Bài 6. Phản xạ

Kiểm tra bài cũ
Mô thần kinh có cấu tạo, chức năng như thế nào?
- Mô thần kinh gồm các tế bào thần kinh là nơron và các tế bào thần kinh đệm.
Chức năng: tiếp nhận kích thích, xử lí thông tin và điều khiển hoạt động của cơ thể.
+ Sờ tay vào vật nóng
Ở người có các hiện tượng:
→ rụt tay lại
→ tiết nước bọt
+ Nhìn thấy quả chua
Hiện tượng rụt tay, tiết nước bọt đó là phản xạ.
Vậy phản xạ là gì?
Cơ sở của phản xạ là gì?
Phản xạ được thực hiện nhờ
cơ chế nào?
Bài 6
PHẢN XẠ
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON
? Quan sát hình 6-1 và mô tả cấu tạo của một nơron điển hình.
+ Thân nơron chứa nhân.
+ Sợi nhánh ngắn, phân nhánh nhiều.
+ Sợi trục dài, có bao miêlin, tận cùng là các cúc xinap.
* C?u t?o:

- Nơron có chức năng gì?
Chức năng
Cảm ứng
Dẫn truyền xung thần kinh

- Xung thần kinh được dẫn truyền từ nơron này sang nơron khác nhờ bộ phận nào?
Nhờ cúc xinap
nơron li tâm
nơron hướng tâm
- Hãy phân loại nơron ?
6
Lỗ tủy
Thân nơron hướng tâm
Thân nơron li tâm
nơron trung gian
Bảng phân biệt các loại nơron
Thân nằm bên ngoài trung ương thần kinh
Nằm trong trung ương thần kinh, sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng
Truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm đến trung ương thần kinh
Truyền xung thần kinh từ trung ương tới cơ quan phản ứng.
Nằm trong trung ương thần kinh
Liên hệ giữa các nơron
 Xung thần kinh lan truyền theo một chiều nhất định từ nơi phát sinh hoặc nơi tiếp nhận về thân nơron và truyền đi dọc theo sợi trục.
Em có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm
và nơron li tâm?
1. Phản xạ là gì ? Cho ví dụ về phản xạ ở người và động vật ?
2. Nêu sự khác biệt giữa phản xạ ở động vật với hiện tượng cảm ứng ở thực vật (ví dụ chạm tay vào cây trinh nữ thì lá cây cụp lại).
Thảo luận 5 phút
1. Phản xạ
II. Cung phản xạ
Câu 1 :
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.
→ tiết nước bọt
→ rụt tay lại
+ Sờ tay vào vật nóng:
+ Nhìn thấy quả chua :
Câu 2 .
Sự khác biệt:
- Phản xạ ở động vật có sự tham gia của hệ thần kinh: phản xạ phản ứng.
- Cảm ứng ở thực vật do thành phần đặc biệt bên trong thực hiện.
Ví dụ: Hiện tượng cụp lá ở cây hoa trinh nữ chủ yếu là những biến đổi về trương nước ở các tế bào gốc, không phải do thần kinh điều khiển.
1. Phản xạ
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.
II. Cung phản xạ
nơron li tâm
nơron hướng tâm
- Những loại nơron nào tham gia vào cung phản xạ ?
6
Lỗ tủy
Thân nơron hướng tâm
Thân nơron li tâm
nơron trung gian
2. Cung phản xạ
- Cung phản xạ là gì?
 Cung phản xạ là đường dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng.
Cung phản xạ là đường dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng.
Cung phản xạ gồm:
+ Cơ quan thụ cảm
+ Nơron hướng tâm
+ Nơron li tâm
+ Nơron trung gian
+ Cơ quan phản ứng
2. Cung phản xạ
Phân tích đường dẫn truyền xung thần kinh của phản xạ chạm vào vật nóng  rụt tay lại.
3. Vòng phản xạ
(nơ ron li tâm)
Bị nóng (kích thích)
ngón tay
Cơ quan thụ cảm ở da
(nơ ron hướng tâm)
Rút tay lại
Tuỷ sống (phân tích)
- Thế nào là vòng phản xạ?
Vòng phản xạ là luồng thần kinh bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi. Đường phản hồi thông tin ngược về trung ương thần kinh để điều chỉnh phản ứng
Vòng phản xạ có ý nghĩa như thế nào trong đời sống con người ?
Nhờ hoạt động của phản xạ mà cơ thể thích nghi kịp thời với sự thay đổi của môi trường
Vòng phản xạ là luồng thần kinh bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi.
Đường phản hồi thông tin ngược về trung ương thần kinh để điều chỉnh phản ứng.
3. Vòng phản xạ
Một cung phản xạ gồm đầy đủ các thành phần là:
Nơron hướng tâm, nơron li tâm và nơron trung gian.
Nơron hướng tâm, nơron li tâm, cơ quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
Nơron hướng tâm, nơron li tâm, nơron trung gian, cơ quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
Nơron hướng tâm, nơron li tâm, nơron trung gian, cơ quan thụ cảm.
2. Vai trò của Nơron cảm giác là ?
Truyền xung thần kinh về trung ương.
Truyền xung thàn kinh đến cơ quan cảm ứng.
Liên hệ giữa các nơ ron.
Nối các vùng khác nhau trong trung ương thần kinh.
Dặn dò
Học bài, trả lời câu 1,2/23 SGK.
Đọc trước bài 7. Bộ xương/ 24 SGK.