 2: Vì bụng đói
Lần 3: Đó là đêm giao thừa
Lần 4: Bà hiện về đem đến cho em tình yêu thương
Lần 5: Em muốn níu bà lại, muốn đi với bà...
Các mộng tưởng của em bé diễn ra lần lượt theo thứ tự như vậy có phù hợp không? Vì sao?
Các mộng tưởng diễn ra
theo trình tự hợp lí, phù hợp
với hoàn cảnh em bé lúc đó.
=> ước mơ của em bé:
Về một mái ấm gia đình.
Về sự ấm no, hạnh phúc.
Được ăn ngon mặc đẹp
Được vui chơi, sống trong tình yêu thương
Qua mộng tưởng thể hiện ước mơ gì của cô bé?
2. Ước muốn của em – Thực và mộng
=>Luôn khao khát cuộc sống ấm no, hạnh phúc, đầy tình thương yêu.
-> Các mộng tưởng diễn ra theo trình tự hợp lí, phù hợp với hoàn cảnh em bé lúc đó.
=> Ước mơ của em bé:
Về một mái ấm gia đình, về sự ấm no, hạnh phúc; được ăn ngon mặc đẹp; được vui chơi, sống trong tình yêu thương.
3. Cái chết của em bé và tấm lòng nhà văn
Truyện được kết thúc như thế nào? Đó cũng là kết thúc cho 1 số phận ra sao?
Nguyên nhân gây ra cái chết của em bé là gì?
Kết thúc số phận bất hạnh của những con người đau khổ
Hoàn thiện PBT sau (5p)
“đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười”
Cái chết không bi luỵ mà được miêu tả rất đẹp
- Cảm thông, thương xót.
Con người phải biết yêu thương đùm bọc nhau + Quan tâm đến trẻ em
Lên án sự thờ ơ, lãnh đạm của mọi người trong xã hội trước số phận đáng thương của những mảnh đời bất hạnh.
- Ngợi ca vẻ đẹp, khát vọng ước mơ trong tâm hồn của cô bé bán diêm.
Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì khi miêu tả thái độ
của mọi người trước cái chết của cô bé?
Hiện nay còn rất nhiều những hoàn cảnh éo le như em bé bán diêm trong truyện. Hãy lấy ví dụ và cho biết xã hội ta đã có những tổ chức, hành động nào giúp đỡ cho các em có hoàn cảnh khó khăn?
GÓC CHIA SẺ
III. Tổng kết
NỘI DUNG
- Tình cảnh đáng thương của cô bé bán diêm nghèo khổ.
- Niềm xót thương, đồng cảm của tác giả với những con người bất hạnh.
NGHỆ THUẬT
Đan xen yếu tố thật và mộng tưởng
Kết cấu tương phản, đối lập.
Trí tưởng tượng bay bổng
IV. Luyện tập
Trò chơi: Mua thêm cây diêm
Hãy giúp em bé bán được nhiều bao diêm để em trở về nhà đón giao thừa với gia đình nhé!
Mỗi câu trả lời đúng là em đã mua giúp em nhỏ một bao diêm rồi! Giơ tay thật nhanh sau khi cô giáo đọc câu trả lời để gửi tình cảm của mình đến cô bé bán diêm nào!!!
请大家
投我一票
An-đéc-xen là nhà văn của nước nào?
A. Đan Mạch.
B. Thuỵ Sĩ.
C. Pháp.
D. Thuỵ Điển.
Trong văn bản Cô bé bán diêm, các mộng tưởng của cô bé bán diêm mất đi khi nào?
C. Khi trời sắp sáng.
A. Khi bà nội em hiện ra.
D. Khi em bé nghĩ đến việc sẽ bị người cha mắng.
B. Khi các que diêm tắt.
请大家
投我一票
Em bé quẹt que diêm lần thứ nhất và tưởng như ngồi trước một lò sưởi. Ý nào nói đúng về mộng tưởng đó?
A. Em mơ về một mái ấm gia đình.
B. Em nhớ tới ngọn lửa mà bà nhen nhóm năm xưa.
C. Đang trải qua lạnh giá rét mướt, em mơ được sưởi ấm.
D. Em mơ ngọn lửa và hơi ấm lò sưởi xua tan cảnh tăm tối, lạnh lẽo của đời mình.
Ý nghĩa của mộng tưởng gặp bà và “cùng bay lên chầu Thượng đế” là gì?
D. Khao khát tình thương của bà trao cho.
B. Muốn được trường sinh bất tử.
C. Được gặp bà sống yên vui trong lòng bà.
A. Muốn thoát khỏi cảnh ngộ đen tối "chẳng còn đói rét, đau buồn nào đe doạ".
Nhận định nào nói đúng nội dung của truyện Cô bé bán diêm?
A. Gián tiếp nói lên bộ mặt của xã hội nơi cô bé bán diêm sống, đó là một cõi đời không có tình người.
B. Thể hiện niềm thương cảm của nhà văn đối với những em bé nghèo khổ.
C. Kể về số phận bất hạnh của một em bé nghèo phải đi bán diêm cả vào đêm giao thừa
D. Cả A, B, C
请大家
投我一票
Vận dụng
Tưởng tượng rằng em có mặt lúc cô bé đang bán diêm/ lúc cô bé chết, em sẽ nói gì? Làm gì? Viết một đoạn văn ngắn.
nguon VI OLET
