Chương II. Vận động
Chủ đề. SỰ VẬN ĐỘNG CỦA CƠ THỂ
( GỒM 6 TIẾT : TỪ BÀI 7 ĐẾN BÀI 12)
Hệ vận động gồm những thành phần nào? Có vai trò gì ?
+ Hệ vận động: bộ xương và hệ cơ
+ Vai trò :
-Tạo khung xương nâng đỡ cơ thể, giúp cơ thể vận động
-Bảo vệ các nội quan
I. BỘ XƯƠNG
I. BỘ XƯƠNG
Bộ xương người
Xương tay
Xương chân
Xương ức
Xương sườn
Xương sống
Xương thân
- Em hãy quan sát hình vẽ và cho biết bộ xương được chia làm mấy phần cơ bản?
Bộ xương gồm
Xương đầu
Xương thân
Xương chi: xương tay và xương chân
Xương đầu
1. Các phần chính của bộ xương:
Quan sát 3 phần cơ bản của bộ xương (hình 7.17.3)
thì mỗi phần gồm những phần như sau:
xương chi
Xương ức
Xương sườn
Xương cột sống
xương thân
Xương đầu
1. Các phần chính của bộ xương:
Xương đầu
Khối xương sọ có 8 xương ghép lại tạo thành hộp sọ chứa não.
Xương mặt nhỏ, xương hàm bớt thô vì nhai thức ăn chin và không phải là vũ khí tự vệ. Hình thành lồi cằm liên quan đến vận động ngôn ngữ.
- Thông tin cần biết thêm: thực chất xương đầu không phải là một khối thống nhất mà nó gồm nhiều xương ghép lại với nhau.
Xương thân
Cột sống gồm nhiều đốt sống khớp nhau, cong ở 4 chỗ, thành 2 chữ S tiếp nhau : cơ thể đứng thẳng.
Các xương sườn gắn với cột sống và gắn xương ức tạo thành lồng ngực : bảo vệ tim , phổi.
Xương cột sống
Xương chân Xương tay
Xương chân Xương tay
Tìm điểm giống và khác nhau giữa xương tay và xương chân ?
- Giống: Đều gồm các phần tương tự nhau:
+ Xương đai: (đai vai, đai hông)
+ Xương cánh tay (xương đùi)
+ Xương cẳng tay (cẳng chân)
+ Xương cổ tay (cổ chân)
+ Xương bàn và xương ngón.
- Khác: Xương tay ngắn, mảnh, các khớp cử động nhiều; xương chân dài, to, khoẻ, ít cử động hơn.
Tay có cấu tạo thích nghi với quá trình lao động; Chân có cấu tạo thích nghi với quá trình đi thẳng đứng.
- Những đặc điểm nào của bộ xương người thích nghi với tư thế đứng thẳng?
Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa để phù hợp với chức năng đứng thẳng và lao động.
- Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa gì?
- Cột sống có 4 chỗ cong.
- Các phần xương gắn khớp phù hợp trọng lực cân.
- Lồng ngực nở rộng sang 2 bên.
- Xương cổ chân và xương gót phát triể nở về phía sau làm cho diện tích bàn chân lớn, đảm bảo sự cân bằng vững chắc cho tư thế đứng thẳng.
I. BỘ XƯƠNG
1. Các phần chính của bộ xương:
- Bộ xương bao gồm:
+ Xương đầu: Xương sọ, xương mặt.
+ Xương thân: Xương cột sống, xương lồng ngực.
+ Xương chi: Xương chi trên, xương đai vai, xương chi dưới, xương hông.
+ Tạo khung giúp cơ thể có hình dạng nhất định.
+ Làm chỗ bám cho các cơ.
+ Bảo vệ các nội quan.
- Bộ xương người gồm mấy phần? Mỗi phần gồm những xương nào?
- Bộ xương có chức năng gì?
2. Các khớp xương.
2. Các khớp xương:
- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.
- Có mấy loại khớp xương? Nêu đặc điểm và cho ví dụ mỗi loại?
- Có 3 loại khớp xương:
KHỚP ĐỘNG:
Khớp đầu gối
KHỚP BÁN ĐỘNG:
Khớp xương cột sống
KHỚP BẤT ĐỘNG:
Khớp hộp sọ
+ Khớp bất động:
+ Khớp bán động:
+ Khớp động:
- Khớp bất động
+ Khớp bất động:
Khớp hộp sọ
Là khớp không cử động được.
- Khớp bán động
+ Khớp bán động:
Khớp xương cột sống
là khớp cử động hạn chế.
- Khớp động
+ Khớp động:
Khớp đầu gối
là khớp cử động dễ dàng nhờ hai đầu xương có sụn đầu khớp nằm trong một bao chứa dịch khớp (bao hoạt dich).
- Quan sát các hình sau , trả lời các câu hỏi
- Dựa vào cấu tạo khớp đầu gối hãy mô tả một khớp động.
- Khả năng cử động của khớp động và khớp bán động khác nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?
- Nêu đặc điểm của khớp bất động.
- Một khớp động gồm:
- Dựa vào cấu tạo khớp đầu gối hãy mô tả một khớp động.
+ Sụn khớp bọc hai đầu xương.
+ Dây chằng nối hai đầu xương với nhau.
+ Bao hoạt dịch (bao chứa dịch khớp) ngăn đôi hai xương và tiết ra chất dịch nhờn giúp hai đầu xương chuyển động dễ dàng.
KHỚP ĐỘNG
Khớp đầu gối
- Khả năng cử động của khớp động và khớp bán động khác nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?
Khả năng cử động của khớp động linh hoạt hơn khớp bán động vì cấu tạo của khớp động có diện khớp ở hai đầu xương tròn và lớn có sụn trơn bóng và giữa khớp có bao chứa dịch khớp, còn diện khớp của khớp bán động phẳng và hẹp.
KHỚP ĐỘNG:
Khớp đầu gối
KHỚP BÁN ĐỘNG:
Khớp xương cột sống
- Nêu đặc điểm của khớp bất động.
Khớp bất động có đường nối giữa 2 xương là hình răng cưa khít với nhau nên không cử động được.
KHỚP BẤT ĐỘNG:
Khớp hộp sọ
CỦNG CỐ:
Bài tập 1:
- Qua kiến thức bài học và dựa vào tranh mô hình bộ xương em hãy xác định thành phần các xương trên cơ thể người và từ đó đưa ra chức năng của bộ xương?
Bộ xương có chức năng:
* Nâng đỡ
* Bảo vệ cơ thể.
* Là nơi bám của các cơ.
BỘ XƯƠNG NGƯỜI
Xương tay
Xương đầu
Xương chân
Xương ức
Xương sườn
Xương sống
Xương thân
Bài tập 2:
Chọn câu đúng trong các câu sau:
Câu 1 : Trong các khớp sau, khớp động là khớp:
a. Giữa xương cổ chân với xương bàn chân.
b. Giữa xương sườn với xương đốt sống ngực.
c. Giữa xương đốt cổ 1 với đốt cổ 2.
d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.
Câu 2: Trong các khớp sau, khớp bán động là khớp:
a. Giữa xương cổ chân với xương bàn chân.
b. Giữa xương sườn với xương đốt sống ngực.
c. Giữa xương cẳng tay với xương cánh tay.
d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.
Câu 3: Trong các khớp sau, khớp bất động là khớp:
a. Giữa xương cẳng tay với xương cánh tay.
b. Giữa xương đốt cổ 1 với xương chẩm.
c. Giữa xương hàm dưới với xương thái dương.
d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.
I. BỘ XƯƠNG
1. Các phần chính của bộ xương:
- Bộ xương bao gồm:
+ Xương đầu: Xương sọ, xương mặt.
+ Xương thân: Xương cột sống, xương lồng ngực.
+ Xương chi: Xương chi trên, xương đai vai, xương chi dưới, xương hông.
- Chức năng của bộ xương:
+ Tạo khung giúp cơ thể có hình dạng nhất định.
+ Làm chỗ bám cho các cơ.
+ Bảo vệ các nội quan.
2. Các khớp xương.
Khớp bất động : khớp không cử động được.
Khớp bán động: khớp cử động hạn chế
Khớp động: là khớp cử động dễ dàng nhờ 2 đầu xương có sụn đầu khớp nằm trong 1 bao chứa dịch khớp ( bao hoạt dịch).
DẶN DÒ
- Đọc phần “Em có biết”.
- Chuẩn bị trước bài mới: Cấu tạo và tính chất của xương..
nguon VI OLET
