Khi chuyển động trên dòng nước, lúc xuôi dòng và ngược dòng thuyền sẽ chuyển động với vận tốc có giống nhau không? Làm sao để tính được vận tốc của thuyền?
BÀI 6:
TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG.
CỘNG VẬN TỐC
Sinh viên: Đinh Hương Giang
Ngày soạn: 10/10/2021
I. Tính tương đối của chuyển động.
1. Tính tương đối của quỹ đạo.
Cho bánh xe lăn trên đưuờng thẳng
Cho bánh xe lăn trên đuường thẳng
=> Quỹ đạo của van xe hình gì?
+ Nếu chọn trục xe làm gốc thì quỹ đạo là đuường tròn
+ Nếu chọn ngưuời quan sát làm gốc thì quỹ đạo là đuờng cong lỳc lờn cỏo lỳc xu?ng th?p
Hình dạng quỹ đạo của bóng đối với người trên xe và với người đứng bên đường như thế nào?
Hình dạng quỹ đạo của bóng đối với người trên xe là một đường thẳng
Hình dạng quỹ đạo của bóng đối với người đứng bên đường là một đường cong lên xuống
I. Tính tương đối của chuyển động
1. Tính tương đối của quỹ đạo
Quỹ đạo chuyển động của một vật đối với các hệ qui chiếu khác nhau là khác nhau.
2. Tính tương đối của vận tốc
2. Tính tương đối của vận tốc
- Một người đang ngồi trên xe chuyển động với vận tốc 40 km/h
Vận tốc phụ thuộc hệ quy chiếu nên có tính tương đối.
Vận tốc của người ngồi trên xe đối với xe ?
Vận tốc của người ngồi trên xe đối với xe
bằng 0.
Một người đang ngồi trên xe chuyển động với vận tốc 40 km/h
Vận tốc của người ngồi trên xe đối với người đứng bên đường ?
Vận tốc của người ngồi trên xe đối với người đứng bên đường bằng 40km/h.
Vận tốc phụ thuộc hệ quy chiếu nên có tính tương đối.
I. Tớnh tuong d?i c?a chuy?n d?ng
1. Tớnh tuong d?i c?a qu? d?o
Quỹ đạo chuyển động của một vật đối với các hệ qui chiếu khác nhau là khác nhau.
2. Tớnh tuong d?i c?a võ?n tụ?c
Vận tốc của một vật đối với các hệ qui chiếu khác nhau là khác nhau.
hệ quy chiếu đứng yên và
Hệ quy chiếu chuyển động
II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC.
1. Hệ quy chiếu đứng yên và hệ quy chiếu chuyển động.
- Hê quy chiếu đứng yên: Là hệ quy chiếu gắn với vật mốc đứng yên như nhà cửa, cây, bờ sông….
-Hê quy chiếu chuyển động: Là hệ quy chiếu gắn với vật chuyển động như xe chạy, vật trôi sông …….
Khi dòng nước yên lặng một chiếc thuyền chuyển động với vận tốc 15 km/h. Hỏi khi dòng nước chảy với vận tốc 2km/h thì vận tốc của thuyền khi đó là bao nhiêu trong hai trường hợp sau:
a.Thuyền đi xuôi dòng nước.
b.Thuyền đi ngược chiều dòng nước
VÍ DỤ
2. Công thức cộng vận tốc.
+Hê quy chiếu Oxy gắn với bờ
sông (b): hệ quy chiếu đứng yên.
+Hê quy chiếu O’x’y’ gắn với vật trôi
Sông (n) hệ quy chiếu chuyển động.
- Một chiếc thuyền đang chạy trên dòng nước chảy:chiếc thuyền (t); nước (n); bờ sông (b)
-Vận tốc tuyệt đối là vận tốc của vật so với hqc đứng yên:
- Vận tốc tương đối là vận tốc của vật so với hqc chuyển động :
-Vận tốc kéo theo là vận tốc của hqc chuyển động so với hqc đứng yên:
Trường hợp các vận tốc cùng phương cùng chiều.
Thuyền chạy xuôi dòng
b. Trường hợp vận tốc tương đối cùng phương ngược chiều vận tốc kéo theo.
Tổng quát
+ Công thức cộng vận tốc.
Vận tốc tuyệt đối bằng tổng vectơ của vận tốc tương đối và vận tốc kéo theo.
Gọi
(1) vật chuyển động của vật (thuyền)
(2) hệ quy chiếu chuyển động (nước)
(3) hệ quy chiếu đứng yên (bờ)
V1,2
V2,3
V1,3
V2,3
V1,3
v1,3 = v1,2 + v2,3
v1,3 = v1,2 - v2,3
V1,2
Bơi khi nước lặng v12 = 50m/phút
Bơi xuôi dòng nước v12 = 50m/phút; v23 = 30m/phút
Bơi ngược dòng nước v12 = 50m/phút; v23 = 30m/phút
v13 = ?
v13 = ?
v13 = ?
VẬN DỤNG
VẬN DỤNG
Câu 2: Một chiếc thuyền đi trong nước yên lặng với vận tốc có độ lớn v1, vận tốc dòng chảy của nước so với bờ sông có độ lớn v2. Nếu người lái thuyền hướng mũi thuyền dọc theo dòng nước từ hạ nguồn lên thượng nguồn của con sông thì một người đứng trên bờ sẽ thấy
A. thuyền trôi về phía thượng nguồn nếu v1 > v2.
B. thuyền trôi về phía hạ lưu nếu v1 > v2.
C. thuyền đứng yên nếu v1 < v2.
D. truyền trôi về phía hạ lưu nếu v1 = v2.
Đáp án: A
VẬN DỤNG
Câu 3: Một chiếc thuyền chạy ngược dòng trên một đoạn sông thẳng, sau 1 giờ đi được 9 km so với bờ. Một đám củi khô trôi trên đoạn sông đó, sau 1 phút trôi được 50 m so với bờ. Vận tốc của thuyền so với nước là
A. 12 km/h.
B. 6 km/h.
C. 9 km/h.
D. 3 km/h.
Đáp án: B
CỦNG CỐ
Có tính tương đối
QUỸ ĐẠO
CHUYỂN ĐỘNG
HỆ QUY CHIẾU
Đứng yên
Chuyển động
CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC
v1,3 = v1,2 + v2,3
v1,3 = v1,2 - v2,3
v1,3 = v1,2 + v2,3
2
2
2
Em có biết ?
Khi đàn chim đang bay va vào máy bay lúc này tạo ra 1 vận tốc rất lớn ( tương đương với viên đạn) gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng.
nguon VI OLET
