Bài 7. Liên minh châu Âu (EU)

LIÊN MINH CHÂU ÂU
(EU)-CÚC
EU
A) EU- LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI
I. Quá trình hình thành và phát triển
II. Vị thế EU trong nền kinh tế thế giới

B) EU-HỢP TÁC, LIÊN KẾT ĐỂ CÙNG PHÁT TRIỂN
I. Thị trường chung châu âu
II. Hợp tác trong sản xuất và dịch vụ
III. Liên kết vùng châu âu( euroregion)

A) EU- LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI
1951 6 thành viên Pháp, Đức (Tây Đức), I-ta-li-a, Bỉ, Hà Lan và Lúc-xăm-bua.
1973
Đan Mạch, Ai-len và Anh
1981
Hy Lạp
1986
Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha
1995
Áo, Phần Lan và Thuỵ Điển.
2004
thêm 10 thành viên mới là Cộng hòa Síp, Séc, Xlô-ve-ni-a, Hung-ga-ri, Lát-via, Lít-va, Man-ta, Ba Lan, Xlô-va-ki-a và E-xờ-tô-ni-a.2007
Bun-ga-ri và Ru-ma-ni.
2013
Crô-a-ti-a
2016
Đa số cử tri Anh bỏ phiếu ủng hộ Anh ra khỏi EU tại cuộc trưng cầu dân ý ngày 23/6/2016 (sự kiện Brexit)
I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
1) Sự ra đời và phát triển:
- Sau CTTG thứ 2, Tây Âu có nhiều hoạt động đẩy mạnh quá trình liên kết ở châu âu
+) 1951:6 thành viên sáng lập là Pháp, Đức (Tây Đức), I-ta-li-a, Bỉ, Hà Lan và Lúc-xăm-bua.
thành lập Cộng đồng Than và thép Châu Âu
+) 1957: thành lập Cộng đồng kinh tế Châu Âu ( tiền thân EU ngày nay )
+) 1958: cộng đồng Nguyên tử Châu Âu
=> 1967, Cộng đồng Châu Âu thành lập trên sự hợp nhất 3 tổ chức trên
=> 1993, đổi tên thành Liên minh Châu Âu (EU) dựa trên hiệp ước Ma-xtrich

-EU càng mở rộng số lượng thành viên
phạm vi lãnh thổ

6 nước (1951
) => 27 nước  hiện nay
Pháp, Đức, Italia, Bỉ, Hà Lan, Lúc-xăm-bua, Anh, Ai Len, Đan Mạch, Hy Lạp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Áo, Thụy Điển, Phần Lan, Séc, Hung-ga-ri, Ba Lan, Slô-va-kia, Slô-ve-nia, Lít-va, Lát-vi-a, Exờ-tô-nia, Man-ta, Síp, Bun-ga-ri và Ru-ma-ni.

2)Mục đích và thể chế:

*)mục đích:
- Xây dựng, phát triển 1 khu vực mà hàng hóa, con người ,dịch vụ tiền vốn tự do lư thông giữa các nước thành viên
- Tăng cường hợp tác, liên kết kinh tế,luật pháp, nội vụ, an ninh,đối ngoại.
*) thể chế: Nhiều vấn đề quan trọng trong kinh tế chính trị không do chính phủ của nhiều quốc gia thành viên, do cơ quan đầu não EU quyết định :

Hội đồng Châu Âu
Nghị viện Châu Âu
Hội đồng bộ trưởng EU
Uỷ ban liên minh Châu Âu
II. VỊ TRÍ EU TRONG NỀN KINH TẾ HÀNG ĐẦU THẾ GIỚI:
1. Trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới
- Thành công trong việc tạo ra 1 thị trường chung
- Dùng 1 đồng tiền chung ơ – rô
=> EU thành TTKT hàng đầu thế giới.
- có sự chênh lệch trình độ phát triển kinh tế các nước thành viên
II. VỊ TRÍ EU TRONG NỀN KINH TẾ HÀNG ĐẦU THẾ GIỚI:
2. tổ chức thương mại hàng đầu thế giới:
Phụ thuộc nhiều hoạt động xuất, nhập khẩu =>dỡ bỏ hàng rào thuế quan, có chung 1 mức thuế quan với các nước ngoài EU
- EU là bạn hàng lớn nhất của các nước đang phát triển , dành cho một số nước ở châu á, ca-ri-bê, và châu phi ưu đãi về thương mại
- ủng hộ buôn bán tự do trên thế giới. Tuy nhiên, EU đặt ra mức phạt thuế quan với mặt hàng nhập khẩu vào EU rẻ hơn so với mức giá ở nước xuất khẩu
- hạn chế nhập khẩu với than sắt … ở nước đang phát triển
- EU trợ cấp hàng nông sản làm giá nông sản thấp hơn với giá của thị trường thế giới
 EU không tuân thủ đầy đủ quy định của WTO
B) EU HỢP TÁC, LIÊN KẾT ĐỂ CÙNG PHÁT TRIỂN
I, THỊ TRƯỜNG CHUNG CHÂU ÂU
1> Tự do lưu thông
Thiết lập một thị trường chung: hàng hóa, con người, dịch vụ và tiền vốn đảm bảo tự do lưu thông trong các nước thành viên
Các nước thành viên có chung một chính sách thương mại
a) tự do lưu thông: quyền tự do đi lại, tự do cư trú, tự do lựa chọn nơi làm việc được bảo đảm
b) tự do lưu thông dịch vụ : tự do đối với các dịch vụ vận tải, thông tin liên lạc, ngân hàng, kiểm toán, du lịch,..
c) tự do lưu thông hàng hóa:
- các sản phẩm sản xuất hợp pháp ở một nước trong khối sẽ được tự do lưu thông buôn bán trong toàn thị trường chung
- đặc biệt không phải chịu thuế giá trị gia tăng
d) tự do lưu thông tiền tệ : - bãi bỏ hạn chế với giao dịch thanh toán
- các nhà đầu tư lựa chọn khả năng đầu tư có lợi nhất và mở tài khoản ngân hàng trong khối
2>euro- đồng tiền chung của EU:
1999, đồng tiền chung ơ-rô được đưa vào giao dịch,thanh toán2004: 13 nước thành viên sử dụng ơ-rô là đồng tiền chung
 ý nghĩa :
-nâng cao sức cạnh tranh của thị trường chung châu âu
- xóa bỏ rủi ro khi chuyển đổi tiền tệ
- thuận lợi cho việc chuyển giao vốn và đơn giản hóa công tác kế toán của doanh nghiệp đa quốc gia
II, HỢP TÁC TRONG SẢN XUẤT VÀ DỊCH VỤ:
1> sản xuất tên lửa A-ri-an và máy bay E-bớt


cho đến nay, ESA( thành lập năm 1975) đã đưa lên quỹ đạo hơn 120 vệ tinh nhân tạo từ sân bay Guy-an thuộc pháp bằng tên lửa A-ri-an
ESA nhận nhiều hợp đồng vệ tinh nhân tạo lên vũ trụ hơn cơ quan vũ trụ Nasa (Hoa Kì)
Tổ hợp công nghiệp hàng không E-bớt (trụ sở tu-lu-dơ/pháp do anh, pháp, đức thành lập) đang phát triển mạnh và cạnh tranh hãng chế tạo của hoa kì
Các nước EU hợp tác chặt chẽ trong việc chế tạo các loại máy bay E-bớt nổi tiếng


2> đường hầm giao thông dưới biển măng-sơ:
Đường hầm nối liền anh với các nước châu âu lục địa hoàn thành vào năm 1994
 tuyến đường giao thông quan trọng ( vì hàng hóa vận chuyển trực tiếp từ anh sang châu âu lục địa mà không cần phà)
Đường hầm có thể cạnh tranh với vận tải hàng không nếu các tuyến đường sắt siêu tốc chưa được đưa vào sử dụng
III.LIÊN KẾT VÙNG CHÂU ÂU(EUROREGION)
1.LIÊN KẾT VÙNG CHÂU ÂU

Chỉ một khu vực biên giới của EU mà người dân các nước khác nhau thực hiện hợp tác, liên kết sâu rộng về kinh tế, xã hội và văn hóa nhằm mục tiêu và vì lợi ích chung
Liên kết có thể hoàn toàn ở trong danh giới EU hoặc có một phần bên ngoài ranh giới EU
( năm 2000, EU có khoảng 140 liên kết vùng)
2> liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ :
Là điển hình liên kết vùng Châu Âu hình thành tại khu vực biên giới ba nước Hà Lan, Bỉ và Đức
Hằng ngày, 30 nghìn sang nước láng giềng làm việc
Hàng tháng, khu vực xuất bản tạp chí bằng ba thứ tiếng
-các trường đại học trong khu vực tổ chức khóa đào tạo chung
-các con đường xuyên biên giới được xây dựng