Tiết 22 – 23 : Văn bản:
CÔ BÉ BÁN DIÊM
An- đéc-xen
Văn bản :
CÔ BÉ BÁN DIÊM
I. Đọc – hiểu chú thích
I. Đọc - hiểu chú thích:
1. Tác giả:
-Tác giả: An-đéc-xen (Hans Chirstian Anderson) (1805 – 1875)
-Là nhà văn Đan Mạch nổi tiếng
-Người kể chuyện cổ tích nổi tiếng trên thế giới với nhiều truyện dành cho trẻ em
-Nhiều truyện ông biên soạn lại từ truyện cổ tích, cũng có nhiều truyện do ông sáng tạo ra.
Sgk /67
Một số tác phẩm của ông
Bà chúa tuyết (Sneedronningen)
Chim họa mi (Nattergalen - truyện thần kỳ )
Chú lính chì dũng cảm (Den standhaftige Tinsoldat)
Con ngỗng hoang (De vilde Svaner)
Cô bé bán diêm (Den lille Pige med Svovlstikkerne)
Cô bé tí hon Thumbelina (Tommelise)
Gia đình hạnh phúc (Den lykkelige Familie)
Nàng tiên cá (Den lille Havfrue)
Chú vịt con xấu xí (Den grimme Elling)
Nàng Bạch Tuyết và bảy chú lùn
Bà chúa tuyết
Nàng tiên cá
Nàng Bạch Tuyết và bảy chú lùn
Bầy chim thiên nga
I. Đọc – hiểu chú thích:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Xuất xứ :
- PTBĐ:
- Thể loại:
- Ngôi kể:
trích gần hết văn bản “ Cô bé bán diêm”
tự sự + miêu tả + biểu cảm
truyện ngắn
thứ ba
I. Đọc – hiểu chú thích:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Bố cục:
Theo em có thể chia VB làm mấy phần? Giới hạn mỗi phần? Nội dung?
Bố cục chia làm ba phần:
*Phần 1: từ đầu cho tới ... đã cứng đờ ra.
=> Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa
*Phần 2: “Chà! Giá quẹt một que diêm … về chầu Thượng Đế.”
=> Các lần quẹt diêm và những mộng tưởng của cô bé
*Phần 3: còn lại
=> Cái chết thương tâm của cô bé
3 phần
Tóm tắt
Trong đêm giao thừa, trời rét mướt, có một cô bé đầu trần, chân đi đất, bụng đói đang rầu rĩ đi bán diêm trong bóng tối. Cô bé bán diêm ấy đã mồ côi mẹ và cũng đã mất đi người thương yêu em nhất là bà nội. Em không dám về nhà vì sợ bố sẽ đánh em. Vừa lạnh vừa đói, cô bé ngồi nép vào một góc tường rồi khẽ quẹt một que diêm để sưởi ấm. Que diêm thứ nhất cho em có cảm giác ấm áp như ngồi bên lò sưởi. Em vội quẹt que diêm thứ hai, em được thấy một bàn ăn thịnh soạn hiện lên. Rồi em quẹt que diêm thứ ba và được thấy cây thông Nô-en. Quẹt que diêm thứ tư: bà nội hiền từ của em hiện lên đẹp đẽ, gần gũi và phúc hậu biết mấy. Nhưng ảo ảnh đó nhanh chóng tan đi sau khi que diêm vụt tắt. Em vội vàng quẹt hết cả bao diêm để mong níu bà nội lại. Cô bé bán diêm đã chết trong giá rét khi mơ cùng bà bay lên cao mãi.
Văn bản :
CÔ BÉ BÁN DIÊM
II. Đọc – hiểu văn bản
I. Đọc – hiểu chú thích
1. Tác giả
2. Tác phẩm
3. Bố cục
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa
Tìm trong đoạn đầu văn bản những chi tiết nói lên hoàn cảnh hiện tại và quá khứ của cô bé
(Đêm giao thừa, trời rét mướt. Một cô bé bán diêm nhà nghèo, mồ côi mẹ, đầu trần, chân đất, bụng đói, đang dò dẫm trong bóng tối. Suốt cả ngày em không bán được bao diêm nào…)
Cửa sổ mọi nhà đều sáng rực ánh đèn và trong phố sực nức mùi ngỗng quay. Chả là đêm giao thừa mà! Em tưởng nhớ lại năm xưa, khi bà nội hiền hậu của em còn sống, em cũng được đón giao thừa ở nhà. Nhưng thần chết đã đến cướp bà em đi mất, gia sản tiêu tán và gia đình em đã phải lìa ngôi nhà xinh xắn có dây trường xuân bao quanh, nơi em đã sống những ngày đầm ấm, để đến chui rúc trong một xó tối tăm, luôn luôn nghe những lời mắng nhiếc, chửi rủa.
Em ngồi nép trong một góc tường, giữa hai ngôi nhà, một cái xây lùi vào chút ít.
Em thu đôi chân vào người, nhưng mỗi lúc em càng thấy rét buốt hơn.
Tuy nhiên, em không thể nào về nhà nếu không bán được ít bao diêm, hay không ai bố thí cho một đồng xu nào đem về; nhất định là cha em sẽ đánh em.
Vả lại ở nhà cũng rét thế thôi. Cha con em ở trên gác sát mái nhà, và mặc dầu đã nhét giẻ rách vào các kẻ hở lớn trên vách, gió vẫn thổi rít vào trong nhà. Lúc này đôi bàn tay em đã cứng đờ ra.
I. Đọc –hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa
*Quá khứ
-Được yêu thương hết mực
-Sống trong căn nhà xinh xắn
=> đầm ấm, hạnh phúc
*Hiện tại
-Mồ côi mẹ, bà mất, sống với người cha tàn nhẫn, không yêu thương
-Nhà nghèo, chui rúc trong một xó tối tăm
-Em phải bán diêm để kiếm sống
-Đầu trần, chân đất > < trời rét mướt
-Dò dẫm trong bóng tối > < mọi nhà sáng rực
-Bụng đói > < phố sực nức mùi ngỗng quay
Tác giả đưa ra hoàn cảnh sống trong quá khứ và hiện tại của cô bé để làm gì?
=> Nhằm nhấn mạnh nỗi cơ cực, đói khổ của cô bé đồng thời gợi niềm thương cảm cho người đọc
(Tương phản)
=> nghèo khổ, bất hạnh, đáng thương
Cô bé bán diêm đã quẹt diêm mấy lần? Qua các lần quẹt diêm, ta thấy mộng tưởng và thực tại của cô bé như thế nào? Từ những mộng tưởng ấy ta thấy cô bé ước mơ gì?
- Nhu ng?i tru?c lũ su?i b?ng s?t to? hoi núng
-> Sỏng s?a, ?m ỏp
- Lũ su?i bi?n m?t, s? cha m?ng. ->Ti?c v� lo s?
=>U?c mo: Mong du?c su?i ?m
- Như ngồi trước lò sưởi bằng sắt toả hơi nóng
->Sáng sủa, ấm áp
- Lò sưởi biến mất, sợ cha mắng.
->Tiếc và lo sợ
=>Ước mơ: Mong được sưởi ấm
-Bàn ăn có ngỗng quay
->Giàu có, sung túc
-Bức tường dày đặc, lạnh lẽo.
->Nghèo khổ, thiếu thốn
=>Ước mơ: Mong được ăn ngon
- Lò sưởi
- Lò sưởi biến mất, sợ cha mắng.
- Bàn ăn có ngỗng quay.
- Bức tường dày đặc, lạnh lẽo.
- Cây thông No-en trang trí lộng lẫy ->Vui tươi đẹp đẽ
Nến bay lên biến thành những ngôi sao.
=>Ước mơ: Mong được vui chơi, đón Giáng sinh vui tươi hạnh phúc
- Lò sưởi.
- Lò sưởi biến mất, sợ cha mắng.
- Bàn ăn có ngỗng quay.
-Bức tường dày đặc, lạnh lẽo.
Cây thông No-en trang trí lộng lẫy.
- Nến bay lên biến thành những ngôi sao.
- Bà mỉm cười với em
->Vui sướng
- Ảo ảnh rực sáng biến mất
-> Đau khổ, tuyệt vọng
=>Ước mơ: Mong được ở mãi bên bà
Bàn ăn có ngỗng quay.
Bức tường dày đặc, lạnh lẽo
Cây thông No-en trang trí lộng lẫy.
Nến bay lên biến thành những ngôi sao.
Bà mỉm cười với em
Ảo ảnh rực sáng biến mất
Em về chầu Thượng đế
->Phũ phàng, tàn nhẫn
=>Ước mơ: Mong được thoát khỏi cảnh nghèo khổ, khổ đau và bất hạnh
Hai bà cháu bay lên trời, chẳng còn đói rét đau buồn
->Hạnh phúc dạt dào
Những mộng tưởng chính là ước mơ của cô bé. Các ước mơ này được sắp xếp theo trình tự thế nào? Có hợp lý không?
Mong được sưởi ấm
Mong được ăn ngon
Ước mơ về vật chất
Mong được vui chơi, đón Giáng sinh vui tươi hạnh phúc
Mong được ở mãi bên bà
Mong được thoát khỏi cảnh đói khổ và bất hạnh
Ước mơ về tinh thần
I. Đọc – hiểu chú thích.
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa
2. Mộng tưởng và thực tế qua mỗi lần quẹt diêm
3. Cái chết thương tâm của cô bé
Đọc và tìm trong đoạn cuối văn bản những chi tiết nói về cái chết của cô bé
Sáng hôm sau, tuyết vẫn phủ kín mặt đất, nhưng mặt trời lên, trong sáng chói chang trên bầu trời xanh nhợt. Mọi người vui vẻ ra khỏi nhà.
Trong buổi sáng lạnh lẽo ấy, ở một xó tường, người ta thấy một em gái có đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười. Em đã chết vì giá rét trong đêm giao thừa.
Ngày mồng một đầu năm hiện lên trên thi thể em bé ngồi giữa những bao diêm trong đó có một bao đã đốt hết nhẵn. Mọi người bảo nhau: “Chắc nó muốn sưởi cho ấm!”, nhưng chẳng ai biết những điều kì diệu em đã trông thấy, nhất là cảnh huy hoàng lúc hai bà cháu bay lên để đón lấy những niềm vui đầu năm
Đọc – hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa
2. Mộng tưởng và thực tế qua mỗi lần quẹt diêm
3. Cái chết thương tâm của cô bé
-Tuyết phủ kín mặt đất, mặt trời lên, bầu trời trong xanh
-Mọi người vui vẻ bước ra khỏi nhà
->Lạnh nhưng vui vẻ, sáng sủa
-Chết nơi xó tường trong đêm giao thừa
-Đôi má hồng, đôi môi mỉm cười->chết trong niềm vui
->Cái chết được miêu tả khác thường => tấm lòng nhân đạo của tác giả, giảm tính bi thương cho câu chuyện
* Thái độ của mọi người:
- Bảo nhau: “Chắc nó muốn sưởi cho ấm”
->Thái độ thản nhiên, thờ ơ, lạnh lùng
=> Đó là xã hội vô nhân đạo, vô tâm, thiếu tình thương
I. Đọc – hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
-Cách kể chuyện hấp dẫn đan xen giữa hiện thực và mộng tưởng
-Sắp xếp các tình tiết hợp lý
-Kết hợp tự sự, miêu tả và biểu cảm
-Kết cấu đối lập, tương phản
-Trí tưởng tượng bay bổng
-So sánh
2. Nội dung và giá trị:
*Nội dung
-Truyện kể về cô bé bán diêm trong đêm giao thừa với cái chết đau khổ của cuộc đời bất hạnh để lại cho ta lòng cảm thương sâu sắc
*Giá trị hiện thực
-Phơi bày xã hội thiếu công bằng, chênh lệnh giàu nghèo quá lớn
-Phơi bày một hiện thực cay đắng về cái chết thương tâm cùng sự hành hạ phũ phàng của người lớn với trẻ em
*Giá trị nhân đạo
-Niềm cảm thương chân thành trước số phận của cô bé bán diêm
-Phê phán sự bất công trong xã hội cũng như thái độ thờ ơ, tàn nhẫn của người đời
*Ghi nhớ : SGK/68
nguon VI OLET
